Þrungin sorg eftir tveggja ára stríð en fegin að komast heim lögðu þúsundir palestínskra flóttamanna af stað yfir Gasasvæðið í dag þegar vopnahlé milli Ísraels og Hamas tók gildi.

Íbúarnir voru hikandi í fyrstu, en gengu síðan í kílómetra langri röð norður á bóginn frá öruggari svæðum í miðhluta Gasa í átt að Gasaborg, þar sem niðurbrjótandi sókn Ísraelsmanna hefur átt sér stað.

Fólk sönglaði „Guð er mikill“, fagnaði og flautaði af gleði þar sem það gekk eftir nýopnuðum strandvegi við Miðjarðarhafið, að sögn fréttamanna AFP.

Heimferðin hófst á skothríð

Ibrahim al-Helou, fertugur maður frá Gasaborg sem hafði flúið í flóttamannabúðirnar Al-Maghazi í miðhlutanum, sagði AFP að hann væri spenntur en þó varkár.

Þegar hann lagði af stað heim „var ástandið hættulegt, með skothríð,“ sagði hann. „Svo ég beið um stund.“

„Nú hefur vegurinn verið opnaður og við höfum öll haldið áfram á leið okkar aftur til Gasa til að athuga með heimili okkar og meta ástandið“.

StrandvegurinnFólk finnur gleðina á heimleiðinni. En mörg mæta heim í rústir.

Mynd: AFP

Ahmad Azzam, 35 ára, sem einnig hafði flúið til miðhluta Gasa frá Gasaborg, sagði að hann hefði lagt af stað um leið og hann frétti af brottflutningi hersveitanna.

„Þegar ég frétti af brottflutningi Ísraelsmanna og að vegurinn yrði opnaður á næstu klukkustundum, lögðum við fjölskyldan strax af stað að Al-Rashid-götu til að snúa aftur til Gasa,“ sagði hann við AFP.

Hann bætti við að, líkt og Helou, hefði honum fundist ástandið hættulegt í fyrstu og kosið að bíða á hæð með útsýni yfir strandveginn.

„Fáir þora að halda áfram,“ sagði hann um hádegi, þegar brottflutningur hersveitanna hófst formlega.

Ísraelsher sagði á föstudag að hersveitir „hefðu byrjað að koma sér fyrir meðfram uppfærðum víglínum til undirbúnings fyrir vopnahléssamkomulagið og heimkomu gísla“.

Í sérstakri yfirlýsingu á arabísku sagði herinn að aðalleiðin frá norðri til suðurs á Gasa, Salah Al-Din-vegurinn, hefði einnig verið opnuð, en varaði Gasabúa við því að nálgast hersveitir sem enn væru staðsettar innan palestínska landsvæðisins.

Shosh Bedrosian, talskona Ísraelsstjórnar, sagði fréttamönnum á fimmtudag að Ísraelsher myndi endurskipuleggja sig við hina svokölluðu Gulu línu, þar sem þeir drægju sig smám saman til baka samkvæmt áætlun sem Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, lagði til.

Á þessum fyrsta hluta brottflutningsferlisins mun herinn enn halda um 53 prósentum af Gasasvæðinu.

Á hlaupum

Í suðurhluta borgarinnar Khan Yunis gengu tugir manna aftur til heimila sinna á stígum sem ruttir höfðu verið í gegnum rústahauga sem safnast höfðu saman í meira en tveggja ára stríði og loftárásum, að sögn fréttamanns AFP.

Eyðilagðar eða illa farnar byggingar, með framhliðar sprengdar af eða molnandi á grunnum sínum, stóðu allt um kring þegar fólkið sneri aftur í morgunsólinni, skömmu eftir að fréttir bárust af því að ísraelskar hersveitir hefðu hörfað frá hluta Khan Yunis.

„Við erum hamingjusöm. Jafnvel þótt við snúum aftur að rústum án lífs, þá er þetta að minnsta kosti landið okkar,“ sagði Ameer Abu Iyadeh, einn þeirra sem sneri aftur, við AFP.

„Við erum að snúa aftur til okkar svæða, hulin sárum og sorg, en við þökkum Guði fyrir þetta ástand,“ sagði hann brosandi, með bleika skólatösku strengda yfir brjóstkassann, vatnsbrúsa í annarri hendi og barnunga dóttur sína á hinum arminum.

„Guð gefi að allir snúi aftur til sinna svæða,“ sagði þessi 32 ára maður, á meðan hinar tvær dætur hans gengu við hlið hans, hönd í hönd.

Areej Abu Saadeh, palestínsk kona sem missti dóttur og son í stríðinu, sagðist ekki geta beðið eftir að komast heim.

„Við höfum verið á flótta í tvö ár núna, búið á gangstéttum undir opnum himni og hvergi geta verið,“ sagði hún við AFP.

HeimkomaUngur drengur situr við rústir byggingar eftir endurkomu til Khan Yunis.

Mynd: AFP

„Við erum nú á leiðinni til Bani Suheila, á hlaupum – ég vil bara komast heim til mín,“ sagði hún og vísaði til bæjar síns austur af Khan Yunis.

Ísraelar höfðu áður sagt að allir aðilar hefðu undirritað fyrsta áfanga vopnahléssamkomulags í viðræðum í Egyptalandi í vikunni og bættu við að ef Hamas myndi frelsa þá ísraelsku gísla sem eftir væru, lifandi og látna, myndi það „binda enda á þetta stríð“.