Þessi færsla er meira en 8 ára gömul.

Ögn um ættarnöfn

Karl Marx sagði að fortíðin hvíldi eins og mara á hugum hinna lifandi.

 Hugmyndir manna um samfélagið væru á eftir raunverulegri þróun þess, menn sæju samtímann með fortíðaraugum.

Gott dæmi um þetta er sú ranghugmynd að Íslendingar með ættarnöfn hljóti að tilheyra yfirstétt. Vissulega var algengt  á  nítjándu öldinni var  að „betri“ stéttar menn væru með ættarnöfn. En þegar í byrjun tuttugustu aldarinnar tekur þetta breytast, fjöldi alþýðumann tekur upp ættarnöfn. Ættarnöfn á borð við Hafstað og Eldjárn.

Víkur nú sögunni til hins fátæka barnakennara, Valdemars Valvessonar, föðurafa míns. Af einhverjum ástæðum tók  hann í byrjun aldarinnar upp ættarnafnið „Snævarr“. Ekki var mulið undir afa minn á æskuárum, hann fékk ekki að læra með börnunum á bænum því hann var bara sonur vinnukonunnar.

En öfundarmenn föður míns töldu sér trú að Snævarr-ættin væri voða fín ætt sem er tóm tjara. Engir stórbokkar í business eða pólitísk bera þetta ættarnafn, meðal-Snævarrinn er kennarablók. Svipað gildir um Hafstaðs- og Eldjárnsættina. Og hvað með  ættarnöfn eins og Norðdahl, Eyfjörð, Bergdal, Eydal, Hafnfjörð og Önfjörð? Hefur verið mikill völlur á fólki sem ber þessi ættarnöfn? Þau ættarnöfn sem hér eru nefnd mætti kalla „alþýðuættarnöfn. 

Engin fylgni er lengur milli valda og auðs annars vegar,  ættarnafna hins vegar. Aðeins örfáir af helstu ráða- og auðmönnum þjóðarinnar bera ættarnöfn. Þeir heita Bjarni Benediktsson, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Þorsteinn Mar Baldursson, Kári Stefánsson, Davíð Oddsson, Ólafur Ragnar Grímsson, Jón Ásgeir Jóhannesson, o.s.frv., o.s.frv.

Nýkjörinn forseti, Guðni Th. Jóhannesson hefur ættarnafnið Thorlacíus sem millinafn. En hann er sonur íþróttakennara, sjálfur háskólakennari og frændi Örnólfs Thorlacíusar, menntaskólakennara. Þeir sem kenna Guðna við yfirstétt sjá veröldina með augum nítjándualdarmanna, þeir skilja ekki nútímasamfélag.

 

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri færslur frá höfundi

Skópu Gyð­ing­ar nú­tím­ann?

Fræg er sú kenn­ing Max We­bers að kapí­tal­ism­inn hafi orð­ið til sem óætl­uð af­leið­ing af mót­mæl­enda­trú. Ann­ar þýsk­ur fræði­mað­ur, Werner Sombart,  skrif­aði mik­inn doðrant um Gyð­inga og efna­hags­líf­ið, Die Ju­den und das Wirtschafts­le­ben. Gyð­ing­arn­ir skópu nú­tíma kapí­tal­isma, stað­hæfði hann og  var þó ekki Gyð­ing­ur (frem­ur hið gagn­stæða, hann sner­ist á sveif með Hitler 1933). Hann benti á að Gyð­ing­ar hefði...

FÆЭING ÞJÓЭAR. And­óf gegn rúss­neskri menn­ing­ar­heimsvalda­stefnu

Heim­spek­ing­ur­inn Heg­el mun segja ein­hvers stað­ar að mæli­kvarði á það hvort  hóp­ur manna telj­ist þjóð sé hvort hann er til­bú­inn til að verja lönd sín vopn­um. Vilji Úkraínu­manna til að verja sig gegn inn­rás Rússa sýn­ir alla vega að þeir líta á sig sér­staka þjóð, gagn­stætt því sem Pútín harð­ráði held­ur. Skoð­anakann­an­ir, sem gerð­ar hafa ver­ið eft­ir her­nám Krímskaga 2014,...

BAN­AÐ Í BAN­HEIA Enn um nor­ræn saka­mál og sitt­hvað um óritrýnda skruddu

Ég mun hefja mál mitt á að ræða nokkra dóma í  norsk­um morð­mál­um, dóma sem tekn­ir hafa ver­ið upp á ný. Svo mun ég bera þessi mál sam­an við G&G mál­ið ís­lenska og benda á að bók Jóns Daní­els­son­ar um mál­ið er  óritrýnd og því tæp­ast mark­tæk. Rétt­ar­hneyksli í Nor­egi  Á dög­un­um af­hjúp­að­ist eitt mesta rétt­ar­hneyksli í sögu Nor­egs, dóm­ur­inn...

Forn­ar mennt­ir í Úkraínu

Ég tók mig til um dag­inn og fór að lesa ým­is forn­rit sem ætt­uð eru frá því sem í dag kall­ast „Úkraína“. Fyrst las ég stutt kver úkraínskra þjóð­vísna og -sagna með at­huga­semd­um norska skálds­ins Erl­ing Kittel­sen. Hann rembd­ist við að tengja goð­sagna­heim Aust­ursla­fa við fornn­or­ræn­ar goð­sög­ur og tókst mis­vel. Fyrsta krón­ík­an Þá vatt ég mér í lest­ur Fyrstu krón­ík­unn­ar...

Mest lesið á blogginu

Nýtt efni

Ráðherrann full bjartsýnn á framkvæmdahraða í Fossvogi
FréttirBorgarlína

Ráð­herr­ann full bjart­sýnn á fram­kvæmda­hraða í Foss­vogi

Eyj­ólf­ur Ár­manns­son sam­göngu- og sveit­ar­stjórn­ar­ráð­herra var ekki al­veg með það á hreinu hvenær Foss­vogs­brú ætti að verða til­bú­in til notk­un­ar þeg­ar hann tók fyrstu skóflu­stungu að henni í dag. Skóflu­stung­an að brúnni, sem á að verða klár ár­ið 2028, mark­ar upp­haf fyrstu verk­fram­kvæmda vegna borg­ar­línu­verk­efn­is­ins.
Baráttan fyrir því „dýrmætasta og fallegasta“
Viðtal

Bar­átt­an fyr­ir því „dýr­mæt­asta og fal­leg­asta“

Bar­átta fyr­ir vernd­un út­sýn­is­ins úr Laug­ar­nesi yf­ir í Við­ey hef­ur leitt sam­an þær Þuríði Sig­urð­ar­dótt­ur og Stein­unni Jó­hann­es­dótt­ur sem telja okk­ur sem nú lif­um ekki hafa leyfi til þess að eyði­leggja þá fögru sjónása sem Reyk­vík­ing­ar hafa getað not­ið um ald­ir. „Þetta er lít­ill blett­ur sem við þurf­um að slást um al­gjör­lega upp á líf og dauða,“ seg­ir Stein­unn.
Ekki hægt að friðlýsa útsýnið
Úttekt

Ekki hægt að frið­lýsa út­sýn­ið

All­víða á höf­uð­borg­ar­svæð­inu stend­ur venju­legt fólk í slag um út­sýni til hafs, fjalla og eyja. Einn slík­ur slag­ur varð­ar Laug­ar­nes­ið, sem Minja­stofn­un hef­ur vilj­að frið­lýsa, reynd­ar í óþökk Reykja­vík­ur­borg­ar. Jarð­efni sem fært var úr grunni nýs Land­spít­ala mynd­ar nú land­fyll­ingu sem senn verð­ur enn stærri. Út­sýni til Við­eyj­ar gæti tap­ast, óháð öll­um frið­lýs­ingaráform­um.
Sigurjón sagði hana einfalda en skemmtilega - Enginn mannanna fékk samþykki
Fréttir

Sig­ur­jón sagði hana ein­falda en skemmti­lega - Eng­inn mann­anna fékk sam­þykki

Eng­inn þeirra karl­manna sem komu á heim­ili þroska­skertr­ar konu til að hafa kyn­mök við hana var ákærð­ur. Þó hafði eng­inn þeirra feng­ið sam­þykki henn­ar. Sál­fræð­ing­ur seg­ir hana hafa upp­lif­að sjálfs­vígs­hugs­an­ir á þessu tíma­bili. Óút­skýrð­ar taf­ir á lög­reglu­rann­sókn leiddu til mild­un­ar refs­ing­ar yf­ir Sig­ur­jóni Ól­afs­syni, fyrr­ver­andi yf­ir­manni kon­unn­ar.
Í leikskóla er gaman – þegar það má mæta
Aðsent

Foreldrar barna í leikskólanum Brákarborg

Í leik­skóla er gam­an – þeg­ar það má mæta

For­eldr­ar barna í leik­skól­an­um Brákar­borg gagn­rýna að Reykja­vík­ur­borg til­kynn­ir um bygg­ingu nýs leik­skóla og stækk­un ann­ars á með­an ekki er hægt að halda úti lág­marks leik­skóla­starfi fyr­ir börn­in á Brákar­borg og deild­irn­ar þar standi tóm­ar vegna mann­eklu. Þeir eru lang­þreytt­ir á lok­un­um og af­skipta­leysi borg­ar­inn­ar.