Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.
Myndir Eldgos við Fagradalsfjall

Fleiri stórframkvæmdir til skoðunar við eldgosið

Hraun­ið dæl­ist nið­ur í Nátt­haga og eru hraun­foss­arn­ir sýni­leg­ir frá þjóð­veg­in­um. Stór­virk­ar vinnu­vél­ar eru á svæð­inu og til skoð­un­ar er að fara í frek­ari fram­kvæmd­ir eft­ir að varn­ar­garð­ar kaf­færð­ust.

Jón Trausti Reynisson
jontrausti@heimildin.is

Stórvirkar vinnuvélar eru á eldgosasvæðinu við Geldingadali á sama tíma og hraun rennur í fossum niður hlíðina niður í Nátthaga. Hraunfossarnir eru sýnilegir frá Suðurstrandarvegi og flæðir hraunið í átt að veginum. Hraunið hefur kaffært stíflu sem reist var við austurjaðar til að hindra að það rynni niður í Nátthaga, þangað sem það fossar nú. 

Ríkisstjórnin ákvað að 20 milljónir króna yrðu lagðir í að reisa varnargarða ofan við Nátthaga, en jarðfræðingur sagði í kjölfarið að það væri „út í hött“. 

Nú er í skoðun að reisa fleiri stíflur.

Í samtali við RÚV segir Hörn Hrafnsdóttir umhverfis- og byggingaverkfræðingur hjá Verkís, sem stóð að því að reisa fyrri garðana, að vinna verði hratt til að klára aðgerðir til að verja innviði. „Hvort það verði nýjar stíflur, eða betri einangrun við Mílu-strenginn“ segir hún ekki ljóst. „Þetta er að gerast sæmilega rólega þannig að við höfum alveg vikur til stefnu,“ segir hún. 

„Til þess að stöðva hraun að fullu þyrftum við heilt fjall. Þannig að það þarf aðeins að skoða þetta betur og meta betur hve langt eigi að ganga og hvort skoða eigi einhverjar aðgerðir við Suðurstrandarveginn. Það er líka í umræðunni.“ 

Valtari við hraunfossanaHraunið sést flæða niður í Nátthaga.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Jarðýtur á vettvangiFramkvæmdasjóður ferðamannastaða lagði 10 milljónir króna til lagningar á stíg og annarra verkefna á eldgosasvæðinu. Hér eru jarðýtur skammt frá vestari varnargarðinum við fossana sem renna úr Nafnlausadal í Nátthaga.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Eystri varnargarðarnirTilkynnt var um helgina að hraun hefði runnið yfir varnargarðana. Hægra megin á myndinni sést glitta í það sem enn stendur upp úr af þeim.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Vestari varnargarðarÞótt garðarnir hefðu verið hækkaðir í 8 metra hefur hraunflæðið náð yfir þá.
Mynd: Jón Trausti Reynisson

Eftir að Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra tilkynnti að 20 milljónir króna yrðu lagðar í að reisa varnargarða eftir ráðgjöf verkfræðinga til að freista þess að hindra flæði í Nátthaga sagði Páll Einarsson jarðfræðingur í samtali við Stöð 2 að það væri sóun. 

„Eins og málið lítur út í dag þá virðist þessi framkvæmd vera út í hött. Það hraun sem er að renna þarna það ætlar ekkert að fara þá leið sem menn vilja að það fari,“ sagði hann og taldi lítinn skaða af hraunrennsli yfir veginn. „Þetta er kannski spurning um hvort það verður teppt umferð um Suðurstrandarveg í einhverjar vikur.“

Þá hefur komið fram í máli verkfræðinga og almannavarna að um sé að ræða dýrmæta þekkingarsköpun. Hins vegar kom fram í tilkynningu almannavarna á föstudag að reynsla væri af gerð slíkra garða á Hawaii og Ítalíu. 

Flæðið ofan í NátthagaHér sést hraunflæðið. Lengst til vinstri er vestari varnargarðurinn en hrunrennslið liggur yfir þann austari og niður dalinn.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
FossbrúninHraunið rennur hér úr Nafnlausadal niður bratta hlíð. Í gær svifu þar krummar yfir krunkandi svo bergmálaði milli fjallanna yfir hraunstreyminu.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
FossarnirHraunið rennur á auknum hraða niður hlíðina í átt til sjávar.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Hraunið í NátthagaSýn ofan af Langahrygg.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Skríður inn í NátthagaHrauntungan teygir sig langt inn í Nátthaga og virðist ekki hafa lokið sér af ef marka má stöðugt flæði niður hlíðina úr Nafnlausa dalnum.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Nálgast veginnUm tveir kílómetrar eru frá hrauntungunni að Suðurstrandarveginum.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Leiðin til sjávarUm kvöldmatarleytið í gær hafði hraunið teygt sig langt inn í Nátthagann og í átt til Suðurstrandarvegar og sjávar.
Mynd: Jón Trausti Reynisson

Stór hrauntjörn teygir sig frá gígnum

Risastór hrauntjörn hefur myndast austan við stóra gosgíginn, sem fræðimenn kalla gíg 5a. Með þessu hefur hraunið myndað sitt eigið miðlunarlón.

Þessu er lýst í færslu frá Eldfjallafræði- og náttúruvárhópi Háskóla Íslands: „Staðsetning tjarnarinnar er slík að hún getur veitt hrauni, í opnum sem og lokuðum flutningsrásum, niður í Meradali, inn í Geldingadali og niður í Nafnlausadal. Jafnframt, þá vellur gjarnan yfir barmana tjarnarinna í mestu kvikustrókahrinunum.“

Slík hrauntjörn er forsendan fyrir því að hraunskjöldur, eða dyngja, myndist.

Þorvaldur Þórðarson, prófessor í eldfjallafræði við Háskóla Íslands, segir þetta einkenni um að hraunið gæti varað lengur, að því leytinu til að hrauntjörnin hindri varmatap. „Ég býst nú við því að þetta fari þannig að lónið byggi sig upp og hækki og þannig myndi það smátt og smátt kæfa gíg­inn og þá minnk­ar hitatapið jafn­vel ennþá meira,“ segir hann í samtali við mbl.is í dag, þar sem hann spáir því að kvikustrókavirkni minnki í kjölfarið.

Séð af „pallinum“Hraunið vellur úr risastórri tjörn.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Andardráttur gígsinsUm átta mínútur biðu á milli stróka í gígnum 5a í gær.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
HrauntjörninHrauntraðir hafa byggst upp og halda hrauntjörn sem flæðir jafnt og þétt til austurs, þaðan sem hraunið rennur síðan niður Nátthaga til suðurs. Hér rofnaði skarð eftir kröftuga skvettu úr gígnum.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Margt um manninnStöðugt flæði fólks er á gosstöðvarnar. Hér er útsýnið af svokölluðum palli, hæð sem liggur nánast umvafin hrauni milli Geldingadala og Merardala.
Mynd: Jón Trausti Reynisson
Flæðið jókstEðlisbreyting varð á eldgosinu í Geldingadölum þegar virknin færðist yfir í lotubundna stróka, sem eru mun mikilfenglegri en gosvirknin var í upphafi.
Mynd: Jón Trausti Reynisson

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Eldgos við Fagradalsfjall

Nýtt efni

Selja aðgang að bílastæðum við Laugardalshöll á 5.990 krónur
Fréttir

Selja að­gang að bíla­stæð­um við Laug­ar­dals­höll á 5.990 krón­ur

Bíla­stæð­in næst Laug­ar­dals­höll­inni verða frá­tek­in fyr­ir þau sem eru til­bú­in að borga hátt í 6 þús­und krón­ur fyr­ir að leggja bíl­um sín­um þar á með­an tón­leik­arn­ir Jóla­gest­ir Björg­vins fara fram á laug­ar­dags­kvöld. Hluti stæð­anna sem Sena sel­ur að­gang að standa á landi Reykja­vík­ur­borg­ar við Engja­veg, ut­an lóð­ar­marka Laug­ar­dals­hall­ar­inn­ar.
Erfitt ár fyrir sitjandi ríkisstjórnarflokka
Fréttir

Erfitt ár fyr­ir sitj­andi rík­is­stjórn­ar­flokka

Eft­ir al­þing­is­kosn­ing­arn­ar bætt­ist Ís­land við á held­ur lang­an lista ríkja þar sem rík­is­stjórn­ar­flokk­ar biðu af­hroð í kosn­ing­um á einu stærsta kosn­inga­ári í manna minn­um. Sér­fræð­ing­ar og álits­gjaf­ar hafa að und­an­förnu velt vöng­um yf­ir þess­ari þró­un og telja sum­ir verð­bólgu og óánægju með efna­hags­mál í kjöl­far heims­far­ald­urs­ins hafa hrund­ið af stað þess­ari al­þjóð­legu þró­un. Stjórn­mála­fræð­ing­ur sem Heim­ild­in tók tali seg­ir ný­liðn­ar kosn­ing­ar ekki skera sig úr í sögu­legu sam­hengi.
Morðingi hylltur sem alþýðuhetja: „Viðbrögðin líkjast uppreisn“
Greining

Morð­ingi hyllt­ur sem al­þýðu­hetja: „Við­brögð­in líkj­ast upp­reisn“

Við­brögð al­menn­ings við svip­legu morði á for­stjóra eins stærsta sjúkra­trygg­inga­fé­lags Banda­ríkj­anna hafa kom­ið mörg­um á óvart og hrund­ið af stað mik­illi um­ræðu þar í landi. Sveinn Máni Jó­hann­es­son, nýdoktor í sagn­fræði við Há­skóla Ís­lands, seg­ir árás­ina tala inn í djúp­stæða gremju sem marg­ir Banda­ríkja­menn finna til gagn­vart heil­brigðis­kerf­inu og vinnu­brögð­um einka­rek­inna sjúkra­trygg­inga­fé­laga. Óljóst er hins veg­ar hverju þessi um­ræða muni skila.
Secret Recording Exposes Political Deals Behind Iceland’s Whaling Licenses
English

Secret Record­ing Exposes Political Deals Behind Ice­land’s Whal­ing Licens­es

Prime Mini­ster Bjarni Bene­dikts­son has gran­ted whal­ing licens­es to two Icelandic whal­ing operati­ons. But secret record­ings of the son and bus­iness partner of a mem­ber of parlia­ment revea­led a political scheme behind the decisi­on, alle­ged­ly in­volving Bjarni tra­ding political favours that ensured that the MP’s close friend would recei­ve a whal­ing licen­se, even if political parties oppos­ing whal­ing were to take power.

Mest lesið undanfarið ár