„Fjölmargir íbúar höfuðborgarsvæðisins hafa eytt umtalsverðum tíma í bílaröðum undanfarna morgna,“ skrifar Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri í Reykjavík, á Facebook í morgun. „Ástandið er að sönnu verst um mánaðamótin ágúst-september á hverju ári þegar skólarnir og vinnustaðirnir fara á fullt eftir sumarfrí. Svo lagast hún aðeins en ekki meira en það.“

Borgarstjóri segir að þessi staða sé „bein afleiðing skipulags með ofuráherslu á einkabílaumferð og áherslna sem voru lengst af ofan á á höfuðborgarsvæðinu, allt frá 1960 eða svo“.

HugleiðingDagur B. Eggertsson borgarstjóri segir tilefni til að fólk hugleiði, hvort sem það situr fast í umferðinni eða ekki, mikilvægi þess að byggja upp fjölbreytta samgönguinnviði.

Mynd: Heimildin / Davíð Þór

Dagur skrifar að „háværir hópar“ og „einhverjir úr hópi eldri kynslóðar sérfræðinga“ trúi enn þá á að lausnin felist í að halda þessari gömlu stefnu áfram. „Það er því miður rangt.“

Ítarlegar greiningar og sameiginleg stefnumótun sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu, þar sem sem bornir voru saman valkostir fyrir framtíðarvöxt höfuðborgarsvæðisins, hafi sýnt afgerandi fram á að lausnin nú og til framtíðar felst í betra og þéttara skipulagi með hverfum þar sem hægt er að sækja nærþjónustu, fleiri og betri valkostum í samgöngum með áherslu á betri aðstæður gangandi og hjólandi „en síðast en ekki síst stóreflingu almenningssamgangna, með fjárfestingu í nýju hraðvagnakerfi, Borgarlínu, sem fengi forgang í umferðinni“.

Annars, heldur Dagur áfram, gangi umferðin ekki upp. „Óbreytt stefna þar sem fjölgun íbúa fylgdi fjölgun bílferða í sama hlutfalli og áður myndi þýða enn fleiri meiri umferðartafir. Ekki síst fyrir þá sem eru í bíl.“

Borgarstjóri segir að þessum greiningum sé „ótrúlega sjaldan svarað með rökum heldur dylgjum um einkabílahatur og ég veit ekki hvað. Ekkert er fjarri sanni“.

Það sem sáttmálinn snýst enn um

Að hans mati skipti mestu máli að hafa skýra framtíðarsýn um skipulagsmál, samgöngumál og þróun höfuðborgarsvæðisins. „Það skiptir þess vegna miklu máli að ramma slíka sýn ekki aðeins inn með orðum heldur samkomulagi til langs tíma þar sem fjárfestingar fylgja slíkri sýn og alvöru lausnum eftir.“ Um þetta hafi samgöngusáttmálinn, sem töluvert hefur verið í fréttum síðustu daga, snúist. „Og hann snýst um þetta. Hann er samningur sem á að halda til langs tíma – hvað sem mismunandi ríkisstjórnum líður eða meirihlutum í sveitarstjórnum líður.“ Samningurinn hafi notið yfirgnæfandi stuðnings flokka á Alþingi og þverpólitísks stuðnings innan allra sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu.

FjármálaráðherraBjarni Benediktsson sagði um helgina að forsendur fyrir ýmsum verkefnum í samgöngusáttmálanum væru brostnar.

Mynd: Heimildin / Davíð Þór

Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra sagði um helgina að fjárhagslegar forsendur til að fara í ýmis verkefni samkvæmt samgöngusáttmála ríkis og sveitarfélaga væru ekki lengur til staðar. Verið sé að endurskoða framkvæmda- og fjárhagsáætlanir, tímalínur verkefna og mörkun þess sem heyrir undir sveitarfélög.

Framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu sagði við RÚV í gær að sömu forsendur liggi fyrir nú og við gerð samgöngusáttmálans árið 2019. Íbúum höfuðborgarsvæðisins hafi fjölgað um 10 þúsund manns frá ársbyrjun 2022 og verk sé að vinna.

„Ég hef djúpa sannfæringu um mikilvægi samgöngusáttmálans og þeirrar skýru langtímasýnar sem að baki býr,“ skrifar Dagur í morgun. Það sé hins vegar jafnframt eðlilegt að uppfæra hann líkt og standi til að gera. „Og það er raunar fullt tilefni fyrir fólk til að hugleiða mikilvægi þess að fylgja þessum málum fast og vel eftir – hvort sem það situr fast í bílum sínum eða notar aðra ferðamáta.“

Þeir sem sjái fyrir sér að nota áfram einkabíl sem megin samgöngumáta eigi ekki síst hagsmuni af því að fjárfestingar í fjölbreyttum samgönguinnviðum gangi eftir. Með því fáist betra skipulagt höfuðborgarsvæði og „áhugaverðari og öruggari hverfi, meiri lífsgæði, loftgæði og betri þróun í loftslagsmálum einnig“.