„Eins og ykkur er eflaust kunnugt um, hefur falsfréttum í nafni Samherja verið dreift að undanförnu.“ Svona hefst bréf sem Samherji hefur sent starfsfólki sínu í tengslum við gjörning listamannsins Odee, Odds Eysteins Friðrikssonar. Hann gekkst við því í morgun að afsökunarbeiðni til Namibíu vegna framgöngu Samherja, bresk heimasíða með nafni og myndmerki Samherja, væri hans listgjörningur.
Samherji fordæmir listgjörninginn og segist ekki geta unað „misnotkun af þessu tagi“ og vísar þar til notkunar Odee á nafni og myndmerki félagsins.
Krefjast lokunar síðunnar
Í bréfinu segir ennfremur: „Sú afstaða okkar hefur ekkert með list eða tjáningarfrelsi að gera heldur endurspeglar einungis skýlausan rétt okkar og skyldu til að vernda vörumerki félagsins. En það höfum við byggt upp af kostgæfni á undangengnum fjórum áratugum um allan heim.
Þá er rétt að greina frá því að í þessari misnotkun fólst ekki einungis listrænn tilgangur eins og höfundur heldur fram, því auk þess var reynt að hafa fé af Samherja með því að fela auglýsingastofu birtingu á auglýsingaefni af sama tagi gegn greiðslu frá Samherja.
Samherji mun gera kröfu um að umræddri heimasíðu verði lokað og þessi misnotkun verði ekki látin viðgangast.“
Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja, skrifar sjálfur undir bréfið, sem ennfremur er birt á heimasíðu félagsins, en því lýkur með orðunum:
„Ég tel rétt að láta ykkur vita af þessu.
Bestu kveðjur,
Þorsteinn Már“
Ljótur blettur á sögu þjóðar
Odee sagði í samtali við Heimildina í morgun að það ætti „bara að taka lyklana að Samherja og afhenda þá Namibíumönnum á núll einni, það á bara að gefa þeim þetta fyrirtæki.“
Odee sendi í morgun frá sér fréttatilkynningu þar sem hann greinir frá því að verkið „We‘re Sorry“ sé hugmynda- og gjörningalistaverk þar sem listformið menningarbrenglun er notað. Í tilkynningunni segir að verkið sé ekki eingöngu listræn tjáning, „það táknar djúpstæða iðrun sem Namibíumenn eiga réttilega skilið frá Íslandi í kjölfar ömurlegra gjörða Samherja í Namibíu. Sem listamaður og Íslendingur bið ég Namibíu afsökunar fyrir hönd íslensku þjóðarinnar. Við stöndum saman að fordæmingu okkar á arðráni því sem hefur orðið uppvíst. Þessi skammarlegi kafli hefur skilið eftir ljótan blett á sögu þjóðar okkar, jafngildan nýlendendustefnu einkaaðila gegn fullvalda þjóð. Reiði og skömm enduróma vegna þess um allt samfélagið.“
Listaverkið samanstendur sem fyrr segir af vefsíðu, fréttatilkynningunni sem send var út, og af stórri veggmynd sem máluð er á vegg Listasafns Reykjavíkur, auk afsökunarbeiðninnar. Verkið er útskriftarverk Odee‘s úr BA-námi við Listaháskóla Íslands og er hluti af útskriftarsýningunni Rafall // Dynamo sem opnar á morgun, uppstigningardag 18. maí og stendur til 29. maí.
En það sem Samherjamenn ættu að hafa í huga er að þeir geta ekki verndað orðspor sitt þegar þeim verður á í messunni nema með því að hreinsa borðið.
Fyrirvaralaus óútskýrður brottrekstur yfirlögfræðings þeirra sem ræðismanns Kýpur var gott demo um þau mál. En ári áður höfðu Kýpversk yfirvöld svarað því til.... líkt og íslensk yfirvöld... að þeim væri óviðkomandi hegðun og starfsemi ræðismanna sinna.
Ef menn vilja í raun rústa Samherja er það auðvelt.. að vísu eru collateral effect þau að íslenskur fiskútflutningur fær verulegt högg á sig og margir viðskiftavinirnir munu án vafa forða sér í einum grænum... líkt og kýpversk yfirvöld.
Það er ekki nóg að þýkja þetta leitt. Það þarf líka að biðjast afsökunar.