Atvik sem átti sér stað á aðventunni í fyrra er mér eftirminnilegt. Ég var í útréttingum á Hafnartorgi. Það var kalt en snjólaust á götum og sólin skein á ísbláum himni. Ég hitti góðan vin minn við umferðargötuna og við tókum langt spjall. Það var jólastemning í loftinu og við hlógum mikið. Í sömu andrá gekk eldri kona í síðri rósbleikri dúnúlpu í augnlínuna mína nokkrum metrum frá og skall harkalega á andlitið á stéttina við vegkantinn. Konan lá hreyfingarlaus í nokkrar sekúndur og við ásamt fólki allt um kring hlupum að henni. Við veltum henni yfir á bakið og í ljós kom alblóðugt andlit hennar. Blóðið úr sprunginni vör og skurðinum á augabrúninni lak í stríðum straumum á gljáandi rósbleiku dúnúlpunni hennar. Útlitið var ekki gott í fyrstu því hún virtist illa áttuð. Enn fleiri komu að henni, einn hringdi á sjúkrabíl, annar hljóp og náði í stól handa henni í nærliggjandi búð, þriðja hljóp og náði í servíettur til að þurrka blóðið og við þrjú eða fjögur stumruðum yfir henni á meðan. Konan komst loks til sjálfrar sín og skildi ekkert af hverju hún datt, hálfundrandi yfir öllum fjöldanum sem hugði að henni. Þarna stóðum við í hnapp, öllum verulega brugðið yfir að sjá hana svona á sig komna, úr ólíkum áttum og stéttum og hlúðum að konunni án hugsunar. Það var fyrirvaralaus frumhvöt hjá okkur að hjálpa henni.
„Það var fyrirvaralaus frumhvöt hjá okkur að hjálpa henni
Ég hef að undanförnu setið heima hjá mér og horft á sláandi hrylling í fréttunum af sveltandi stríðshrjáðum börnum á Gaza og fundið hvernig ég sit vanmáttug með stein í maganum og þungt hjarta gráti nær að sjá fimm ára dreng, jafngamlan syni mínum, eins og fjöður í fangi grátandi föður síns, kinnfiskasoginn með útstæð og brún tindrandi augu starandi út í tómið næstum meðvitundarlausan, sveltandi til bana. Langir grannir handleggir hans hvíla máttlausir á handlegg föðurins sem er sturlaður af ótta og sorg yfir því að líf sonar hans er að fjara út. Því sveltandi börnin á Gaza fá ekki mat og hjálpargögn. Hungursneyð af mannavöldum. Á sama tíma horfi ég á 5 ára son minn og mitt helsta áhyggjuefni á dögunum voru útbrot vegna vírussýkingar um allan líkamann sem var meðhöndluð strax. Hann er mettur og glaður alla daga og er að læra að hjóla án hjálpardekkja á nýju hjóli. Aðstæður hans svo allt aðrar en fimm ára drengsins sem er að deyja úr hungri í fangi vanmáttugs föður síns.
„Þarf sveltandi deyjandi barn með sprengjubrot í andlitinu að vera á Hafnartorgi til þess að samkenndin brjótist fram?
Það er komið að þolmörkum og við getum ekki horft upp á þessa hræðilegu meðferð á fólki og börnum. Við getum það ekki. En samt gerum við það. Þegjum og höldum áfram að lifa lífi okkar eins og ekkert hafi í skorist. Fréttir af gengi Væb í aðdraganda Eurovision voru mest lesnu fréttirnar á öllum fréttavefjum á meðan hungursneyð, skothríð og sprengingar dundu á Gaza-búum. Við erum löngu búin að missa tölu á hinum látnu og þessar hræðilegu fréttir sem dynja á okkur alla daga gera okkur dofin í upplýsingaflæðinu. Við gerumst sek um að líta undan, lesa eitthvað annað sem léttir lundina, lesa frekar fréttina um að Hera Björk kynni stigin fyrir hönd Íslands í stað fréttarinnar um hungursneyðina á Gaza og fjölda látinna í síðustu sprengingu þar sem 22, aðallega konur og börn, létu lífið í yfirgefinni skólabyggingu. Og svo hreppti Ísrael annað sæti í keppninni! Getum við hreinlega slökkt á tilfinningum okkar gagnvart sveltandi eða látnum börnum og grátandi foreldrum þeirra úti í heimi með einum takka á hægri hlið símans og leitt hugann að öðru? Er samkenndin okkar horfin á vit doðans?

Konan sem sat alblóðug í framan á búðarstól á götuhorni á Hafnartorgi var umvafin samkennd í sinni tærustu mynd. Hún var yfirkomin af þakklæti og fullvissaði okkur öll um að hún væri í lagi og þá fyrst þorði fólk að halda áfram leið sinni. Við litum öll hvert á annað án þess að þekkjast, ég kvaddi vin minn og við hurfum hvert í sína áttina inn í jólaösina. Ég hef verið verulega hugsi yfir atvikinu, þessum nokkrum mínútum í desember og fann til þakklætis og hlýju yfir samkenndinni sem við öll sýndum bláókunnugri konu. Þarf sveltandi deyjandi barn með sprengjubrot í andlitinu að vera á Hafnartorgi til þess að samkenndin brjótist fram eins og fyrirvaralaus frumhvöt?
Athugasemdir