Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Fullyrðingar um „húskarl Evrópusambandsins“ standast ekki

Þrýsti­hóp­ur gegn þriðja orkupakk­an­um full­yrð­ir að ís­lenska rík­ið þurfi að bera kostn­að af nýju embætti í Reykja­vík sem muni taka ákvarð­an­ir um orku­mál Ís­lands og „gefa út fyr­ir­mæli í bak og fyr­ir“. Ekk­ert slíkt kem­ur fram í op­in­ber­um gögn­um um inn­leið­ing­una.

Fullyrðingar um „húskarl Evrópusambandsins“ standast ekki

Fullyrðingar um að þriðji orkupakkinn leiði til þess að stofnað verði sérstakt embætti á Íslandi, á kostnað íslenska ríkisins, sem muni gefa fyrirmæli um orkumál eiga sér ekki stoð í raunveruleikanum. Þetta er ljóst af þeim opinberu gögnum sem liggja fyrir um þriðja orkupakkann og fyrirhugaða innleiðingu hans á Íslandi. 

Hvergi í þingsályktunum og lagafrumvörpum utanríkisráðherra og ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra er minnst á að nýju embætti verði komið á fót vegna þriðja orkupakkans eða að íslenska ríkið muni bera kostnað af nýju stöðugildi hjá Evrópusambandinu.

Samkvæmt svari atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins við fyrirspurn Stundarinnar er ástæðan fyrir þessu einföld: það stendur ekki til að koma á fót neinu embætti vegna þriðja orkupakkans.  

„Það er gert ráð fyrir að það komi hér embættismaður í Reykjavík sem mun gefa út fyrirmæli í bak og fyrir,“ segir Haraldur Ólafsson veðurfræðingur í myndbandi sem samtökin Orkan okkar hafa dreift undanfarna daga. 

„Sá embættismaður, hann sækir ekkert umboð til Íslendinga eða íslenskra stjórnvalda. Hann er húskarl Evrópusambandins. Og í öllum álitamálum sem kunna að kom upp í þessu samhengi þá er það Evrópusambandið sem mun úrskurða.“ 

Málflutningurinn er í samræmi við fullyrðingar sem settar eru fram á vef Orkunnar okkar, sjá hér að neðan:

Eins og Stundin greindi frá í morgun lúta þær lagabreytingarnar sem þriðji orkupakkinn kallar á hérlendis að sjálfstæði og auknum valdheimildum Orkustofnunar við framkvæmd raforkueftirlits.

Gert er ráð fyrir að kostnaður ríkissjóðs vegna aukinna lögbundinna verkefna raforkueftirlits Orkustofnunar – meðal annars vegna þátttöku í ACER, Samstarfsstofnun eftirlitsaðila á orkumarkaði – aukist um 49 milljónir króna árið 2019 en að tekjur ríkissjóðs aukist um 47 milljónir frá og með 2020 vegna hækkunar á gjaldinu sem stendur undir kostnaði vð raforkueftirlitið.

Enginn landsreglari á leið til Reykjavíkur

„Þriðji orkupakki ESB mælir ekki fyrir um að hér verði starfrækt embætti Landsreglara, eða nýtt embætti sem taki ákvarðanir um orkumál Íslands,“ segir Þórir Hrafnsson, upplýsingafulltrúi atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins í svari við fyrirspurn Stundarinnar um málið. 

Eins og kemur fram í frumvarpi sem Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, mælti fyrir í gærkvöldi verður raforkueftirlit áfram í höndum Orkustofnunar eins og verið hefur frá setningu raforkulaga 2003. 

„Gert er ráð fyrir að Orkustofnun verði óháð bæði markaðsaðilum og stjórnvöldum í eftirlitshlutverki sínu og að hún veri efld og styrkt, sjá frumvarp um breyting á raforkulögum á þingskjali 1242,“ segir Þórir.

„Þetta felur ekki í sér frávik eða eðlisbreytingu frá því sem gildir um aðrar sjálfstæðar eftirlitsstofnanir á Íslandi sem á undanförnum árum hefur verið fengið aukið sjálfstæði, sbr. t.d. Samkeppniseftirlitið og Fjármálaeftirlitið.“

„ACER eða ESA mun ekki hafa
neitt boðvald yfir Orkustofnun“

Fram kemur í svari utanríkisráðherra við fyrirspurn Óla Björns Kárasonar, þingmanns Sjálfstæðisflokksins, um þriðja orkupakkann að tryggt sé að Samstarfsstofnun eftirlitsaðila á orkumarkaði (ACER) muni ekki geta gefið út nein bindandi tilmæli fyrir íslensk stjórnvöld. Upplýsingafulltrúi atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins tekur í sama streng. „ACER eða ESA mun ekki hafa neitt boðvald yfir Orkustofnun nema ef sú staða kemur upp að Ísland sé búið að leggja raforkusæstreng til Evrópu og deilur koma upp á milli raforkueftirlits Orkustofnunar og raforkueftirlits á hinum enda strengsins um tiltekna tæknilega þætti sem lúta að tengingunni,“ segir upplýsingafulltrúinn. „Þá ber að vísa slíkri deilu til ESA. Sæstrengur verður hins vegar aldrei lagður til eða frá Íslandi án samþykkis Alþingis og hvorki ACER né ESA hafa nokkuð um það að segja, né aðrar stofnanir eða einkaaðilar.“

Samhliða innleiðingu þriðja orkupakkans hefur ríkisstjórnin kynnt lagabreytingar sem er ætlað að taka af öll tvímæli um að óheimilt sé að ráðast í tengingu raforkukerfi landsins við raforkukerfi annars lands í gegnum sæstreng nema að undangengnu samþykki Alþingis og heildstæðu mati á umhverfis-, samfélags- og efnahagslegum áhrifum slíkrar tengingar. Þórdís Kolbrún mælti fyrir lagabreytingu þess efnis í gærkvöldi. 

Samtökin Orkan okkar hafa vakið nokkra athygli eftir að þau þingmönnum áskorun um að hafna þriðja orku­pakka Evrópusambandsins og hófu undirskriftasöfnun gegn innleiðingu hans í íslenskan rétt. Í forsvari fyrir hópnum er þjóðþekkt fólk á borð við Frosta Sigurjónsson, Vigdísi Hauksdóttur, Guðna Ágústsson og Jón Baldvin Hannibalsson. Fram kemur á vef samtakanna að þau vilji standa vörð um sjálfsákvörðunarrétt Íslands í orkumálum. „Samtökin voru stofnuð í október 2018 til þess að vekja athygli á mikilvægi orkuauðlindarinnar fyrir lífskjörin í landinu og kynna rök gegn frekari innleiðingu orkulöggjafar ESB hér á landi. Samtökin eru opin öllum sem vilja styðja málstaðinn.“

Kjósa
1
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Orkumál

Mest lesið

„Þú verður bráðum besti engill í heimi“
5
Fréttir

„Þú verð­ur bráð­um besti eng­ill í heimi“

„Það er ekk­ert rétt­læti í því að við sé­um hér í dag,“ sagði Guðni Már Harð­ar­son prest­ur við jarð­ar­för Bryn­dís­ar Klöru Birg­is­dótt­ur í Hall­gríms­kirkju í dag. Óbæri­leg fórn Bryn­dís­ar, „skal, og verð­ur að bjarga manns­líf­um,“ skrif­uðu for­eldr­ar henn­ar í yf­ir­lýs­ingu eft­ir and­lát henn­ar. Prest­arn­ir sem jarð­sungu Bryn­dísi köll­uðu jafn­framt eft­ir að­gerð­um til þess að auka ör­yggi í sam­fé­lag­inu.
Þyngri og þyngri lóð gera erfiðleika lífsins yfirstíganlegri
7
Lífið

Þyngri og þyngri lóð gera erf­ið­leika lífs­ins yf­ir­stíg­an­legri

Rann­sókn­ir sýna að lyft­ing­ar geti haft í för með sér já­kvæð áhrif á and­lega heilsu og hjálp­að fólki sem hef­ur orð­ið fyr­ir áföll­um. Þessu hafa þjálf­ar­arn­ir Jakobína Jóns­dótt­ir og Evert Víg­lunds­son orð­ið vitni að. Þau segja að þeg­ar fólk sjái að það kom­ist yf­ir lík­am­leg­ar áskor­an­ir með því að lyfta geti það færst yf­ir á önn­ur svið lífs­ins.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Konan með brosandi augun“ sem á ekki neitt þrátt fyrir þrotlausa vinnu
1
ViðtalInnflytjendurnir í framlínunni

„Kon­an með bros­andi aug­un“ sem á ekki neitt þrátt fyr­ir þrot­lausa vinnu

Þó Olga Leons­dótt­ir, starfs­mað­ur á hjúkr­un­ar­heim­il­inu Skjóli, sé orð­in 67 ára göm­ul og hafi í tæp 20 ár séð um fólk við enda lífs­ins get­ur hún ekki hætt að vinna. Hún hef­ur ein­fald­lega ekki efni á því. Olga kom hing­að til lands úr sárri fá­tækt fall­inna fyrr­ver­andi Sov­ét­ríkja með dótt­ur­syni sín­um og seg­ir að út­lit sé fyr­ir að hún endi líf­ið eins og hún hóf það: Alls­laus. Hún er hluti af sís­tækk­andi hópi er­lendra starfs­manna á hjúkr­un­ar­heim­il­um lands­ins.
Ríkið lagði beingreiðslur beint inn á KS
2
Viðskipti

Rík­ið lagði bein­greiðsl­ur beint inn á KS

Þrátt fyr­ir að lög hafi í tæp þrjá­tíu ár kveð­ið skýrt á um að bein­greiðsl­ur til bænda skuli ein­ung­is greidd­ar bænd­um var það fyrst fyr­ir ári sem rík­ið hætti að leggja þær inn á þriðja að­ila. Kaup­fé­lag Skag­firð­inga fékk í mörg­um til­fell­um slík­ar greiðsl­ur lagð­ar inn á sinn reikn­ing. KS lán­aði bónda á fimmta tug millj­óna króna fyr­ir kvóta­kaup­um í fyrra, vaxta­laust og óverð­tryggt.
Ragnhildur Helgadóttir
3
Pistill

Ragnhildur Helgadóttir

„Þú átt ekki að vera hér“

Ragn­hild­ur Helga­dótt­ir, blaða­mað­ur Heim­ild­ar­inn­ar, var mætt á Al­þingi í dag til að fylgj­ast með þing­setn­ing­unni, af­ar há­tíð­leg­um at­burði þar sem marg­ar og strang­ar regl­ur gilda, eins og raun­ar al­mennt í þing­hús­inu. Þing­mað­ur Við­reisn­ar vatt sér að Ragn­hildi og sagði að hún minnti á mann­fræð­ing þarna með stíla­bók­ina sína, en það var al­deil­is nóg sem hægt var að punkta nið­ur. Golli nýtti hins veg­ar mynda­vél­ina sína til að fanga stemn­ing­una.
„Hann vildi ekki fá þjónustu frá mér vegna þess að ég væri útlendingur“
4
ViðtalInnflytjendurnir í framlínunni

„Hann vildi ekki fá þjón­ustu frá mér vegna þess að ég væri út­lend­ing­ur“

Wend­ill Viejo, hjúkr­un­ar­fræð­ing­ur á Land­spít­ala, seg­ir að gera megi bet­ur í því að taka á for­dóm­um gegn er­lendu heil­brigð­is­starfs­fólki. Wend­ill fór í ís­lensku­nám um leið og hann kom til lands­ins og fann sjálf­ur fyr­ir meiri for­dóm­um þeg­ar hann tal­aði minni ís­lensku. Hann starfar nú með fólki á erf­ið­ustu augna­blik­um lífs­ins á gjör­gæslu­deild Land­spít­ala.
„Ekki Sjálfstæðisflokkinn“ svara Sjálfstæðismenn til áratuga
6
Allt af létta

„Ekki Sjálf­stæð­is­flokk­inn“ svara Sjálf­stæð­is­menn til ára­tuga

„Ef það væru kosn­ing­ar á morg­un, hvern mynd­irðu kjósa?“ spyr Ás­geir Bolli Krist­ins­son menn reglu­lega sem hafa kos­ið Sjálf­stæð­is­flokk­inn í ára­tugi – jafn­vel hálfa öld. „Ekki Sjálf­stæð­is­flokk­inn“ er svar­ið. „Mið­flokk­inn“ fylg­ir gjarn­an í kjöl­far­ið. Bolli ákvað að grípa til sinna ráða til þess að smala óánægju­fylg­inu „heim“ en tel­ur hæp­ið að Val­höll verði við beiðni hans um svo­kall­að­an DD-lista.

Mest lesið í mánuðinum

Óli Þórðar græddi pening en tapaði heilsunni
5
FréttirHátekjulistinn 2024

Óli Þórð­ar græddi pen­ing en tap­aði heils­unni

„Já ég seldi und­an mér vöru­bíl­inn og er hrein­lega ekki að gera neitt,“ seg­ir Ólaf­ur Þórð­ar­son, knatt­spyrnugoð­sögn og vöru­bif­reið­ar­stjóri á Skag­an­um. Óli dúkk­aði nokk­uð óvænt upp á há­tekju­lista árs­ins eft­ir að fjöl­skyldu­fyr­ir­tæk­ið var selt. Hann gæti virst sest­ur í helg­an stein. Það er hann þó ekki, í það minnsta ekki ótil­neydd­ur.
Tveir ungir menn „settir á guð og gaddinn“  eftir alvarlegar líkamsárásir á Þjóðhátíð
7
Fréttir

Tveir ung­ir menn „sett­ir á guð og gadd­inn“ eft­ir al­var­leg­ar lík­ams­árás­ir á Þjóð­há­tíð

For­eldr­ar tveggja ungra manna sem urðu fyr­ir al­var­leg­um lík­ams­árás­um á Þjóð­há­tíð í Vest­manna­eyj­um segja að árás­irn­ar hafi ekki ver­ið skráð­ar í dag­bók lög­reglu. Fag­fólk á staðn­um hafi sett syni þeirra sem fengu þung höf­uð­högg og voru með mikla áverka „á guð og gadd­inn“ eft­ir að gert hafði ver­ið að sár­um þeirra í sjúkra­tjaldi. Sauma þurfti um 40 spor í and­lit ann­ars þeirra. Hinn nef- og enn­is­brotn­aði. Móð­ir ann­ars manns­ins hef­ur ósk­að eft­ir fundi með dóms­mála­ráð­herra vegna máls­ins.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár