„Í gær horfðu þrír ungir drengir, 10 og 12 ára, upp á móður sína handtekna, lögreglubíla og mótorhjól mæta, með sírenur og fjölda lögreglumanna í fullum klæðum til þess að fjarlægja þá af heimili sínu, færa þá úr landi og í hendur föður síns af hans kröfu en gegn þeirra vilja.“
Þannig hóf Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir, þingmaður Pírata, fyrirspurn sína til Guðrúnar Hafsteinsdóttur dómsmálaráðherra, í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í morgun. Drengirnir eru synir Eddu Bjarkar Arnardóttur. Í mars í fyrra sótti hún þá með einkaflugvél til Noregs og flutti til Íslands, þvert á úrskurð norskra yfirvalda sem dæmt hafði föður þeirra fullt forræði yfir drengjunum, en faðirinn býr í Noregi. Héraðsdómur Reykjavíkur komst að þeirri niðurstöðu að faðirinn fer með forsjá drengjanna.
„Hætt var við aðgerðina þar sem börnin vildu ekki fara. En var þetta í fyrsta skipti sem börnin voru spurð? Aldeilis ekki. Lögmaður móðurinnar hefur ítrekað bent á matsgerð dómkvadds sálfræðings þar sem kemur fram eindreginn vilji drengjanna til að vilja vera á Íslandi hjá móður sinni,“ sagði Arndís og vísaði í 45. grein barnalaga þar sem kemur fram að ef sá sem barn dvelst hjá neitar að afhenda það réttum forsjármanni getur héraðsdómari, að kröfu viðkomandi, ákveðið að lögheimili eða forsjá verði komið á með aðfaragerð. Í framhaldi vísaði hún í 43. grein laganna: „Gefa skal barni kost á að tjá sig um mál og taka skal tillit til skoðana barnsins í samræmi við aldur þess og þroska.“
Í barnalögum kemur einnig fram að við aðfarargerð skulu lögreglumenn vera óeinkennisklæddir. „Framkvæmd aðfarar skal hagað þannig að sem minnst álag verði fyrir barn og er sýslumanni heimilt að stöðva gerðina telji hann sérstaka hættu á að barn hljóti skaða af framhaldi hennar.“
„Ætli það hafi minnkað álag á börnin að handtaka móður þeirra?“ spurði Arndís Anna, áður en hún spurði dómsmálaráðherra hvort hún telji „nýleg dæmi um ofbeldisfullar aðfaragerðir í þessum málum þar sem foreldrar barna eru handtekin fyrir framan þau, aðgerðir sem farið er í gegn vilja barnanna sem um ræðir og í trássi við lágmarksreglur um meðalhóf og aðrar reglur sem um þessi mál gilda, bera þess merki að stjórnvöld ráði við meðferð þessara heimilda?“
„Hvað hyggst hæstvirtur ráðherra gera til að þessu linni, til að tryggja að grundvallarreglum um réttindi barna til að tjá sig um málefni er þau varða sé fylgt, að skoðanir þeirra séu virtar í samræmi við aldur og þroska og að hagsmunir barna séu hafðir að leiðarljósi?“ spurði Arndís Anna.
„Eins og þarna væri um sekasta fíkniefnabarón Íslands að ræða“
Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra sagði það hafa tekið verulega á að sjá umfjöllun fjölmiðla um aðgerð lögreglu og sýslumanns í gærkvöldi. „Ég vil líka fá að segja að það bærðust auðvitað þær tilfinningar í brjósti mínu hvort — já, áhyggjur mínar af velferð barnanna í þessum aðstæðum sem þarna sköpuðust.“
Hún sagðist samt sem áður ekki þekkja málið og ekki hafa heimild til að tjá sig um einstök mál.
Arndís Anna gaf lítið fyrir svör ráðherra og ítrekaði atburðarásina við heimili fjölskyldunni í gærkvöldi. „Þarna voru komnir þrír til fjórir lögreglubílar, tvö mótorhjól, allir lögreglumenn í fullum skrúða með sírenum og ljósum og öllu tilheyrandi; götum lokað og annað, eins og þarna væri um sekasta fíkniefnabarón Íslands að ræða.“ Því næst endurtók hún spurningu sína til ráðherra: „Hvað hyggst ráðherra gera til að koma skikki á þessi mál?“
Guðrún sagðist hafa rætt aðgerðina við Ásmund Einar Daðason, barnamálaráðherra. Hún segist taka því alvarlega að lögreglumenn voru ekki óeinkennisklæddir í aðgerðum gærkvöldsins. „Það kemur skýrt fram að lögreglumenn skuli vera óeinkennislæddir. Eftir því sem ráðherra sá í fjölmiðlum í gær að þá var það ekki raunin.“
„Heldur betur ekki,“ skaut Arndís Anna inn í úr þingsal. „Ég tek því alvarlega,“ hélt ráðherra áfram og sagðist ætla að taka verkferla til skoðunar. „Það verður farið yfir málið.“ Það hyggst hún vinna í sameiningu við barnamálaráðherra. „Við munum gera allt sem í okkar valdi stendur til að tryggja öryggi og hagsmuni barna á Íslandi.“
Athugasemdir (2)