Norskur eigandi laxeldisfyrirtækisins Arnarlax á Bíldudal, Salmar AS, er ósáttur við fyrirhugaða 40 prósent aukaskattlagningu á norska laxeldisiðnaðinn. Um er að ræða sérstakan 40 prósent auðlindaskatt sem leggst ofan á aðra skatta sem laxeldisfyritækin greiða í Noregi. Frá þessu er greint í tilkynningu til norsku kauphallarinnar þar sem Salmar er skráð á markað.

Til samanburðar er enginn slíkur sérstakur auðlindaskattur á laxeldi á Íslandi og hér á landi kosta framleiðsluleyfin, laxeldiskvótinn sem íslensk laxeldisfyrirtæki fá frá íslenska ríkinu, ekki neitt. 

Eins og Stundin greindi frá árið 2020 þá hefðu norsku laxeldisfyrirtækin þurft að greiða um 169  milljarða króna í Noregi fyrir þau 65 þúsund tonna framleiðsluleyfi sem þau höfðu yfir að ráða þá hér á landi. Þetta er reiknað út frá meðalverði á laxeldiskvóta í síðasta uppboði sem norska ríkið stóð fyrir á slíkum kvótum árið 2018. 

Hlutabréfin féllu um 30 prósent

Hlutabréf Salmar AS féllu um 30 prósent á norska hlutabréfamarkaðnum á miðvikudaginn í kjölfar þess að greint var frá skattlagningunni fyrirhuguðu. Hlutabréfin í félaginu héldu áfram að falla í verði á fimmtudaginn, þá um rúmt 1 prósent. Salmar sendi frá tilkynningu á í kjölfarið á tíðindunum um skattlagninguna, sem norska þingið þarf að samþykkja áður en hún gengur í gegn. 

Í tilkynningunni frá Salmar segir orðrétt: „Norska ríkisstjórnin leggur til 40 prósent auðlindaskatt á fiskeldisfyrirtækin frá árinu 2023 og á skatturinn að eiga við framleiðslu sem er meiri en 4000 til 5000 tonn. Með þessari tillögu verður heildarskattlagning fiskeldisiðnaðarins 62 prósent.“

Salmar og samruninn við Arctic Fish

Varnaðarorð forstjóransForstjóri Salmar, Linda Aaase, segir að skattlagningin geti haft slæm áhrif á starfsmenn í laxeldisiðnaðinum og hinar dreifðu byggðir í Noregi.

Nú stendur fyrir dyrum mögulegur samruni Salmar AS og eiganda laxeldisfyrirtækisins Arctic Fish á Ísafirði, Norway Royal Salmon. Salmar verður því mögulega langstærsti hagsmunaaðilinn í íslensku laxeldi ef af þeim samruna verður en heildarframleiðsla þessara tveggja laxeldisfyrirtækja er rúmlega 50 prósent af allri framleiðslu á eldislaxi á Íslandi.  Samkeppniseftirlitið rannsakar nú þennan samruna. Þessi skattlagning í Noregi hefur því væntanlega talsverð óbein áhrif á laxeldisiðnaðinn á Íslandi. 

Forstjóri Salmar, Linda L. Aaase sagði í tilkynningu til norsku kauphallarinnar að skattlagning myndi hafa, eðli hennar samkvæmt, slæm áhrif á laxeldisiðnaðinn og starfsmenn hans. „Þetta er skattur á fiskeldisfyrirtæki sem búa til verðmæti og störf í strandbyggðum Noregs. Slíkur skattur mun hafa verulegar neikvæðar afleiðingar á allar afleiddar greinar sem vinna með og fyrir laxeldisiðnaðinn og á atvinnusköpun í þessum greinum. Salmar mun senda frá sér frekari upplýsingar um aflleiðingar þessarar skattlagningar fyrir samstæðu félagsins þegar frekari upplýsingar um nýja skattinn liggja fyrir.“

Hafa ráð á að kaupa sér Kleenex

Umræðan um þessa auknu skattlagningu á laxeldisiðnaðinn í Noregi hefur verið mikil síðustu daga í norskum fjölmiðlum. Viðskiptablaðið Dagens Næringsliv hefur fjallað talsvert um hana. Í grein í blaðinu í fyrradag sagði stjórnmálaskýrandinn Fritjof Jacobsen að þrátt fyrir þessa auknu skattbyrðar myndu eigendur laxeldisfyrirtækjanna þó hafa „ráð á að kaupa sér Kleenex“ til að þerra tár sín yfir henni. 

Jacobsen sagði samt, og tók þá inn byggðasjónarmið á landsbyggðinni í Noregi, að skattlagning gæti  haft slæm áhrif á hinar dreifðu byggðir þar í landi. Jacobsen sagði: „Noregur á nokkra vellauðuga viðskiptamenn í laxeldisiðnaðinum sem hafa byggt upp talsvert ríkidæmi vegna aðgangs þeirra að norskum fjörðum. Að þessir aðilar eigi að borga meira til samfélagsins í gegnum skattkerfið er gáfulegt. En laxeldisiðnaðurinn er á sama tíma mikilvægur iðnaður fyrir margar byggðir við strendur Noregs og skap laxeldisrisarnir störf, hagvöxt og borga skatta til nærsamfélagsins.“