Um 4 metra langur kálfur var skorinn úr kviði langreyðar sem dregin var á land í hvalstöðinni í Hvalfirði í morgun að sögn sjónarvotts. Hvalur 9 kom með tvö dýr að landi sem veidd höfðu verið í gær. Fyrra dýrið sem gert var að var karldýr en það seinna stórt kvendýr. Er farið var að gera að því og skera í kvið þess kom í ljós að kýrin var kelfd. Fóstrið var stórt, líklega um 4 metrar að lengd. Langreyðarkálfar eru oft á bilinu 5-6 metrar er þeir fæðast.
Arne Feuerhahn, framkvæmdastjóri sjávarverndarsamtakanna Hard to Port, ræddi við blaðamann Heimildarinnar eftir að hafa orðið vitni að því sem fyrir augu bar í Hvalfirði í morgun.
Rann út úr kviði móður sinnar
Er kýrin hafði verið dregin upp úr sjónum og inn á plan hvalstöðvarinnar hófu starfsmenn Hvals hf. þegar í stað að skera hana í sundur. Þeir voru búnir að skera stór stykki úr skrokki hennar þegar komið var að því að opna kviðinn. Það var gert með stórum flenshnífi og í kjölfarið gerðist allt mjög hratt, segir Arne. „Í rauninni þá bara rann kálfurinn út úr kviði móður sinnar.“
Starfsmenn brugðust við í skyndi, kræktu í kálfinn með krókum og drógu hann burt, „svo við gátum ekki tekið fleiri myndir,“ segir Arne. Hann myndaði einnig vertíðina í fyrra. „Nú hef ég orðið vitni að sambærilegu oftsinnis en þetta var öðruvísi,“ heldur hann áfram. „Það var næstum eins og ... þegar kálfurinn var skorinn úr kviði hennar ... að hann væri enn á lífi. Ég er enn nokkuð sleginn eftir þetta atvik, í sannleika sagt. Ég er eiginlega orðlaus.“
Þetta er langt í frá í fyrsta sinn sem kelfd kýr er veidd. Það gerðist til dæmis ítrekað á vertíð síðasta sumars eða ellefu sinnum. Það gerðist einnig að minnsta kosti jafnoft á vertíðinni sumarið 2018.
Ég er enn nokkuð sleginn eftir þetta atvik, í sannleika sagt. Ég er eiginlega orðlaus.
Í eftirlitsskýrslu MAST um velferð hvala við veiðar Hvals hf. síðasta sumar kom fram að kvendýr hefðu verið í meirihluta þeirra dýra sem veidd voru. Ástæðan er ekki þekkt og gæti verið tilviljun, sagði í skýrslunni. Samkvæmt gögnum Hvals hf. fyrir var heildar hlutfall kvendýra 62%. „Ætla má að meiri líkur séu á að það veiðist kýr með fóstri eða kýr með kálfi, ef hlutfall kvendýra er hærra en karldýra meðal veiddra langreyða.“
Edda Elísabet Magnúsdóttir, sjávar- og atferlisvistfræðingur, sagði í samtali við Kjarnann í fyrra að miklar líkur væru á því að veiða kelfdar kýr á þessum árstíma. „Þær eru líklega um hálfgengnar eða meira þegar þær eru veiddar.“
Það skýrist af því að þær bera á 2-3 ára fresti að jafnaði. Fengitími þeirra er í desember og burður í nóvember eftir ellefu mánaða meðgöngu. Kálfurinn er á spena í 6-8 mánuði áður en hann er vaninn undan. Í fyrra var ein kýrin sem Hvalur hf. veiddi mjólkandi sem þýðir að kálfur hefur fylgt henni. Hans hefur að öllum líkindum aðeins beðið dauðinn.
Samkvæmt lögum og reglum um hvalveiðar er bannað að veiða hvalkálfa, hvali á spena og kvenkyns hvali sem kálfar eða hvalir á spena fylgja. Hins vegar er ekki bannað að veiða kelfdar hvalkýr samkvæmt núgildandi lögum.
Edda Elísabet sagði „ekki möguleika“ að velja á milli kynja eða aldurs fullvaxinna dýra þegar veitt er.
„Eftir því sem við vitum hafa sautján langreyðar verið drepnar á þessari vertíð,“ segir Katrín Oddsdóttir, lögmaður Náttúruverndarsamtaka Íslands. „Eitt dýrið sökk því lína slitnaði og var dauði þess því algerlega tilgangslaus.“
Þá var ein hvalkýrin kelfd og „virðist fóstrið hafa verið mjög stórt og þar með ljóst að það fellur undir lög um velferð dýra,“ segir hún við Heimildina. „Slíkt er siðferðilega óréttlætanlegt.“
Katrín segir að einnig hafi eitt dýrið kvaldist sært í um hálftíma áður en það var drepið. Önnur hafi verið skotin með fleiri en einum skutli og skotin utan marksvæðisins sem tilgreint er í nýrri reglugerð Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra. „Nú þarf stjórnsýslan að girða sig í brók. Það er að mínu mati kominn tími á að MAST nýti valdheimildir sínar og stöðvi þessa starfsemi sem fer svo augljóslega í bága við dýravelferðarlög og reglugerðir.
Eitt stærsta dýr jarðar
Langreyður er annað stærsta dýr jarðar á eftir steypireyði. Langreyður er almennt talin farhvalur sem ferðast í átt að heimskautum á vorin og til baka á hlýrri svæða á haustin. Hafið umhverfis Ísland eru einar helstu fæðuslóðir langreyðar í Norður-Atlantshafi.
Hvalveiðar Hvals hf. hófust í byrjun september eftir að matvælaráðherra aflétti banni sem hún setti á með reglugerð í júní. Hvalveiðiskipin héldu fljótlega til veiða en ekki leið á löngu þar til MAST stöðvaði tímabundið veiðar annars þeirra, Hvals 8, vegna gruns um alvarleg frávik. Frávikið fólst í því að tafir urðu á endurskoti á langreyði sem þýddi að dauðastríð hennar varði í um hálfa klukkustund.
Því veiðibanni var hins vegar aflétt nú í vikunni.
Í fyrra stóð vertíð Hvals til loka september.
Og Ómannúðlegan hátt. Halló!! Engin önnur skepna er drepin á jafn sadískan hátt. Að finnast þetta í lagi, er ekki í lagi.
Lögð fram af VG til þess að auka lýkur á að stjórnin tóri út tímabilið?
að Hvalur hf er einn helsti fjárhagslegur stuðningsaðili Sjálfstæðisflokksins.