Endurskipun Mörtu Iwalwa í embætti ríkissaksóknarans í Namibíu er talin vera jákvæð fyrir rannsókn og saksókn Samherjamálsins þar í landi. Iwalwa hefur gegnt embættinu frá árinu 2004 og Hage Geingob, forseti Namibíu, hefur nú endurskipað hana í embættið til fimm ára. Greint er frá endurskipun Iwalwa í embættið í namibískum fjölmiðlum í dag. 

Þetta gerist viku eftir að Iwalwa greindi frá því fyrir dómi að hún muni sækja að minnsta kosti sjö sakborninga í Samherjamálinu til saka fyrir meðal annars mútuþægni, spillingu og peningaþvætti. Mennirnir sjö, sem allir eru Namibíumenn og sem gengið hafa undir viðurnefninu „hákarlarnir“ í umræðunni um Samherjamálið á Íslandi, eru grunaðir um að hafa með refsiverðum hætti þegið mútugreiðslur frá Samherja í skiptum fyrir aðgang að hestamakrílskvóta á árunum 2011 til 2019. 

Tveir menn til viðbótar voru svo handteknir í gær. 

„Ótrúlega flókið mál“

Í dagblaðinu The Namibian Sun er haft eftir fréttaskýrandanum, Graham Hopwood, að vegna þess hversu flókið Samherjamálið, sem gengur undir nafninu Fishrot á ensku, sé þá sé jákvætt að sami embættismaður haldi áfram að leiða embættið þar sem rannsóknin sé í fullum gangi. „Þetta er ótrúlega flókið mál sem snýst um mörg félög og bankareikninga í ólíkum löndum, og þar sem hún hefur nú þegar ákveðið að saksækja í málinu, þá er klókt að einhver sem veit hversu flókið málið er verði áfram við stjórnvölinn,“ segir Hopwood. 

„Þetta er ótrúlega flókið mál sem snýst um mörg félög og bankareikninga í ólíkum löndum“

Annar namibískur stjórnmálaskýrandi, Ndumba Kamwanyah, tekur í sama streng og Hopwood og segir að vegna þess að Samherjamálið sé svo stórt þá þurfi Iwalwa að fá tækifæri til að halda áfram. „Embætti hennar er miðju stóru spillingarmáli og það þarf einhver að vera þarna við stjórnina sem þekkir til þess máls í stað þess að skipa nýjan ríkissaksóknara sem fyrst þyrfti að setja sig inn í starfið þar sem þetta gæti haft slæmt áhrif á rekstur málsins,“ segir  Kamwanyah.

EfasemdarraddirEfasemdarraddir hafa heyrst um ríkissaksóknarann þar í landi í gegnum tíðina. Hún greindi frá því að hún hyggist saksækja þrjá menn, sem sjást hér með Þorsteini Má Baldvinssyni, fyrir að þiggja mútur frá Samherja.

Gagnrýni á Iwalwa

Martha Iwalwa hefur verið gagnrýnd í gegnum tíðina fyrir hægagang í störfum sínum og fyrir að gefa ekki út ákærur í stórum spillingarmálum. Vegna þessa hafa heyrst gagnrýnisraddir í Namibíu sem segja að kannski sé kominn tími til að skipta henni út í ljósi þess að Samherjamálið er stærsta málið sinnar tegundar sem komið hefur upp í landinu. 

Iwalwa hefu í þessari umræðu sjálf verið sökuð um að vera spillt. Rannsókn Samherjamálsins snýr á endanum að sjálfum valdaflokknum í landinu, SWAPO, sem hefur verið með meirihluta í kosningum í landinu frá því að það fékk sjálfstæði frá Suður-Afríku fyrir 30 árum. 

Sakborningarnir í Samherjamálinu eru, eða voru áhrifamenn í SWAPO-flokknum, og var dómsmálaráðherrann fyrrverandi, Sacky Shangala, til dæmis handgenginn Hage Geingob forseta. 

Á blaðamannafundi í fyrra neitaði Iwalwa því að hún væri spillt  og sagði: „Ef ég er spillt af hverju hef ég þá ekki verið sótt til saka.“  Hún neitaði því einnig á þessum sama fundi að hún hefði varið háttsetta stjórnmálamenn fyrir saksóknum í gegnum tíðina. 

Hvernig saksókn Samherjamálsins endar hjá Iwalwa á eftir að koma í ljós og eins á alveg eftir að koma í ljóst hvort ákæruvaldið í Namibíu hyggst reyna að sækja stjórnendur Samherja til saka í landinu.