Skipstjóri, fyrirtækjaeigandi, útgerðarmaður, lögmaður, fjárfestir, forstjóri. Þetta eru algeng starfsheiti á hátekjulista Heimildarinnar sem birtist í blaði dagsins. Þar eru alls 3.445 manns, þar af aðeins 659 konur.
Hátekjulisti Heimildarinnar er ítarlegri en aðrir tekjulistar sem fjölmiðlar birta. Hann miðast ekki við handvalið úrtak, heldur eru tekjuhæstu 1% Íslendinga fundin með ítarlegri leit ritstjórnar. Auk þess tekur hann ekki eingöngu mið af launatekjum heldur einnig fjármagnstekjum, svo sem arðgreiðslum til eigenda fyrirtækja, en oft eru launatekjur lítill hluti raunverulegra tekna.
Á listanum er fólk sem selt hefur kvóta eða fengið hann í arf áberandi. Í fjórum af efstu fimm sætum listans er Ós-fjölskyldan í Vestmannaeyjum sem seldi útgerðarfyrirtækið Ós og fiskvinnsluna Leo Seafood til Vinnslustöðvarinnar í fyrra.
Í viðtali sem birtist á síðum Heimildarinnar í dag segir skattakóngurinn Sigurjón Óskarsson – einn af stofnendum og fyrrverandi eigendum Óss – að ákvörðun um að selja ætti fyrirtækið hafi verið tekin þegar kvótinn nægði ekki lengur til þess að hafa fólk í vinnu allt árið.
Fjölskyldan – Sigurjón og börn hans Þóra Hrönn, Gylfi og Viðar – fengu samanlagt 13,5 milljarða í fjármagnstekjur á síðasta ári og greiddu um þrjá milljarða í skatt af þeim tekjum.
Svo eru þeir sem maka krókinn en eru ekki á listanum
Þessi fjölskylda birtist á tekjulistanum vegna þess að hún greiddi sína skatta og er það skráð í bækur skattsins sem almenningur og fjölmiðlar fá aðgang að í nokkra daga í ágústmánuði hvert ár. En þar birtast ekki allir ríkustu einstaklingar landsins. Í greiningu á tekjulistanum í prentútgáfu Heimildarinnar í þessari viku kemur fram að áberandi sé hverjir sjást ekki á tekjulistanum, efnafólk sem felur slóð sína eða borgar skatta erlendis.
Þá skiptir líka máli þegar kemur að upphæð skattanna hvernig tekjurnar eru flokkaðar. Haraldur Ingi Þorleifsson, stofnandi tæknifyrirtækisins Uneo, var til dæmis hæstlaunaðasti maður landsins í fyrra með 108 milljónir í mánaðarlaun en var þó einungis í 10. sæti hátekjulistans. Með því að gefa nánast allar sínar tekjur upp sem launatekjur borgaði Haraldur hærri skatta en ef hann hefði flokkað hluta sem fjármagnstekjur.
Í blaði dagsins er listinn settur fram myndrænt. Þar er jafnframt að finna viðtöl við tekjuhæsta fólk landsins, greiningar á listanum og hægt að skyggnast inn í það hvaðan peningarnir koma.
Athugasemdir