Úr kassanum og aftur inn
Félagsmiðlar hafa breytt því hvernig við meltum og veltum fyrir okkur list. Þegar þessi orð eru rituð eru ótal færslur um #nakinníkassa á twitter sem fanga pælingar heillar kynslóðar sem á að vera í prófum en er að fylgjast með nöktum fyrsta árs listaháskólanema í kassa. Flestir djóka, sumir hneykslast, alls kyns hugsanir streyma á tvítinu. Þessi viðbrögð eru mjög frábrugðin því sem durational listamenn fengu fyrir netið, en gerir listaverkin bara skemmtilegri fyrir vikið. Umræðan fer fram í beinni, alveg eins og gjörningurinn, og allir fylgjast með í gegnum netið. (Meira að segja þeir á kaffistofunni við hliðina á kassanum horfa frekar á vídjóið).
En svona til gamans skulum við rifja upp nokkrar innsetningar og gjörninga í svipuðum dúr:
Í fyrra dvaldi franski listamaðurinn Abraham Poincheval inni í uppstoppuðum birni í 14 daga. Það var í Musée de la chassé et nature 1-14 Apríl, en inni í birninum hafði listamaðurinn bækur sem hann gat lesið, vatn og mat. Safnið sem er með því skemmtilegra í Parísarborg inniheldur að mestu gömul málverk, byssur og uppstoppuð dýr, en fór í mikla endurnýjun lífdaga fyrir nokkrum árum þegar það tók að bjóða nútíma-listamönnum að koma inn og nýta safnkostinn til að skapa ný verk.
Marina Abramovic er óneitanlega drottning Endurance-listsköpunarinnar. Þetta verk frá árinu 2003, the House with an ocean view, virkar eflaust kunnuglegt á suma fyrir þær sakir að það kom fyrir í Sex and the city-þætti.
Forsíðumynd þessa bloggs er þó fengin frá Belgíska listamanninum Jan Fabre sem ...
árið 1980 læsti sig inni í hvítu rými og teiknaði með kúlupennum í þrjá sólarhringa. Verkið nefndist „The Bic Art Room.“
David Blaine er frekar þekktur sem galdramaður og ætti því kannski ekki heima í svona upptalningu ... en wikipedia segir að hann sé endurance-artist og hví skyldi bloggið mitt andæfa al-netinu?
Frozen in Time er gjörningur þar sem David Blaine lokaði sjálfan sig inni í ísklump á Time Square í 63 klukkutíma. Áhugafólk um hægðir mun hafa gaman af því að vita að hann hafði rör sem leiddi út, (líka holu til að anda út um).
Aðrir gjörningar eru í svipuðum anda. T.d. er einn þar sem hann lét grafa sig undir jörðu ... og ætli við verðum ekki að flokka Houdini með endurance-listamönnum líka þótt hugtakið sé yngra en hann sjálfur.
Tehching Hsieh er konungur endurance-verka ef Abramovic er drottningin. Hsieh gerði þrettán eins-árs gjörninga á tímabilinu 1978 til 1999 og hætti loks að gera list árið 2000. Virkilega sysifýskt verk.
Þetta þarf að útskýra í texta því vídjóið segir ekki alla söguna. Árið 1972 frá 15-29 Janúar lá Vito Acconci undir gólfinu í gallerí Sonnabend. Eða öllu heldur byggði hann nýtt viðargólf sem hann gat legið undir og rúnkað sér í átta tíma á hverjum degi. Í hátalarkerfi gallerísins mátti heyra Vito fantasera um gallerígestina sem gengu ofan á honum með orðum eins og: „You´re ramming your cock down into my ass“ eða „You´re pushing your cunt down over my face.“
Marina Abramovic endurgerði svo verkið síðar í Seven Easy Pieces.
Þessi upptalning gæti haldið áfram lengur. Nakinn í kassa er verk sem ég hef haft gaman af að fylgjast með og þá ekki síst umræðunni sem spinnst í kringum það, en það er fyrst og fremst viðbrögð samfélagsins og þeir þátttökumöguleikar (eða komment-möguleikar) sem netið býður upp á sem mér finnst spennandi. Á einungis örfáum dögum hefur Almar Atlason tekist að verða umtalaðasti íslenski listamaðurinn eða jafnvel umtalaðasti Íslendingurinn í dag. Og áður en hann kemur úr kassanum verðum við kannski sem samfélag í heild sinni búin að ræða verkið, taka afstöðu til þess og melta, áður en hann hefur svo mikið sem sagt eitt aukatekið orð.
Athugasemdir