Bókaútgáfan Uppheimar hefur ekki greitt höfundum sínum ritlaun um árabil þrátt fyrir samninga. Útgáfan lenti í erfiðleikum fyrir tveimur árum eftir mikil umsvif en hefur verið haldið á lífi undanfarið. Kristján Kristjánsson, forsvarsmaður hennar, tilkynnti í febrúar 2014 að útgáfan yrði lögð niður. Hann lætur hvergi ná í sig og símar útgáfunnar eru óvirkir.
Mikið af bókum hafa verið seldar út af lager útgáfunnar til verslana og annarra forlaga. Fullyrt er að Landsbankinn haldi útgáfunni gangandi eftir að eigandinn réði ekki lengur við þá erfiðleika sem að rekstrinum steðjaði. Uppheimar eru í raun tæknilega gjaldþrota en bankinn hefur síðan haldið fyrirtækinu gangandi með því að halda áfram að selja bækur en hirðir hverja krónu og sveltir höfundana sem að jafnaði eiga að fá um fjórðung af útsöluverði bóka. Ekki hefur króna komið til þeirra. Alls eiga um 15 höfundar um sárt að binda vegna ástandsins á Uppheimum. Meðal þeirra sem hafa orðið fyrir stærsta skellinum er Ari Trausti Guðmundsson rithöfundur sem skrifað hefur fjölda vinsælla bóka fyrir Uppheima. Um er að ræða, meðal annars, handbækur fyrir ferðafólk sem seljast jöfnum höndum. Ari Trausti vildi ekki tjá sig opinberlega um málið en sagði það vera í höndum lögmanns Rithöfundasambands Íslands. Samkvæmt heimildum Stundarinnar skuldar útgáfan Ara Trausta og samstarfsmanni hans, Ragnari Th. Sigurjónssyni ljósmyndara, háar fjárhæðir vegna sölu bókanna. Þar ber hæst bók um Eyjafjallajökul sem selst hefur í metupplagi.
Sigmundur Ernir Rúnarsson gaf út tvær bækur á vegum Uppheima. Önnur er prósabókin Eldhús Önnu Rún. Hin er hetjusaga Vilborgar Örnu Gissurardóttur, Ein á ísnum, um ferðalag hennar á Suðurpólinn. Sigmundur Ernir og Vilborg Arna fengu aðeins brot af höfundalaunum sínum. Samkvæmt heimildum Stundarinnar eiga þau samanlagt yfir tvær milljónir króna útistandandi hjá Uppheimum.
„Ég þekki það eftir langa hríð í bókaútgáfu að forlög koma og fara. Það er fullkomlega eðlilegt að forlög fari á hausinn á þessum örmarkaði sem Ísland er og þar með tapa allir einhverju. Það er í besta falli siðlaust að banki geti haldið lífi í gjaldþrota fyrirtæki og hirt allan arðinn án þess að þeir sem bjuggu hann til fái nokkuð,“ segir Sigmundur Ernir.
Á meðal annarra fórnarlamba bankans og útgáfunnar eru Bjarki Karlsson ljóðskáld og Gyrðir Elíasson skáld sem reyndar er kominn yfir til forlagsins Dimmu. Aðalsteinn Ásberg Sigurðsson, eigandi Dimmu, staðfesti að hann hefði keypt bókalager af Uppheimum. Einn höfundanna sem Stundin ræddi við var harðorður í garð bankans.
„Þetta er þjófnaður í skjóli Landsbankans,“ sagði hann.
Athugasemdir