„Ég var einmana þetta kvöld,“ sagði Vilhjálmur Freyr Björnsson í viðtali sem hann veitti á sjónvarpsstöðinni Omega, þar sem hann ræddi meðal annars um alvarlega árás sem hann framdi. Vilhjálmur hlaut fjögurra ára fangelsisdóm fyrir árásina í desember síðastliðnum, en viðtalið var tekið í apríl síðastliðnum. 

Dómurinn vakti mikla reiði vegna þess að nafn Vilhjálms var afmáð fyrir birtingu, þrátt fyrir alvarleika brotanna. Var hann dæmdur fyrir vændiskaup, frelsissviptingu, sérlega hættulega líkamsárás og kynferðisofbeldi. Sú ákvörðun Héraðsdóms Reykjavíkur að afmá nafn hans úr dómnum var endurskoðuð og var dómurinn birtur í uppfærðri mynd fyrr í dag, þar sem nafn Vilhjálms kom fram. 

Krafðist vægustu refsingar

Konan leitaði til lögreglu aðfaranótt mánudagsins 19. apríl 2021, ákæra var gefin út þann 25. ágúst 2022 og dómur féll þann 20. desember síðastliðinn. Málsatvik voru með þeim hætti að Vilhjálmur keypti vændi af konunni. Um tíu mínútum áður en umsömdum klukkutíma var lokið hafði hann hins vegar lokið sér af, og krafðist þá endurgreiðslu. Þegar konan varð ekki við því þá varnaði hann konunni útgöngu úr kjallaraherberginu þar sem hann dvaldi, svipti hana frelsi í að minnsta kosti þrjár klukkustundir og þvingaði endurtekið til kynmaka og annarra kynlífsathafna með ofbeldi og ólögmætri nauðung. Tók hann konuna meðal annars kverkataki og sló hana í andlit og líkama, með þeim afleiðingum að hún hlaut brot á augntóttargólfi og á vanga, mar og fleiri áverka. Samhliða ákæru var lögð fram einkaréttarkrafa um miskabætur að fjárhæð 6 milljónir auk vaxta. Vilhjálmur krafðist hins vegar sýknu af ákæru vegna frelsissviptingar og nauðgunar og af hluta þess sem honum var gefið að sök varðandi líkamsárásina. Viðurkenndi hann vændiskaup, ákveðið ofbeldi og að hafa tekið símann af konunni, en annað ekki. Til vara fór hann fram á að honum yrði dæmd vægasta refsing er lög leyfa. Þótt hann viðurkenndi bótaskyldu krafðist hann þess jafnframt að bætur yrðu stórlega lækkaðar. 

Óttaðist um líf sitt

Í dómsorði er tekið fram að konan hafi verið í sérlega viðkvæmri stöðu vegna vændis og haft lítið bakland. Hún hafi leitað strax á lögreglustöð þar sem hún lagði fram kæru á hendur Vilhjálmi, sem hefði hringt í hana og beðið hana um að koma. Fyrir vikið hefði hann greitt 10 þúsund krónur fyrir leigubíl og lagt 40 þúsund krónur inn á hana fyrir vændi. Þegar hann hafi fengið sáðlát hafi hann krafist endurgreiðslu en hún kvaðst ekki geta orðið við því. Hann hefði brugðist illa við, barið hana og tekið af henni símann. Sagðist hún hafa haldið að hann ætlaði að drepa hana, hann hefði sagt það ítrekað við hana og tekið um háls hennar svo hún gat ekki andað. Á hálsi hennar voru áverkar. Hún hefði öskrað hátt en enginn hringt á lögreglu. Samkvæmt lýsingum hennar hafði hann misst alla stjórn á sjálfum sér. Farið inn í síma hennar og reynt að endurgreiða sjálfum sér peningana og haldið áfram að beita hana ofbeldi. Eitt skiptið hefði verið mjög sársaukafullt og dregið úr henni allan mátt. Hann hafi lamið hana alls staðar og hún hvorki getað hreyft sig né yfirgefið aðstæður. Eitt skiptið hefði hún farið að dyrunum en hann náð henni og haldið áfram að beita hana kynferðisofbeldi. Hann hefði meðal annars nauðgað henni og neytt til annarra kynferðislegra athafna. Lýsti hún því sem svo að ákærði hefði viljað láta hana þjást, það hefði æst hann upp og hann hefði notið þess að kvelja hana. Nóttin hefði öll verið eins, hann hefði ýmist verið að beita hana kynferðisofbeldi eða lemja hana, í lotum. Þess á milli hefði hann krafist endurgreiðslu og haldið síma hennar allan tímann. Á einum tímapunkti hefði henni liðið svo illa að hún bað hann um að drepa sig svo hún losnaði undan þessum pyntingum.

Leigubílstjórinn fylgdi henni á lögreglustöð

Þegar hún losnaði loks út úr aðstæðunum hefði hún sest inn í leigubíl, og leigubílstjórinn spurt hvað kom fyrir hana. Hann hefði síðan fylgt henni heim til að reyna að finna út úr því hver árásarmaðurinn væri og síðan fylgt henni á lögreglustöð, sem var lokuð. Þaðan lá leiðin á slysadeild.  

Í gögnum málsins kemur fram að Vilhjálmur Freyr var handtekinn síðar sama dag, færður í læknisskoðun og yfirheyrður bæði þá að kvöldi og aftur næsta dag. Viðurkenndi hann fyrir lögreglu að hann hefði séð eftir peningunum sem hann notaði til vændiskaupa um leið og hann hefði lokið sér af, því peningana hafði hann ætlað að nota til að fara til tannlæknis. Hann hefði reiðst og slegið konuna, tekið af henni símann og reynt að fara inn í heimabankann hennar til að millfæra peningana aftur inn á sig. Þau hefðu talað saman og í því samtali hefði komið fram að hún hefði ekki borðað í marga daga, svo hann hefði sárvorkennt henni. En þegar hann sló hana hefði hún ráðist á hann svo hann hefði tekið um háls hennar. Í skýrslutökunni sagðist hann ýmist hafa verið undir áhrifum vímuefna eða ekki, fyrst að svo hefði ekki verið en síðar að hann hefði keypt sér spritt og blandað í appelsín. 

„Ég beitti ofbeldi“

Í viðtalinu sem hann veitti á Omega í apríl 2022, ári eftir árásina, ræddi hann einmitt um þennan þátt málsins. Þar greindi hann frá því hvernig hann hefði alist upp við ástríki, frelsi og lífsgleði á Akranesi, á tímum þar sem traust ríkti á milli fólks og óþarft var talið að læsa húsum sínum. Hann hefði síðan leiðst út í neyslu vímuefna og glímt við fíkn, sem hann náði engum tökum á. 

„Það kvöld þá framdi ég ljótasta hlut sem ég hef gert“

Sagðist hann hafa verið nýkominn úr sex mánaða meðferð í Svíþjóð þegar hann leigði herbergi hjá systur sinni í kjallara í Breiðholti, þar sem árásin átti sér stað. „Ég var einmana þetta kvöld, ég man eftir því,“ sagði Vilhjálmur í viðtalinu og útskýrði það meðal annars með því að Covid var nýbyrjað. „Ég kaupi mér þrjá sprittbrúsa. Ég drekk þá og það kvöld þá framdi ég ljótasta hlut sem ég hef gert. Ég beitti ofbeldi,“ sagði hann.

Annað sagði hann ekki um árásina í þessu viðtali, sem fjallar að mestu leyti um það hvernig hann fann æðri máttarvöld í leit að bata frá fíkninefnaneyslunni. 

Það kemur þó fram að hann hafi verið handtekinn og leitað í kannabisneyslu til að forðast frekari „skandala“. „En mig langaði ekkert að vera í neyslu,“ hélt hann áfram. Í átta mánuði hafi hann reykt kannabis, lokað á alla og einangrað sig. 

„Svo féll ég fyrir alvöru og fór úr því að reykja kannabis í það að sprauta mig. Ég man eftir því að sonur minn, þegar ég var búinn að vera inni á baði í svona fjörutíu mínútur, búinn að sprauta mig og kom fram. Hann sá bara ástandið á mér. Ég horfði í augun á syni mínum og sá hræðsluna í augunum á honum og ég sá vonbrigðin í augunum á honum.“

Þrátt fyrir að hann væri enn virkur í neyslu hefði hann verið að þjóna Guði, fara með þjónustu inn á Hlaðgerðakot og víðar. Á fíknigeðdeild varð hann hins vegar að horfast í augu við sjálfan sig. „Það eina sem ég hafði inni á þessari deild var tími. Það sem ég gerði, ég var svo örvæntingarfullur af því að ég hélt að ég væri að deyja, ég var að deyja, að ég leitaði guðs af heilum hug. Ég las í orðinu allan daginn. Ég var með lofgjörð í eyrunum allan sólarhringinn. Ég leitaði ríkis hans og hann bara kom og fyllti mig. Síðan þá hef ég bara brunnið fyrir hann. Ég upplifði að þennan dag þá dó ég. Framar lifi ég ekki fyrir mig heldur lifir Jesús í mér. Hvað er himnaríki annað en nýtt sett af gleraugum? Ég hafði verið blindur í átta ár. Allt í einu fékk ég að sjá sannleikann um sjálfan mig og það er gjöf frá Guði.“ Hann væri hættur að heimsækja Guð, nú væri hann búinn að færa lögheimilið til hans. „Ég bý á himnum og ég þrái bara að meta náungann meira en sjálfan mig, eins og Jesús gerði.“

Þetta var áður en hann fór fyrir dóm. 

Sagður fegra hlut sinn

Fyrir dómi bar sálfræðingur vitni um að sálræn einkenni brotaþola í kjölfar áfallsins samsvöruðu einkennum sem eru þekkt hjá fólki sem hefur upplifað alvarleg áföll eins og líkamsárás, nauðgun, stórslys eða hamfarir. Árásin hefði víðtæk áhrif á líðan brotaþola og líklegt væri að í framtíðinni þyrfti hún að takast á við áminningar í daglegu lífi sem gæti valdið vanlíðan.

Þar kom jafnframt fram að þegar konan leitaði á Neyðarmóttöku vegna nauðgana hefði hún verið í losti, hrædd um líf sitt og með skjálfta, hroll og vöðvaspennu.

Samkvæmt dómsorði fékk frásögn hennar stoð í fjölda gagna, svo sem læknisvottorði, greinargerð réttarmeinafræðings, skýrslum og vætti vitna um aðstæður á vettvangi. Dómur mat framburð hennar trúverðugan.

Var það hins vegar mat dómsins að framburður Vilhjálms „beri um sumt keim af því að hann sé að reyna að fegra hlut sinn“. Ásetningur hans hefði verið sterkur, „en hann frelssvipti brotaþola í um þrjár klukkustundir og beitti hana á þeim tíma líkamlegu og kynferðislegu ofbeldi,“ eins og segir í dómsorði. 

Var það þó metið honum til refsilækkunar að hafa sótt vímuefnameðferð og játað brot sín að hluta. Sem fyrr segir var hann dæmdur í fjögurra ára fangelsi og auk þess gert að greiða konunni þrjár milljónir í miskabætur.

Þrátt fyrir að dómstólar hafi í fyrstu valið að fjarlægja nafn mannsins úr dómnum vöruðu konur við honum í hópum á samfélagsmiðlum.