Frost
Þjóðleikhúsið
Tónlist og söngtextar: Kristen Anderson-Lopez og Robert Lopez
Handrit: Jennifer Lee
Þýðing: Bragi Valdimar Skúlason
Leikstjórn: Gísli Örn Garðarsson
Leikarar: Hildur Vala Baldursdóttir, Vala Kristín Eiríksdóttir, Jósefína Dickow Helgadóttir / Nína Sólrún Tamimi, Emma Máney Emilsdóttir / Iðun Eldey Stefánsdóttir, Guðjón Davíð Karlsson, Kjartan Darri Kristjánsson, Almar Blær Sigurjónsson, Ernesto Camilo Aldazábal Valdés, Viktoría Sigurðardóttir, Atli Rafn Sigurðsson, Bjarni Snæbjörnsson, Þuríður Blær Jóhannsdóttir, Ólafía Hrönn Jónsdóttir, Sigurbjartur Sturla Atlason, Örn Árnason, Edda Arnljótsdóttir, Ebba Katrín Finnsdóttir / María Thelma Smáradóttir, Árni Gunnar Magnússon / Garðar Sigur Gíslason, Embla María Jóhannsdóttir / Halla Björg Guðjónsdóttir, Aron Gauti Kristinsson, Kormákur Erlendsson, Sindri Gunnarsson, Adriana Alba Pétursdóttir og Andrea Ísold Jóhannsdóttir
Leikmynd: Börkur Jónsson
Búningar: Christina Lovery
Lýsing: Torkel Skjærven
Tónlistarstjórn: Andri Ólafsson og Birgir Þórisson
Hljóðhönnun: Þóroddur Ingvarsson og Brett Smith
Dans og sviðshreyfingar: Chantelle Carey
Myndbandshönnun: Ásta Jónína Arnardóttir
Eftirvænting var áþreifanleg í Þjóðleikhúsinu síðastliðinn laugardag og yngstu áhorfendurnir svoleiðis skoppuðu inn í leikhúsið. Mætt til leiks voru allmargar Elsur, nokkrar Önnur og meira að segja einn Ólafur í fullum skrúða til að sjá Disney-söngleikinn Frost á leiksviði.
Fyrir þrjátíu árum, eða í apríl 1994, var Disney-útgáfan af Fríðu og dýrinu frumsýnd á Broadway. Sýningin átti eftir að marka tímamót hjá fyrirtækinu, verða mikilvægur hluti af endurreisn Disney á tíunda áratugnum og umbreyta söngleikjauppfærslum á Broadway. Nærri tuttugu árum seinna kom Frost sem stormsveipur í kvikmyndahús og varð órjúfanlegur hluti af uppeldi heillar kynslóðar. Óumflýjanlega uppfærslan á Broadway varð ekki sá ofursmellur sem fyrirtækið óskaði en rakaði samt inn seðlum. Gísli Örn Garðarsson var ráðinn af fyrirtækinu til að endurhugsa sviðsetninguna og er uppfærslan risavaxið samnorrænt verkefni. Mikið hvílir á herðum Gísla Arnar en hann lyftir grettistaki með aðstoð frá stórum hópi listafólks. Fyrsta og líklega hugrakkasta skrefið var að endurþýða verkið.
„Mikið hvílir á herðum Gísla Arnar en hann lyftir grettistaki með aðstoð frá stórum hópi listafólks.“
Skeleggur Bragi Valdimar
Bragi Valdimar Skúlason mætir skeleggur til leiks og töfrar fram sérdeilis góða þýðingu, bæði talað mál og söngtexta. Orðfærið er uppfært til að passa inn í samtímann en þýðandi gætir þess þó að sáldra ekki of miklum slettum yfir ævintýraheiminn. Söngtextarnir lifna við í túlkun tónlistarstjóranna og þrumandi hljómsveitar.
Söguþráðinn þarf kannski ekki að kynna fyrir mörgum en í stuttu máli fjallar Frost um ævintýri og örlög systranna Elsu og Önnu sem eru aðskildar í æsku eftir töfraslys, en náðargáfu fjölskyldunnar verður að halda leyndri fyrir almenningi þó ástæður þess séu eilítið óljósar. Eftir annað töfraslys við krýningarathöfn Elsu flýr hún konungsríkið í leit að frelsi en Anna er staðráðin í að hjálpa systur sinni að snúa aftur til samfélagsins.
Vala Kristín er stórt hjarta sýningarinnar
Hildur Vala Baldursdóttir og Vala Kristín Eiríksdóttir leika systurnar, Elsu og Önnu. Ætla mætti að aðalhetja sögunnar sé Elsa en einangrun hennar, innri barátta og hræðsla við eigin töframátt fellur í skuggann af svaðilför Önnu, bæði líkamlega og tilfinningalega. Hildur Vala er með kraftmikla söngrödd sem fær svo sannarlega að njóta sín í stóra númeri sýningarinnar, Ég er frjáls, en er svolítið fjarlæg í framkomu. Vala Kristín er stóra hjarta sýningarinnar þar sem leikur og söngur smella saman í frammistöðu sem er hrífandi og bráðfyndin í senn. Anna sprettur ljóslifandi fram í öllum sínum brussuskap og barnalegheitum, mannleg og samúðarfull.
Mennina í þeirra lífi, reyndar er einn þeirra snjókarl, leika Guðjón Davíð Karlsson, Kjartan Darri Kristjánsson og Almar Blær Sigurjónsson. Hver og einn þeirra kemur með eitthvað ólíkt að borðinu: Guðjón Davíð heillar börnin upp úr skónum í hlutverki Ólafs, Kjartan Darri dugmikill í hlutverki Kristjáns og Almar Blær er í essinu sínu í hlutverki Hans, draumaprinsins sem er ekki allur eins þar sem hann er séður.
„Þegar öllu er á botninn hvolft er Frost ekki um hetjudáðir einstaklinga heldur samvinnu og fjölskyldukærleik sem er holl áminning fyrir nútímasamfélag“
Ungt fólk að springa úr hæfileikum
Minni hlutverkin eru mýmörg. Þar má helst nefna Ólafíu Hrönn Jónsdóttur og Bjarna Snæbjörnsson, bæði taka þau sín smáu hlutverk föstum tökum og eiga skínandi senur. Aðrir fullorðnir leikarar hverfa svolítið í bakgrunninn en í heildina leggjast allir á árarnar til að sigla þessari gildu galeiðu í höfn. Yngri útgáfurnar af systrunum hrífa áhorfendur með sér með einlægnina að vopni. Forvitnilegt verður að sjá þegar þessi yngsta kynslóð leikara vex úr grasi því þetta unga fólk er að springa úr hæfileikum, enda hafa þau fengið góða skólun.
Gísli Örn stýrir herlegheitunum með traustri hendi. Áherslan er sett á leikhústöfrana, ekki skemmtigarðinn. Eitt lítið trampólín falið í fjölunum getur nefnilega vakið töluvert meiri kæti en tölvuvæddar kúnstir. Leikmyndahönnun Barkar Jónssonar endurspeglar þessa hugmyndafræði með litríkri og leikandi leikmynd sem gefur leikhópnum rými til að ferðast um stóra sviðið nánast án takmarkana. Sviðsfólkið á heiður skilið fyrir sitt framtak. Að sjá Kristján svífa á vængjum ástarinnar minnir skemmtilega á uppfærslu Vesturports á Rómeó og Júlíu. Ásta Jónína Arnardóttir sprengir skalann með frábærri myndbandshönnun. Leikhústöfrarnir eru síðan skrúfaðir í botn undir stærsta lagi sýningarinnar, Ég er frjáls, í eftirminnilegu sjónarspili. Regnbogaregnhlífin er síðan lítil en gullfalleg viðbót undir lok sýningarinnar, smáatriðin skipta nefnilega öllu máli.
Um fjölskyldukærleika
Margt gerir búningahönnuðurinn Christina Lovery vel og þar eru kjólar Elsu í sérflokki en annað heppnast síður. Þar ber helst að nefna ballkjólana í byrjun sýningar sem orka gamaldags, fyrirferðarmiklir og krumpaðir. Einnig eru lopasundfötin nánast heilsuspillandi sjónmengun og hárkollurnar misjafnar að gæðum. Chantelle Carey þekkir stóra svið Þjóðleikhússins vel enda eru sviðshreyfingarnar sem saumaðar inn í framvinduna. Dansatriðin eru orkumikil en skilja takmarkað eftir sig, fyrir utan Þetta reddast sem er dansandi skemmtun.
Frost hefur nú þegar slegið í gegn enda yfir fjörutíu sýningar komnar í sölu, aftur á móti er miðaverðið í dýrara lagi og ekki hlaupið að því að kaupa miða fyrir vísitölufjölskylduna. Gísli Örn stýrir Disney-galeiðunni í örugga höfn með leikhústöfrana að leiðarljósi. Vala Kristín er hrífandi hjarta söngleiksins en Hildur Vala klifrar í hæstu hæðir með túlkun sinni á Ég er frjáls. Þegar öllu er á botninn hvolft er Frost ekki um hetjudáðir einstaklinga heldur samvinnu og fjölskyldukærleik sem er holl áminning fyrir nútímasamfélag.
Athugasemdir