Íslenskt fjármálakerfi er risastór baggi á samfélaginu, blóðsuga sem sýgur úr því allt líf. Gríðarlegur hagnaður bankanna er tekinn úr vasa landsmanna og þeir gjörningar eru á fullri ábyrgð stjórnvalda. Kjósendur sem hafa fengið sig fullsadda á því að hafa bankana á fóðrum verða því að beina atkvæði sínu að öðrum stjórnmálaflokkum en hafa farið með valdataumana hér á landi síðustu áratugi.
Þetta skrifa Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, og Ásthildur Lóa Þórsdóttir, formaður Hagsmunasamtaka heimilanna og oddviti Flokks fólksins í Suðurkjördæmi, í aðsendri grein á Vísi. Þau Ragnar Þór og Ásthildur vanda stjórnvöldum og bankakerfinu ekki kveðjurnar í greininni, líkt og rakið er hér að framan. Benda þau á að hagnaður bankanna á fyrri hluta þessa árs nemi samanlagt 37 milljörðum króna. Það sé fáránlega há tala, ekki síst í því ástandi sem í dag ríki í heiminum.
„Þessar tölur sýna fram á að litið er á okkur, fólkið í landinu, sem einhverskonar fóður eða „auðlind“ sem þeir geta gengið í að vild“
Greinarhöfundar segja nauðsynlegt að átta sig á að umræddur hagnaður verði ekki til úr engu heldur sé tekinn af fólkinu, heimilunum og fyrirtækjunum í landinu. Þannig hafi stýrivextir lækkað verulega á síðustu misserum en á sama tíma hafi sú lækkun skilað sér seint og illa út í samfélagið. Þegar stýrivextir hafi síðan verið hækkaðir hafi bankarnir hins vegar verið fljótir að hækka vexti sína. Verði hagnaður bankanna viðlíka á seinni hluta ársins jafngildi það því að hver einstaklingur í landinu leggi 200 þúsund krónur í púkkið til bankakerfisins. „Þessar tölur sýna fram á að litið er á okkur, fólkið í landinu, sem einhverskonar fóður eða „auðlind“ sem þeir geta gengið í að vild.“
Peningar sem samfélagið þarf sárlega á að halda
Í greininni er bent á að verði hagnaður bankanna álíka á seinni hluta ársins muni þeir hagnast um 70 milljarðar króna. Fyrir þá fjármuni mætti til að mynda byggja heilt hátæknisjúkrahús eða fjármagna rekstur allra dvalar- og hjúkrunarrýma á landinu og eiga samt 14 milljarða króna til að bæta í. Greinarhöfundar segjast gera sér grein fyrir að dæmið sé ekki svo einfalt en nauðsynlegt sé að sýna fram á hversu gríðarlegir fjármunir séu fastir inni í bankakerfinu, „þegar samfélagið þarf svo sárlega á þeim að halda“.
Þá er rakið að á þeim tólf árum sem liðin séu frá því að bankakerfið var endurreist, með atbeina stjórnvalda, eftir efnahagshrunið, hafi hagnaður þeirra verið 900 milljarðar króna. Á þeirri upphæð hafi ríkissjóður fengið 145 milljarða í skatta en 725 milljarðar séu hreinn hagnaður. „Hvernig væri þjóðfélagið ef þessu væri snúið við? Ef fjárfestarnir hefðu fengið 145 milljarða, sem er flottur hagnaður, en við, þjóðin, 725 milljarðana? Það má leiða að því líkum að þá væri staðan betri í fjársveltum grunnstoðum samfélagsins, eins og í heilbrigðismálum og menntakerfinu, svo ekki sé minnst á aðbúnað aldraðra, svo örfá dæmi sé tekin.“
„Fjármálakerfið er ekki lífæð samfélagsins, heldur risastór baggi á því. Blóðsuga sem sýgur úr því allt líf og allan kraft til að næra sig sjálft“
Þau Ragnar Þór og Ásthildur segja að nú sé nóg komið. „Fjármálakerfið er ekki lífæð samfélagsins, heldur risastór baggi á því. Blóðsuga sem sýgur úr því allt líf og allan kraft til að næra sig sjálft.“ Stjórnvöld beri alla ábyrgð á þessu framferði bankanna. Hins vegar sé ljóst að fæstir flokkar á Alþingi hafi döngun í sér til að fara gegn bönkunum og kjósendur sem hafi fengið nóg af framgangi þeirra verði því að beina atkvæðum sínum annað.
„Væri það ekki stórkostlegt ef næsta ríkisstjórn myndi stöðva óheftan aðgang bankanna að „auðlindinni“ heimilin? Eða létu þá að minnsta kosti greiða fullt verð fyrir sem næmi 90% af hagnaði þeirra á ári hverju svo hægt væri að nýta hann til samfélagslegra verkefna.“
Athugasemdir