Sigríður Dögg Auðunsdóttir, formaður Blaðamannafélags Íslands, segir að það sé mikið gleðiefni að Lögreglan á Norðurlandi eystra hafi tekið þá ákvörðun að hætta við rannsókn í máli er varðar meinta byrlun, afritun á upplýsingum af síma einstaklings og dreifingu á kynferðislegu myndefni.
Sex blaðamenn höfðu réttarstöðu sakbornings ásamt einni konu sem starfar ekki í fjölmiðlum. Rannsóknin hefur staðið yfir síðan í maí 2021 þegar málið var tilkynnt til lögreglu.
„Kallaðir til yfirheyrslu og fengið stöðu sakbornings fyrir það eitt að vinna vinnuna sína“
„Að okkar áliti kom aldrei neitt annað til greina en þessi niðurstaða í þessu máli. Það var fáránleg ákvörðun hjá lögreglunni að hefja rannsókn eins og við höfum margoft bent á og allir fyrrum sakborningar líka. Að hafa verið kallaðir til yfiheyrslu og fengið stöðu sakbornings fyrir það eitt að vinna vinnuna sína,“ segir Sigríður.
„Þau gerðu ekkert annað heldur en að taka á móti gögnum, skoða þau og eftir atvikum vinna upp úr þeim fréttir. Fréttir sem enginn hefur gert athugasemdir við og Samherji hefur í framhaldinu beðist afsökunar á framferði sínu sem var til umfjöllunar í þessum fréttum.“
Íþyngjandi fyrir stéttina í heild
Hún bætir við að málið hafi ekki einungis verið íþyngjandi fyrir blaðamennina sem voru undir rannsókn heldur hafi framganga lögreglu veið alvarlegt mál sem varði alla blaðamenn í landinu.
„Ég tel að lögreglan og íslenska ríkið þurfi að skoða hvað þarna gerðist“
„Það að blaðamönnum skuli vera haldið í þessari stöðu í allan þennan tíma án tilefnis finnst mér bara mjög alvarlegt. Ég tel að lögreglan og íslenska ríkið þurfi að skoða hvað þarna gerðist og hvernig stendur á því að þetta fór svona.“
Hún segir að fyrir henni virðist annaðhvort svo sem að lögregla beri ekki virðingu fyrir blaðamönnum eða hafi ákveðið að túlka lögin sem kveða á um réttindi blaðamanna með sínum eigin hætti. Þvert á það sem dómstólar hér og víðar hafa túlkað.
Yfirlýsing lögreglu einsdæmi
Þá víkur Sigríður sér að langri og ítarlegri yfirlýsingu sem Lögreglan á Norðurlandi eystra birti á Facebook-síðu sinni skömmu eftir að sakborningum hafði verið tilkynnt um að rannsóknin hefði verið felld niður.
„Við erum búin að láta lögmann okkar skoða þetta og hann bara staðfestir það sem við álitum og teljum af okkar reynslu að þetta sé í rauninni bara einsdæmi. Að lögreglan með þessum hætti sé að lýsa afstöðu sinni í málinu. Þar segja þeir að sakborningar gætu hafa sýnt af sér atferli sem flokkast getur undir brot á framangreindum ákvæðum.“
Þá veltir Sigríður fyrir sér hvað lögreglu gangi til með að birta yfirlýsinguna og hún kannist ekki við að lögregla hafi tjáð sig með viðlíka hætti um afstöðu sína til fyrrverandi sakborninga eftir að málið hefur verið fellt niður.
„Það er bara stórfurðulegt að lögreglan fari fram með þessum hætti. En mér finnst þetta bara í takt við vinnubrögð lögreglu í þessu öllu og alls ekki til þess að auka traust almennings á lögreglu og rannsókn hennar á þessu máli.“
Mikilvægt að koma í veg fyrir að svona gerist aftur
Sigríður bætir við að Blaðamannafélagið muni funda með blaðamönnunum sem voru undir rannsókn og ákveða næstu skref í málinu. Hún segir að félagið muni standa með blaðamönnunum og ákvörðunum þeirra í málinu.
„Mér finnst mikilvægt að við skoðum það vel hvort ekki sé rétt að leita leiða til þess að koma í veg fyrir að svona gerist aftur. Af því svona á ekki að gerast í réttarríki á borð við Ísland.“
Athugasemdir