Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Að strjúka samfélaginu í öfuga átt

List­fræð­ing­ur­inn Mar­grét Elísa­bet Ólafs­dótt­ir rýn­ir í sýn­ing­una Boð­flenna – en Snorri Ásmunds­son sýn­ir nú í Lista­safni Reykja­nes­bæj­ar.

Að strjúka samfélaginu í öfuga átt
Viðbrögð Tilvist verka Snorra Ásmundssonar hefur verið samtvinnuð umfjöllun um þau.
Myndlist

Boð­flenna

Niðurstaða:

Sýning: Boðflenna Sýningarstaður: Listasafn Reykjanesbæjar Sýningarstjóri: Helga Þórsdóttir Tímabil: 17. maí - 20. ágúst

Gefðu umsögn

Sýningin Boðflenna í Listasafni Reykjanesbæjar er yfirlitssýning á verkum Snorra Ásmundssonar, ólíkindatóls í íslensku listalífi sem skilgreina mætti sem nútíma naívista. Snorri er með öðrum orðum sjálfmenntaður í listinni en hann hefur eingöngu fengist við myndlist frá árinu 1996. Hann hefur frá upphafi lagt áherslu á málverk og gjörningalist en tilvist gjörningaverkanna hefur verið samtvinnuð umfjöllun fjölmiðla um verkin. Fyrsta uppátæki Snorra sem vakti fjölmiðlaathygli var sýning á verkum listakattarins Loka á Akureyri sumarið 1997 en elstu verkin á sýningunni í Reykjanesbæ eru einmitt nokkur málverk eftir Snorra/Loka. Þar hefur þeim verið komið fyrir við hliðina á sjónvarpsskjá sem sýnir fréttir af framboðsfundi Kattaframboðsins sem bauð fram í sveitarstjórnarkosningum á Akureyri vorið 2022.         

Að skilgreina Snorra  

Kattaframboðið er eitt af yngri verkum Snorra á sýningunni og dæmigert fyrir þær sakir að þar tvinnar Snorri saman líf og list sem renna saman í eitt án þess að hægt sé að greina þar á milli. Gjörningar Snorra búa yfir ásýnd veruleika sem birtist áhorfendum í formi frétta sem eru sannar í þeim skilningi að Snorri þykist aldrei vera annar en hann er og kemur til dyranna eins og hann er klæddur í það skiptið. Hann er á vissan hátt andstæða Joseph Beuys, sem lét sig samruna lífs og listar varða, og bjó yfir sterkum persónuleika og ímynd. Snorri Ásmundsson á meira skylt við Zelig því hann tekur á sig það gervi sem tíðarandinn blæs honum í brjóst hverju sinni. Það er í þessari þversögn sem sannleikur verkanna, aðdráttarafl þeirra og óþægindi birtast. Fyrirmyndir gervanna eru ímyndir fengnar úr fjölmiðlum, hvort sem þær eru fulltrúar pólitískra valdhafa, andlegra leiðtoga, útlitssérfræðinga, þjóðarímyndar eða listamanna. Helga Þórsdóttir sýningarstjóri dregur þá sannfærandi ályktun að persónur Snorra séu ekki hluti af alter-egói hans heldur „hvíli í honum sjálfum“, þótt mögulega aðeins um stund.

Að sýna Snorra

Það er ekki einfalt að setja upp sýningu á verkum eftir Snorra Ásmundsson, sem byggja tilvist sína að stórum hluta á viðbrögðum fjölmiðla og því hvernig þeir miðla fréttum af gjörningum hans til almennings. Hluta þessarar umfjöllunar er að finna á sýningunni í formi blaðaúrklippa og fréttaskota en eitt einkenni þessa fréttaflutnings er að hann birtist ýmist í fréttum eða sem slúður, en sjaldnast á menningarsíðum eða sem listgagnrýni. Verkin eru þá hluti af fjölmiðlaumhverfinu fremur en listheiminum enda auðveldara að ná til fjöldans í gegnum fjölmiðla en með sýningu í listagalleríi. Það má því fullyrða að Snorri Ásmundsson sé með þekktari listamönnum landsins þótt verk hans hafi oft farið öfugt ofan í þá sem fjalla um myndlist af meiri „alvöru“ en Snorri vill láta kenna sig við.     

Þegar verk Snorra eru komin saman á einum stað verður ekki annað séð en þau standist vel tímans tönn og hafi virkað í því rými sem hann hefur skapað sér hverju sinni. Er þá sama hvort um er að ræða íþróttasal (Master Hilarion, 2019), kirkju (Guðsþjónusta í Hríseyjarkirkju, 2018), torg (Ástarpíramídinn 2006), svalir (Fjallkonan, 2020), heimili stjórnmálaflokks (Sjálfstæðismaðurinn, 2009), sjónvarpssal (Forsetaframboðið (2003)) eða sölutorg (Aflátsbréf, síðan 2003). Snorra tekst alltaf að smeygja sér inn og strjúka sér óþægilega upp við hin ýmsu málefni, hvort sem þau eru af trúarlegum toga, pólitískum eða samfélagslegum. Hann gerir það með einlægni naívistans að vopni, þess sem kærir sig kollóttan um annað samhengi, og kemur alltaf niður standandi hversu illa sem verkin kunna að koma við þau sem strokist er upp við.  

Að vera Snorri

Þegar gengið er í gegnum sýninguna í Listasafni Reykjanesbæjar verður ekki hjá því komist að viðurkenna að verk Snorra virka eins og samfélagspúls. Honum tekst að snerta einhverja kviku í þjóðarsálinni á hverjum tíma með því að máta sig við hana. Í ljósmyndinni The American Dream (2006) sefur Snorri vært á hvítum rúmfötum, með pípuhatt með mynstri ameríska fánans á höfðinu og frelsisstyttuna í fanginu – þetta er í miðjum efnahagsuppganginum. Í gjörningnum Hnakka og skinkur (2011) sem fluttur var á umdeildri sýningu, Koddu, í Nýlistasafninu rétt eftir hrun, beinir hann að okkur hinni hlið spegilsins og allt verður vitlaust. Sýningin Boðflenna ber nafn með réttu því Snorri treður sér alls staðar að, óboðinn. Hann er við og við erum hann með alla okkar bresti og hégóma og jafnframt leynda þrá eftir aflausn. Á sýningunni er einnig að finna málverk frá ólíkum tímabilum, tónlistarupptökur, ljósmyndaröð og sýningarskrá með greinargóðum textum, þar sem þó hefði mátt halda betur utan um upplýsingar um staðreyndir um fjölskrúðugan listferil Snorra Ásmundssonar.  

Kjósa
5
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Jón Kristinn Einarsson
2
PistillUppgjör ársins 2024

Jón Kristinn Einarsson

Hjóm og há­vaði árs­ins 2024

Jón Krist­inn Ein­ars­son, doktorsnemi í sagn­fræði við Há­skól­ann í Chicago, ger­ir upp ár­ið sem fer senn að líða. Eft­ir því sem hann dvel­ur meir í for­tíð­inni hafi mörg af þeim stóru frétta­mál­um sem heltek­ið hafa op­in­bera um­ræðu á Ís­landi tek­ið á sig mynd dægra­stytt­ing­ar fyr­ir fréttafíkla. Á með­an sitji stóru mál­in sem mestu máli skipta gjarn­an eft­ir á hak­an­um. Til að mynda um­hverf­is- og lofts­lags­mál­in.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ísrael og Palestína: „Stjórnvöld sem líkja má við mafíur“
3
Viðtal

Ísra­el og Palestína: „Stjórn­völd sem líkja má við mafíur“

Dor­rit Moussai­eff er með mörg járn í eld­in­um. Hún ferð­ast víða um heim vegna starfs síns og eig­in­manns­ins, Ól­afs Ragn­ars Gríms­son­ar, þekk­ir fólk frá öll­um heims­horn­um og hef­ur ákveðna sýn á við­skipta­líf­inu og heims­mál­un­um. Hún er heims­kona sem hef­ur í ára­tugi ver­ið áber­andi í við­skipta­líf­inu í Englandi. Þessi heims­kona og fyrr­ver­andi for­setafrú Ís­lands er elsku­leg og elsk­ar klón­aða hund­inn sinn, Sam­son, af öllu hjarta.

Mest lesið í mánuðinum

Við erum ekkert „trailer trash“
1
VettvangurHjólhýsabyggðin

Við er­um ekk­ert „trailer trash“

Lilja Kar­en varð ólétt eft­ir gla­sa­frjóvg­un þeg­ar hún bjó á tjald­svæð­inu í Laug­ar­daln­um og á dög­un­um fagn­aði dótt­ir henn­ar árs af­mæli. Af­mæl­is­veisl­an var hald­in í hjól­hýsi litlu fjöl­skyld­unn­ar á Sæv­ar­höfða, þar sem þær mæðg­ur búa ásamt hinni mömm­unni, Frið­meyju Helgu. „Okk­ar til­finn­ing er að það hafi ver­ið leit­að að ljót­asta staðn­um fyr­ir okk­ur,“ seg­ir Frið­mey, og á þar við svæð­ið sem Reykja­vík­ur­borg fann fyr­ir hjól­hýsa­byggð­ina.
Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir
2
Viðskipti

Ráðu­neyti keypti danska hönn­un­ar­sófa fyr­ir 5,9 millj­ón­ir

Há­skóla-, ný­sköp­un­ar- og iðn­að­ar­ráðu­neyt­ið hef­ur und­an­farna mán­uði keypt hús­gögn úr hönn­un­ar­versl­un, sem þar til ný­lega hét Norr11, að and­virði rúm­lega tíu millj­óna króna. Um er að ræða sam­sett­an sófa, kaffi­borð, borð­stofu­borð og fleiri hús­gögn að and­virði 10,2 millj­óna króna. Þar af er 1,3 millj­óna króna sófi inni á skrif­stofu ráð­herra.
„Þetta er eins og að búa í einbýlishúsi“
4
VettvangurHjólhýsabyggðin

„Þetta er eins og að búa í ein­býl­is­húsi“

Berg­þóra Páls­dótt­ir, Bebba, hef­ur un­un af því að fá gesti til sín í hjól­hýs­ið og finnst þetta svo­lít­ið eins og að búa í ein­býl­is­húsi. Barna­börn­in koma líka í heim­sókn en þau geta ekki far­ið út að leika sér í hjól­hýsa­byggð­inni í Sæv­ar­höfð­an­um: „Þau skilja ekki af hverju við vor­um rek­in úr Laug­ar­daln­um og sett á þenn­an ógeðs­lega stað.“
Tilnefnd sem framúrskarandi ungur Íslendingur en verður send úr landi
5
Fréttir

Til­nefnd sem framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur en verð­ur send úr landi

Til stend­ur að hin sýr­lenska Rima Charaf Eddine Nasr verði send úr landi. Hún var á dög­un­um ein af tíu sem til­nefnd voru til verð­laun­anna Framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur í ár. Til­nefn­ing­una fékk hún fyr­ir sjálf­boða­liða­störf sem hún hef­ur unn­ið með börn­um. Hér á hún for­eldra og systkini en ein­ung­is á að vísa Rimu og syst­ur henn­ar úr landi.
Ný ógn við haförninn rís á Íslandi
6
Vindorkumál

Ný ógn við haförn­inn rís á Ís­landi

Hafern­ir falla blóð­ug­ir og vængja­laus­ir til jarð­ar í vindorku­ver­um Nor­egs sem mörg hver voru reist í og við bú­svæði þeirra og helstu flug­leið­ir. Hætt­an var þekkt áð­ur en ver­in risu og nú súpa Norð­menn seyð­ið af því. Sag­an gæti end­ur­tek­ið sig á Ís­landi því mörg þeirra fjöru­tíu vindorku­vera sem áform­að er að reisa hér yrðu á slóð­um hafarna. Þess­ara stór­vöxnu rán­fugla sem ómæld vinna hef­ur far­ið í að vernda í heila öld.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Ópera eða þungarokk? - Áhrif smekks á viðhorf annarra til okkar
Samtal við samfélagið#8

Ópera eða þung­arokk? - Áhrif smekks á við­horf annarra til okk­ar

Hef­ur smekk­ur okk­ar áhrif á hvernig aðr­ir meta okk­ur? Mads Meier Jæ­ger, pró­fess­or við Kaup­manna­hafn­ar­skóla, svar­aði þeirri spurn­ingu á fyr­ir­lestri sem hann flutti ný­lega á veg­um fé­lags­fræð­inn­ar og hann ræddi rann­sókn­ir sín­ar í spjalli við Sigrúnu í kjöl­far­ið. Því hef­ur oft ver­ið hald­ið fram að meiri virð­ing sé tengd smekk sem telst til há­menn­ing­ar (t.d. að hlusta á óper­ur eða kunna að meta ostr­ur) en lægri virð­ing smekk sem er tal­inn end­ur­spegla lág­menn­ingu (t.d. að hlusta á þung­arokk eða vilja bara ost­borg­ara). Á svip­að­an hátt er fólk sem bland­ar sam­an há- og lág­menn­ingu oft met­ið hærra en þau sem hafa ein­ung­is áhuga á öðru hvoru form­inu. Með meg­in­d­leg­um og eig­ind­leg­um að­ferð­um sýn­ir Mads fram á að bæði sjón­ar­horn­in skipta máli fyr­ir hvernig fólk er met­ið í dönsku sam­fé­lagi. Dan­ir álíta til dæm­is að þau sem þekkja og kunna að meta hluti sem tengj­ast há­menn­ingu fær­ari á efna­hags­svið­inu og fólk ber meiri virð­ingu fyr­ir slík­um ein­stak­ling­um en þau sem að geta bland­að sam­an há-og lág­menn­ingu eru tal­in áhuga­verð­ari og álit­in hafa hærri fé­lags­lega stöðu. Þau Sigrún ræða um af hverju og hvernig slík­ar skil­grein­ing­ar hafa áhuga á mögu­leika okk­ar og tæki­færi í sam­fé­lag­inu. Þau setja nið­ur­stöð­urn­ar einnig í sam­hengi við stefnu­mót­un, en rann­sókn­ir Mads hafa með­al ann­ars ver­ið not­að­ar til að móta mennta­stefnu í Dan­mörku.

Mest lesið undanfarið ár