Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Að strjúka samfélaginu í öfuga átt

List­fræð­ing­ur­inn Mar­grét Elísa­bet Ólafs­dótt­ir rýn­ir í sýn­ing­una Boð­flenna – en Snorri Ásmunds­son sýn­ir nú í Lista­safni Reykja­nes­bæj­ar.

Að strjúka samfélaginu í öfuga átt
Viðbrögð Tilvist verka Snorra Ásmundssonar hefur verið samtvinnuð umfjöllun um þau.
Myndlist

Boð­flenna

Niðurstaða:

Sýning: Boðflenna Sýningarstaður: Listasafn Reykjanesbæjar Sýningarstjóri: Helga Þórsdóttir Tímabil: 17. maí - 20. ágúst

Gefðu umsögn

Sýningin Boðflenna í Listasafni Reykjanesbæjar er yfirlitssýning á verkum Snorra Ásmundssonar, ólíkindatóls í íslensku listalífi sem skilgreina mætti sem nútíma naívista. Snorri er með öðrum orðum sjálfmenntaður í listinni en hann hefur eingöngu fengist við myndlist frá árinu 1996. Hann hefur frá upphafi lagt áherslu á málverk og gjörningalist en tilvist gjörningaverkanna hefur verið samtvinnuð umfjöllun fjölmiðla um verkin. Fyrsta uppátæki Snorra sem vakti fjölmiðlaathygli var sýning á verkum listakattarins Loka á Akureyri sumarið 1997 en elstu verkin á sýningunni í Reykjanesbæ eru einmitt nokkur málverk eftir Snorra/Loka. Þar hefur þeim verið komið fyrir við hliðina á sjónvarpsskjá sem sýnir fréttir af framboðsfundi Kattaframboðsins sem bauð fram í sveitarstjórnarkosningum á Akureyri vorið 2022.         

Að skilgreina Snorra  

Kattaframboðið er eitt af yngri verkum Snorra á sýningunni og dæmigert fyrir þær sakir að þar tvinnar Snorri saman líf og list sem renna saman í eitt án þess að hægt sé að greina þar á milli. Gjörningar Snorra búa yfir ásýnd veruleika sem birtist áhorfendum í formi frétta sem eru sannar í þeim skilningi að Snorri þykist aldrei vera annar en hann er og kemur til dyranna eins og hann er klæddur í það skiptið. Hann er á vissan hátt andstæða Joseph Beuys, sem lét sig samruna lífs og listar varða, og bjó yfir sterkum persónuleika og ímynd. Snorri Ásmundsson á meira skylt við Zelig því hann tekur á sig það gervi sem tíðarandinn blæs honum í brjóst hverju sinni. Það er í þessari þversögn sem sannleikur verkanna, aðdráttarafl þeirra og óþægindi birtast. Fyrirmyndir gervanna eru ímyndir fengnar úr fjölmiðlum, hvort sem þær eru fulltrúar pólitískra valdhafa, andlegra leiðtoga, útlitssérfræðinga, þjóðarímyndar eða listamanna. Helga Þórsdóttir sýningarstjóri dregur þá sannfærandi ályktun að persónur Snorra séu ekki hluti af alter-egói hans heldur „hvíli í honum sjálfum“, þótt mögulega aðeins um stund.

Að sýna Snorra

Það er ekki einfalt að setja upp sýningu á verkum eftir Snorra Ásmundsson, sem byggja tilvist sína að stórum hluta á viðbrögðum fjölmiðla og því hvernig þeir miðla fréttum af gjörningum hans til almennings. Hluta þessarar umfjöllunar er að finna á sýningunni í formi blaðaúrklippa og fréttaskota en eitt einkenni þessa fréttaflutnings er að hann birtist ýmist í fréttum eða sem slúður, en sjaldnast á menningarsíðum eða sem listgagnrýni. Verkin eru þá hluti af fjölmiðlaumhverfinu fremur en listheiminum enda auðveldara að ná til fjöldans í gegnum fjölmiðla en með sýningu í listagalleríi. Það má því fullyrða að Snorri Ásmundsson sé með þekktari listamönnum landsins þótt verk hans hafi oft farið öfugt ofan í þá sem fjalla um myndlist af meiri „alvöru“ en Snorri vill láta kenna sig við.     

Þegar verk Snorra eru komin saman á einum stað verður ekki annað séð en þau standist vel tímans tönn og hafi virkað í því rými sem hann hefur skapað sér hverju sinni. Er þá sama hvort um er að ræða íþróttasal (Master Hilarion, 2019), kirkju (Guðsþjónusta í Hríseyjarkirkju, 2018), torg (Ástarpíramídinn 2006), svalir (Fjallkonan, 2020), heimili stjórnmálaflokks (Sjálfstæðismaðurinn, 2009), sjónvarpssal (Forsetaframboðið (2003)) eða sölutorg (Aflátsbréf, síðan 2003). Snorra tekst alltaf að smeygja sér inn og strjúka sér óþægilega upp við hin ýmsu málefni, hvort sem þau eru af trúarlegum toga, pólitískum eða samfélagslegum. Hann gerir það með einlægni naívistans að vopni, þess sem kærir sig kollóttan um annað samhengi, og kemur alltaf niður standandi hversu illa sem verkin kunna að koma við þau sem strokist er upp við.  

Að vera Snorri

Þegar gengið er í gegnum sýninguna í Listasafni Reykjanesbæjar verður ekki hjá því komist að viðurkenna að verk Snorra virka eins og samfélagspúls. Honum tekst að snerta einhverja kviku í þjóðarsálinni á hverjum tíma með því að máta sig við hana. Í ljósmyndinni The American Dream (2006) sefur Snorri vært á hvítum rúmfötum, með pípuhatt með mynstri ameríska fánans á höfðinu og frelsisstyttuna í fanginu – þetta er í miðjum efnahagsuppganginum. Í gjörningnum Hnakka og skinkur (2011) sem fluttur var á umdeildri sýningu, Koddu, í Nýlistasafninu rétt eftir hrun, beinir hann að okkur hinni hlið spegilsins og allt verður vitlaust. Sýningin Boðflenna ber nafn með réttu því Snorri treður sér alls staðar að, óboðinn. Hann er við og við erum hann með alla okkar bresti og hégóma og jafnframt leynda þrá eftir aflausn. Á sýningunni er einnig að finna málverk frá ólíkum tímabilum, tónlistarupptökur, ljósmyndaröð og sýningarskrá með greinargóðum textum, þar sem þó hefði mátt halda betur utan um upplýsingar um staðreyndir um fjölskrúðugan listferil Snorra Ásmundssonar.  

Kjósa
5
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

„Ég berst fyrir réttinum til að lifa“
1
Viðtal

„Ég berst fyr­ir rétt­in­um til að lifa“

Á upp­vaxt­ar­ár­un­um í suð­ur­ríkj­um Banda­ríkj­anna voru rík­ar kröf­ur gerð­ar til þess hvernig hún ætti að haga sér og sínu lífi. Þeg­ar hún fann loks frels­ið til þess að vera hún sjálf blómstr­aði hún, í ham­ingju­sömu hjóna­bandi, heima­vinn­andi hús­móð­ir, sem naut þess að sinna syni sín­um. „Ég gat lif­að og ver­ið frjáls. Það var frá­bært á með­an það ent­ist.“
Sendu skip til Grænlands
2
Erlent

Sendu skip til Græn­lands

Hinn 10. apríl 1940, dag­inn eft­ir að Þjóð­verj­ar her­námu Dan­mörku, sendi banda­ríska strand­gæsl­an skip til Græn­lands. Um borð voru James K. Pen­field, ný­út­nefnd­ur ræð­is­mað­ur, og full­trúi Rauða kross­ins. Síð­ar það sama ár hreyfði var­aut­an­rík­is­ráð­herra Banda­ríkj­anna hug­mynd­inni um banda­rísk­ar her­stöðv­ar í land­inu. Áhugi Banda­ríkja­manna á Græn­landi er sem sé ekki nýr af nál­inni.
Lagði ekki upp með ótímabundið hvalveiðileyfi eins og varð raunin
4
Fréttir

Lagði ekki upp með ótíma­bund­ið hval­veiði­leyfi eins og varð raun­in

Bjarni Bene­dikts­son not­aði sína síð­ustu daga í embætti til að veita Hval hf. ein­stakt leyfi til veiða á lang­reyð­um. Leyf­ið renn­ur aldrei út. Í fyrstu taldi hann sig van­hæf­an til að taka ákvörð­un en skipti svo um skoð­un hálf­um mán­uði síð­ar. At­burða­rás­in kem­ur heim og sam­an við lýs­ing­ar á leyniupp­töku af syni og við­skipta­fé­laga Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns á hvað stæði til gera.
Icelandair sýknað af kröfu Margrétar – Stærsti hluti bótakröfu vegna Netflix
5
Fréttir

Icelanda­ir sýkn­að af kröfu Mar­grét­ar – Stærsti hluti bóta­kröfu vegna Net­flix

Mar­grét Frið­riks­dótt­ir krafð­ist yf­ir 24 millj­óna króna í bæt­ur eft­ir að henni var vís­að brott úr vél Icelanda­ir ár­ið 2022. Hún hafði þá neit­að að taska sem hún hafði með­ferð­is yrði færð í far­þega­rými og neit­að að setja upp grímu vegna sótt­varna. Stærsti hluti af bóta­kröf­unn­ar var vegna heim­ilda­mynd­ar sem Mar­grét hugð­ist gera og selja Net­flix.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Íslendingar vísa trans konu á flótta frá Bandaríkjunum úr landi
2
Fréttir

Ís­lend­ing­ar vísa trans konu á flótta frá Banda­ríkj­un­um úr landi

Kona sem er á flótta frá Banda­ríkj­un­um með son sinn sótti um al­þjóð­lega vernd á Ís­landi. Fyr­ir Út­lend­inga­stofn­un lýsti hún því hvernig hat­ur hafi far­ið vax­andi þar í landi gagn­vart kon­um eins og henni – trans kon­um – sam­hliða að­gerð­um stjórn­valda gegn trans fólki. Sjálf hafi hún orð­ið fyr­ir að­kasti og ógn­un­um. „Með hverj­um deg­in­um varð þetta verra og óhugn­an­lega.“
Indriði Þorláksson
5
Aðsent

Indriði Þorláksson

Veiði­gjöld­in og lands­byggð­in

Eng­in vit­ræn rök eru fyr­ir því að hækk­un veiði­gjalds­ins leiði til þess­ara ham­fara, skrif­ar Indriði Þor­láks­son um mál­flutn­ing Sam­taka fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi vegna fyr­ir­hug­aðr­ar breyt­ing­ar á út­reikn­ingi veiði­gjalda. „Að sumu leyti minn­ir þessi púka­blíst­ur­her­ferð á ástand­ið vest­an­hafs þar sem fals­upp­lýs­ing­um er dreift til að kæfa vit­ræna um­ræðu,“ skrif­ar hann.
„Ég berst fyrir réttinum til að lifa“
6
Viðtal

„Ég berst fyr­ir rétt­in­um til að lifa“

Á upp­vaxt­ar­ár­un­um í suð­ur­ríkj­um Banda­ríkj­anna voru rík­ar kröf­ur gerð­ar til þess hvernig hún ætti að haga sér og sínu lífi. Þeg­ar hún fann loks frels­ið til þess að vera hún sjálf blómstr­aði hún, í ham­ingju­sömu hjóna­bandi, heima­vinn­andi hús­móð­ir, sem naut þess að sinna syni sín­um. „Ég gat lif­að og ver­ið frjáls. Það var frá­bært á með­an það ent­ist.“

Mest lesið í mánuðinum

Sælukot hagnast um tugi milljóna en starfsfólk og foreldrar lýsa skorti
5
Rannsókn

Sælu­kot hagn­ast um tugi millj­óna en starfs­fólk og for­eldr­ar lýsa skorti

Einka­rekni leik­skól­inn Sælu­kot, sem hef­ur feng­ið millj­arð króna í op­in­ber fram­lög síð­asta ára­tug, hef­ur hagn­ast vel og nýtt pen­ing­ana til að kaupa fast­eign­ir fyr­ir stjórn­ar­for­mann­inn. Stjórn­end­ur leik­skól­ans segja mark­mið­ið vera að ávaxta rekstr­araf­gang, en fyrr­ver­andi starfs­menn og for­eldr­ar nem­enda kvarta und­an langvar­andi skorti. Skól­an­um var ný­lega lok­að tíma­bund­ið vegna óþrifn­að­ar og mein­dýra.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár