Í síðustu viku létu lífið þrjár manneskjur í bruna sem hefði verið hægt að komast hjá.

Engin hefði þurft að stökkva út um glugga í örvæntingu ef hlustað hefði verið á þær raddir sem fyrir fjórum árum bentu á að engar útgönguleiðir aðrar væru. Auðvitað hefði enginn átt að hírast þarna inni til að byrja með, hvað þá greiða okurverð fyrir þá ömurlegu vist.

Þetta mál er því miður ekkert einsdæmi. Hundruðir barna búa í óöruggu húsaskjóli sem ekki uppfyllir þær lágmarkskröfur sem við hin höfum efni á að gera. Slökkviliðið og eftirlitsaðilar vita af þeim í Hafnarfirði, í Kópavogi, og Reykjavík, jafnvel bara í næsta nágrenni við húsið sem brann.

Við höfum horft á Kveik fjalla um þessi mál. Um arðrán, launastuld sem starfsmannaleigur (sem réttilega mætti kalla þrælaleigur) stunda, um tugi eða hundruðir manna sem hírast í húsnæði sem er langt frá því að teljast viðunandi þar sem þeir greiða leigu sem hirðir frá þeim alltof stóran hluta af alltof litlum launaseðli.

Þegar Kveikur sjokkeraði fyrir tveimur eða þremur árum fóru fram umræður á þingi, sem leiddu til nefnda og samráðs, og eflaust starfshópa og samráðnefnda, og loforða án efnda. Það eina sem kom út úr því var örstutt upprifjun á að félags og atvinnumálaráðherra ætti sjálfur hlut í fyrirtæki sem hefði snuðað erlendan verkamann, og ekki mikið meira en það.

Aðgerða var þörf. Löggjafar var þörf. En ekkert gerðist. Enda kannski ekki í hag þeirra sem sitja í ráðherrastólum að gera eitthvað.

Nú er Groundhog-day hafinn á ný. Nema í þetta sinn vöknum við með andfælum við það að ekki er nóg með að hafi verið svindlað á fólki, skeytingarleysi okkar hefur í þetta sinn kostað mannslíf.

Þegar ég skrifaði pistil minn á sunnudaginn átti ég raunverulega von á því að málið yrði tekið til umræðu. Ég átti ekki von á aðgerðum. Ég átti von á nefnd eða starfshóp, nefnd um starfshóp eða starfshóp um nefnd, sem hugsanlega myndi skila tillögu inn í ráðuneyti eða skýrslu handa þingi.

Auðvitað býst enginn við því að þessi stjórn geri það sem stéttarfélögin leggja til og skilgreini þjófnað á launum sem þjófnað. Eða að hún líti á það sem hlutverk sitt að tryggja verkafólki öruggt húsaskjól.

En það er stórfurðulegt að enginn þingmaður eða þingkona hafi stigið upp í pontu og a.m.k. sagt einhver samúðarorð, eitthvað til að minnast manneskja sem að vísu höfðu ekki atkvæðisrétt en þó voru hluti af samfélaginu.

Það er skammarlegt og opinberandi.

Eitt af því sem það opinberar er viðhorfið til þeirra sem ekki eru áhrifafólk í þessu samfélagi. Þeirra sem ekki eiga greiðan aðgang að valdinu, geta ekki tjáð sig með peningagjöfum í prófkjöri, áhrifavaldi í fjölmiðlum og miklu atkvæðamagni í kosningum. Erlent verkafólk sem er sá hópur sem verður verst úti á hinum stórhættulega íslenska leigumarkaði hefur engin áhrif í samfélaginu. Sama gildir um þá fíkla sem þjást vegna þess að veikindi þeirra hafa gert þá að skotmarki fyrir refsikerfið og stríðið gegn fíkniefnum. Hagsmunir og staða þessara hópa fer ekki alltaf saman, en viðhorfið er svipað, alþingismenn þurfa ekki að óttast reiði þeirra og sýna þess vegna velferð þessara hópa algjört skeytingarleysi.

Þegar fiskeldisfyrirtæki var gert að hlíta úrskurði sem náttúruverndarsinnar höfðu fengið í gegn fyrir tveimur árum tók þingheimur sig til og afgreiddi í flýti frumvarp sem sá til þess að fiskeldið þurfti ekki að missa svo mikið sem hálfan aur eða krónu úr markaðsvirði sínu. Það tók ekki nema sólarhring að ræða.

Það sýnir að þegar vilji er fyrir hendi er ekkert mál að hrista úr ermi sinni frumvarp sem er kannski gallað, en getur verið sótthreinsandi eða plástur á svöðusár.

Engin bjóst við dugnaði, elju, framsýni eða skilningi.

En ég er samt undrandi á þessari þögn. Var í alvöru engan lærdóm hægt að draga af brunanum á Bræðraborgarstíg? Var engin ástæða til að fara í naflaskoðun og spyrja sig hvernig við komum fram við fólkið sem vinnur erfiðustu og lægstlaunuðustu vinnuna?

Í stað þess fór fram nokkurra klukkustunda málþóf sem snerist um misskilning á því hvað fælist í almenningssamgöngum, og hálftíma umræðu um það hvort karlmenn á þingi ættu að vera í jakka eða ekki. Mér hefði þótt það sóun á tíma hvenær sem er, en núna er fjölda-atvinnuleysi, húsnæðiskrísa, varhugaverðir farsóttartímar og hugsanlega stærsta efnahagskreppa í manna minni fram undan, fyrir utan fílinn í herberginu, reykskýið sem sveif yfir höfuðstaðnum í síðustu viku.

Verðskuldaði hið íslenska Grenfell ekki nokkur orð um að þetta mætti ekki gerast aftur?

Eða er hugmyndin sú að spara umræðuna þar til þetta gerist í annað sinn?