Fréttir Pressa

„Getum ekki horft framhjá skaðlegri fákeppnishegðun á íslenskum markaði“

Vil­hjálm­ur Hilm­ars­son, hag­fræð­ing­ur hjá stétt­ar­fé­lag­inu Visku, seg­ir fákeppni ríkja á ís­lensk­um mat­vörumark­aði. Það komi í veg fyr­ir hvata til kostn­að­ar­lág­mörk­un­ar. Rætt var við hann og Bene­dikt S. Bene­dikts­son, fram­kvæmda­stjóra Sam­taka versl­un­ar og þjón­ustu, í nýj­asta þætti Pressu.

„Getum ekki horft framhjá skaðlegri fákeppnishegðun á íslenskum markaði“
Hagfræðingur Vilhjálmur sagði fákeppnishegðun á íslenskum matvörumarkaði gera fyrirtækjum kleift að hækka álagningu.
Ragnhildur Helgadóttir
ragnhildurh@heimildin.is

„Við getum ekki horft framhjá skaðlegri fákeppnishegðun á íslenskum markaði,“ segir Vilhjálmur Hilmarsson, hagfræðingur hjá stéttarfélaginu Visku. Hann segir að fákeppnishegðun á íslenskum matvörumarkaði geri fyrirtækjum kleift að hækka álagningu og vera í einhvers konar samráði um verð. Þá komi fákeppni í veg fyrir hvata til kostnaðarlágmörkunar og nýsköpunar.

Vilhjálmur var ásamt Benedikt S. Benediktssyni, framkvæmdastjóra Samtaka verslunar og þjónustu, viðmælandi Ragnhildar Þrastardóttur í nýjasta þætti Pressu í hádeginu.

Til umræðu var arður fyrirtækja vegna þeirrar miklu hækkunar á matvöruverði sem átt hefur sér stað á Íslandi síðastliðin ár. Ítarlega greiningu á málinu má finna í forsíðuumfjöllun Heimildarinnar í þessari viku.

Fyrirtæki keppi í þjónustu, ekki verðlagningu

Vilhjálmur segir að að mörgu leyti séu eðlilegar skýringar á auknum arði fyrirtækja sem selja matvöru. „Í kjölfar Covid verður gríðarlegur eftirspurnarkippur, mikill sparnaður hjá heimilinum, það er innflutt verðbólga og svo framvegis.“ Fákeppnin leiki þó hlutverk.

Hann gengur þó ekki svo langt að saka aðila um beint verðsamráð. Hann segir að það sé lítill verðmunur á Krónunni, Bónus og Nettó. „Þessar verslanir eru farnar að keppa í þjónustu, nýsköpun og tæknilausnum. Ekki verðum. Það er ýmislegt sem bendir til þess að það sé mikil fákeppni á íslenskum markaði.“ 

Er þá erfitt fyrir neytendur að kjósa með veskinu?

„Á einhverjum tímapunkti verður það ómögulegt,“ segir Vilhjálmur.

FramkvæmdastjóriBenedikt hvatti til aukinnar samkeppni á matvörumarkaði og sagði að það mætti vel vera að fákeppni væri á íslenska markaðnum.
Mynd: Golli

Hagnaður ekki óvenjulegur í samanburði við önnur lönd

Benedikt segir að eitt af einkennum þess að samráð eigi sér stað á mörkuðum sé að afkoma sé hærri en ella. Það sé þó ekki sýnilegt í afkomutölunum á íslenska markaðnum. „Það sést allavega ekki neins staðar í afkomutölunum að menn séu einhvern veginn að skipta á milli sín kökunni eða hvað það er. Varðandi að það sé fákeppni hérna – það má vel vera að það megi horfa á það þannig,“ segir hann. 

Benedikt bendir  á að hagnaður íslenskra verslana sé ekki svo óvenjulegur í samanburði við önnur lönd.

Þessu er Vilhjálmur sammála. „En ef við skoðum aftur í tímann. Þá er áhugavert með heild- og smásöluverslun árin 2021 og 2022 að hagnaðurinn er 60% meira af raunvirði þá en 2019, 2020. Hlutföllin, arðsemin af eigin fé og af tekjum er tiltölulega há. Þannig að þetta er gósentíð og í framhaldi er náttúrulega hvati til að viðhalda þessu,“ segir hann.

Benedikt segir að það sé hollt fyrir markaðinn að nýir aðilar komi inn á hann. Það væri bæði neytendum og  verslunum til hagsbóta ef samkeppni myndi aukast. 

Horfa má á nýjasta þátt af Pressu í heild sinni hér að neðan:

 

Kjósa
12
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Efnisorð

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Pressa

Mest lesið

Efling segir gervistéttarfélag notað til að svíkja starfsfólk
4
Fréttir

Efl­ing seg­ir gervistétt­ar­fé­lag not­að til að svíkja starfs­fólk

Efl­ing seg­ir stétt­ar­fé­lag­ið Virð­ingu vera gervistétt­ar­fé­lag sem sé nýtt til að skerða laun og rétt­indi starfs­fólks í veit­inga­geir­an­um. Trún­að­ar­menn af vinnu­stöð­um Efl­ing­ar­fé­laga fóru á þriðju­dag í heim­sókn­ir á veit­inga­staði á höf­uð­borg­ar­svæð­inu og dreifðu bæk­ling­um þar sem var­að var við SVEIT og Virð­ingu.
Guðrún Schmidt
6
Aðsent

Guðrún Schmidt

Gnægta­borð alls heims­ins heima hjá mér

Fræðslu­stjóri Land­vernd­ar skrif­ar um hvernig eft­ir­spurn vest­rænna ríkja eft­ir jarð­ar­berju, blá­berj­um, avóka­dó og mangó hafi stór­auk­ið þaul­rækt­un á þess­um mat­vör­um með tölu­verð­ar nei­kvæð­ar af­leið­ing­ar fyr­ir nátt­úru á fram­leiðslu­svæð­un­um. Við bæt­ist brot á mann­rétt­ind­um verka­fólks sem oft verða að þræl­um nú­tím­ans.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ný ógn við haförninn rís á Íslandi
1
Vindorkumál

Ný ógn við haförn­inn rís á Ís­landi

Hafern­ir falla blóð­ug­ir og vængja­laus­ir til jarð­ar í vindorku­ver­um Nor­egs sem mörg hver voru reist í og við bú­svæði þeirra og helstu flug­leið­ir. Hætt­an var þekkt áð­ur en ver­in risu og nú súpa Norð­menn seyð­ið af því. Sag­an gæti end­ur­tek­ið sig á Ís­landi því mörg þeirra fjöru­tíu vindorku­vera sem áform­að er að reisa hér yrðu á slóð­um hafarna. Þess­ara stór­vöxnu rán­fugla sem ómæld vinna hef­ur far­ið í að vernda í heila öld.
Kosningavaka Miðflokksins: Ungir karlmenn, MAGA og fyrstu tölur
2
Vettvangur

Kosn­inga­vaka Mið­flokks­ins: Ung­ir karl­menn, MAGA og fyrstu töl­ur

Blaða­mað­ur Heim­ild­ar­inn­ar var við­stadd­ur kosn­inga­vöku Mið­flokks­ins í Vals­heim­il­inu í gær­kvöldi. Þar var sam­an kom­inn mik­ill fjöldi ung­menna, einkum karl­kyns. „Ég veit ekki hvort að Sig­mund­ur Dav­íð er anti-esta­blis­ment, en ég trúi því að hann ætli að­eins að hrista upp í hlut­un­um,“ sagði einn gest­ur­inn, sem bar rauða MAGA-der­húfu.
„Ég kæri mig ekki um að sveitin mín sé eyðilögð“
5
ViðtalVindorka á Íslandi

„Ég kæri mig ekki um að sveit­in mín sé eyði­lögð“

Í sjö ár hef­ur Stein­unn M. Sig­ur­björns­dótt­ir háð marg­ar orr­ust­ur í bar­áttu sinni gegn vind­myll­um sem til stend­ur að reisa allt um­hverf­is sveit­ina henn­ar. Hún hef­ur tap­að þeim öll­um. „Ég er ekki bú­in að ákveða hvort ég hlekki mig við jarð­ýt­urn­ar, það fer eft­ir því hvað ég verð orð­in göm­ul,” seg­ir hún glettn­is­lega. En þó með votti af al­vöru. Hún ætli að minnsta kosti ekki að sitja hjá og „horfa á þetta ger­ast”.
Fólkið sem nær kjöri - samkvæmt þingmannaspá
6
ÚttektAlþingiskosningar 2024

Fólk­ið sem nær kjöri - sam­kvæmt þing­manna­spá

Þing­manna­spá dr. Bald­urs Héð­ins­son­ar og Heim­ild­ar­inn­ar bygg­ir á fylgi fram­boða á landsvísu í nýj­ustu kosn­inga­spá Heim­ild­ar­inn­ar, auk þess sem til­lit er tek­ið til styrks fram­boða í mis­mun­andi kjör­dæm­um. Fram­kvæmd­ar eru 100 þús­und sýnd­ar­kosn­ing­ar þar sem flökt er á fylgi og fyr­ir hverja nið­ur­stöðu er þing­sæt­um út­hlut­að, kjör­dæma- og jöfn­un­ar­þing­sæt­um.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
2
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
4
FréttirKynferðisbrot

Mynd­ir af neyð­ar­mót­töku send­ar áfram: „Ekki mynd­ir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lög­reglu var heim­ilt að senda mynd­ir sem tekn­ar voru af Guðnýju S. Bjarna­dótt­ur á neyð­ar­mót­töku fyr­ir þo­lend­ur kyn­ferð­isof­beld­is á verj­anda manns sem hún kærði fyr­ir nauðg­un. Þetta er nið­ur­staða Per­sónu­vernd­ar. Guðný seg­ir ótækt að gerend­ur í kyn­ferð­isaf­brota­mál­um geti með þess­um hætti feng­ið að­gang að við­kvæm­um mynd­um af þo­lend­um. „Þetta er bara sta­f­rænt kyn­ferð­isof­beldi af hendi lög­regl­unn­ar.“
Mögulegt að hætta að vinna um fimmtugt
5
Viðtal

Mögu­legt að hætta að vinna um fimm­tugt

Georg Lúð­víks­son, sem hef­ur unn­ið við heim­il­is­fjár­mál og fjár­mála­ráð­gjöf um ára­bil, seg­ir að með reglu­leg­um sprn­aði frá þrí­tugu geti með­al­tekju­fólk hætt að vinna um fimm­tugt, en það fari þó eft­ir að­stæð­um. Ef spara á til langs tíma þá hafi það sögu­lega reynst best að fjár­festa í vel dreifðu verð­bréfa­safni. Grund­vall­ar­regl­an er ein­fald­lega að eyða minna en mað­ur afl­ar.
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
6
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Efling segir gervistéttarfélag notað til að svíkja starfsfólk
Fréttir

Efl­ing seg­ir gervistétt­ar­fé­lag not­að til að svíkja starfs­fólk

Efl­ing seg­ir stétt­ar­fé­lag­ið Virð­ingu vera gervistétt­ar­fé­lag sem sé nýtt til að skerða laun og rétt­indi starfs­fólks í veit­inga­geir­an­um. Trún­að­ar­menn af vinnu­stöð­um Efl­ing­ar­fé­laga fóru á þriðju­dag í heim­sókn­ir á veit­inga­staði á höf­uð­borg­ar­svæð­inu og dreifðu bæk­ling­um þar sem var­að var við SVEIT og Virð­ingu.
Sýnishorn: Móðursýkiskastið
Móðursýkiskastið

Sýn­is­horn: Móð­ur­sýkiskast­ið

Ein var köll­uð fík­ill þeg­ar hún lýsti óbæri­leg­um lík­am­leg­um kvöl­um. Síð­ar voru verk­ir henn­ar út­skýrð­ir með kvíða. Önn­ur var sögð ímynd­un­ar­veik. Sú þriðja áhyggjurófa. Dótt­ir henn­ar, sem var með ógreint heila­æxli, fékk sama við­ur­nefni. Sög­ur þess­ara kvenna, kvenna sem hafa mætt dauf­um eyr­um inn­an heil­brigðis­kerf­is­ins þeg­ar þær glímdu við al­var­leg­an heilsu­brest, eru sagð­ar í nýj­um hlað­varps­þátt­um Heim­ild­ar­inn­ar: Móð­ur­sýkiskast­inu. Þar birt­ast einnig við­töl við lækna og aðra sér­fræð­inga. Þætt­irn­ir verða sex tals­ins en Heim­ild­in hef­ur síð­an í apr­íl­mán­uði tek­ið á móti sög­um kvenna sem hafa ver­ið hunds­að­ar inn­an kerf­is­ins, stund­um með þeim af­leið­ing­um að þær hafa hlot­ið var­an­leg­an skaða af. Sög­urn­ar sem bár­ust voru á þriðja tug og voru marg­ar á sömu leið: „Það var ekki hlustað.“ Fyrstu tveir þætt­irn­ir birt­ast á hlað­varps­veit­um um helg­ina. Ragn­hild­ur Þrast­ar­dótt­ir hef­ur um­sjón með þátt­un­um. Hall­dór Gunn­ar Páls­son hann­aði stef og hljóð­heim þátt­anna.
„Við förum þétt af stað og erum ánægðar eftir daginn“
Fréttir

„Við för­um þétt af stað og er­um ánægð­ar eft­ir dag­inn“

For­menn Sam­fylk­ing­ar, Við­reisn­ar og Flokks fólks­ins fund­uðu stíft í all­an dag. Kristrún Frosta­dótt­ir seg­ir mik­il­vægt að sú vinna sem far­in verði í stuðli að áfram­hald­andi lækk­un vaxta og verð­bólgu. Á morg­un fá þær til sín full­trúa úr fjár­mála­ráðu­neyt­inu til að fara yf­ir rík­is­fjár­mál­in. Heilt yf­ir í við­ræð­um formann­anna þriggja séu sam­eig­in­leg­ir þræð­ir fleiri en ágrein­ings­mál­in.
Gnægtaborð alls heimsins heima hjá mér
Guðrún Schmidt
Aðsent

Guðrún Schmidt

Gnægta­borð alls heims­ins heima hjá mér

Fræðslu­stjóri Land­vernd­ar skrif­ar um hvernig eft­ir­spurn vest­rænna ríkja eft­ir jarð­ar­berju, blá­berj­um, avóka­dó og mangó hafi stór­auk­ið þaul­rækt­un á þess­um mat­vör­um með tölu­verð­ar nei­kvæð­ar af­leið­ing­ar fyr­ir nátt­úru á fram­leiðslu­svæð­un­um. Við bæt­ist brot á mann­rétt­ind­um verka­fólks sem oft verða að þræl­um nú­tím­ans.

Mest lesið undanfarið ár