Þessi grein birtist fyrir meira en mánuði.

„Ég hefði setið lengur ef ekki hefði verið fyrir þetta ákvæði“

Jón Stein­ar Gunn­laugs­son, fyrr­ver­andi dóm­ari við hæsta­rétt, er gagn­rýn­inn á að hæsta­rétt­ar­dóm­ar­ar fái full laun út æv­ina ef þeir hætta þar störf­um við 65 ára ald­ur. Þeir sem starfa til sjö­tugs fá hins veg­ar venju­leg eft­ir­laun. Sjálf­ur lét Jón Stein­ar af störf­um 65 ára.

„Ég hefði setið lengur ef ekki hefði verið fyrir þetta ákvæði“
Ætti að breyta Allir sem fylgst hafa með þjóðmálaumræðu þau tíu ár sem liðin eru frá því Jón Steinar lét af embætti dómara, aðeins 65 ára gamall, hafa séð að það gerði hann ekki vegna brostinna krafta eða heilsu. Enda gengst hann fúslega við því að þar hafi annað ráðið för. Mynd: Heiða Helgadóttir

ÍÍ stjórnarskránni íslensku er sérstaklega fjallað um sjálfstæði dómstóla. Í 61. grein er svo áréttað að dómarar skuli einungis dæma eftir lögum, óháð afskiptum stjórnvalda til dæmis. Þeir eru til að mynda varðir því að verða ekki reknir nema með dómi. Síðan segir í lokamálsgrein: „Þó má veita þeim dómara, sem orðinn er fullra 65 ára gamall, lausn frá embætti, en hæstaréttardómarar skulu eigi missa neins í af launum sínum.“

Síðasta setningin í þessari grein hefur verið nær óbreytt frá því Íslendingar fengu fyrst stjórnarskrá úr hendi Danakonungs á seinni hluta 19. aldar. Ein breyting var þó gerð á orðalagi þessarar greinar árið 1991, þegar stjórnarskrá var breytt. Áður var þar vísað til dómara, en sérstaklega talað um hæstaréttardómara, eftir breytinguna.

Áður og eftir hafa dómarar við Hæstarétt – og stjórnvöld – ákveðið að túlka þetta orðalag stjórnarskrár þannig, að ef hæstaréttardómarar bæðu um að vera leystir frá störfum 65 ára væri það samþykkt. Dómarar fengju þannig áfram full laun. Ekki bara út starfsævina, heldur ævina á enda.

Þetta kemur fram í forsíðuumfjöllun nýjasta tölublaðs Heimildarinnar.

„Í fljótu bragði finnst mér ekki ósanngjarnt að taka full laun svona lengi“
Hjördís Hákonardóttir
fyrrverandi hæstaréttardómari

Heimildin ræddi við nokkra af þeim mörgu hæstaréttardómurum sem hafa nýtt sér þetta ákvæði á undanförnum árum. Margir voru þeir illfáanlegir til að tjá sig um málið opinberlega en viðurkenndu þó sumir að líklega væri þetta ákvæði úrelt og þörf á að breyta. Hvatinn til að hætta fyrr en ella væri augljós og orðin regla frekar en hitt. Á meðan sögðu aðrir ekkert óeðlilegt við þessi kjör.

 „Ég hefði setið lengur ef ekki hefði verið fyrir þetta ákvæði, það er bara einfaldlega þannig,“ sagði Jón Steinar Gunnlaugsson, fyrrverandi dómari við réttinn, sem hætti þar árið 2012, eftir átta ára setu. „Ég tel að þetta sé óeðlilegur arfur einhverra gamalla tíma, þar sem aðstæður voru allt öðruvísi og tilgangurinn annar en þessi.“

„Í fljótu bragði finnst mér ekki ósanngjarnt að taka full laun svona lengi,“ sagði Hjördís Hákonardóttir, sem sat í Hæstarétti í fjögur, frá 2006 til 2010.

„Það er eðlilega misjafnt hvað fólk er langlíft svo það er ekkert hægt að ganga út frá því sem vísu að þetta þýði að launin séu greidd til áratuga. Ég er þeirrar skoðunar að kjör dómara séu ekki svo góð að það sé ástæða til að breyta þessu.“

Margir dómarar hafa fengist við önnur störf eftir að hafa stigið upp úr dómarasætinu. Farið í aftur í lögmennsku eða ráðgjöf eins og til að mynda Jón Steinar og Eiríkur Tómasson. Aðrir hafa tekið að sér kennslu eða stöður prófessora við háskóla, eins og Viðar Már Matthíasson, enn aðrir svo jafnvel sinnt  nefndarstörfum fyrir ríkið.

Þessi störf og laun fyrir þau eða önnur, skerða þó í engu þann launatékka sem þeim berst um hver mánaðamót frá ríkissjóði, í formi dómaralauna við Hæstarétt.

Hér má lesa greinina í heild sinni:

Kjósa
11
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (1)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Stefán Agnar Finnsson skrifaði
    Á það ekki við okkur öll þó svo við búum ekki við slík öfurkjör?

    "Það er eðlilega misjafnt hvað fólk er langlíft svo það er ekkert hægt að ganga út frá því sem vísu að þetta þýði að launin séu greidd til áratuga...."
    0
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Pólverjar æfir vegna ólígarkans okkar
2
FréttirÓlígarkinn okkar

Pól­verj­ar æf­ir vegna ólíg­ark­ans okk­ar

Áhrifa­mikl­ir pólsk­ir stjórn­mála­menn brugð­ust í vik­unni harka­lega við frétt­um af því að ólíg­arki frá Bela­rús, sem ít­rek­að hef­ur ver­ið reynt að beita við­skipta­þving­un­um, vegna tengsla hans við ein­ræð­is­stjórn­ina í Minsk, hefði kom­ið sér fyr­ir í Var­sjá. Um er að ræða ís­lenska kjör­ræð­is­mann­inn í Bela­rús, sem fer allra sinna ferða í skjóli vernd­ar sem sendi­full­trúi Bela­rús. Óá­sætt­an­legt er að hann sé full­trúi Ís­lands, seg­ir sér­fræð­ing­ur.
Kappræðugreining: Innblásinn Sigurður Ingi, Kristrúnarplanið á xS.is og tilhugalíf Sigmundar og Bjarna
5
Pod blessi Ísland#2

Kapp­ræðu­grein­ing: Inn­blás­inn Sig­urð­ur Ingi, Kristrúnarplan­ið á xS.is og til­huga­líf Sig­mund­ar og Bjarna

Gleði­leg­an kosn­inga­mán­uð. Í öðr­um þætti Pod blessi Ís­land fara Að­al­steinn og Arn­ar Þór yf­ir kapp­ræð­ur gær­kvölds­ins. Þátt­ar­stjórn­end­urn­ir sjálf­ir íhuga fram­boð eins lista í NV-kjör­dæmi í næstu kosn­ing­um til að fá vett­vang til að viðra skoð­an­ir sín­ar í kapp­ræð­um rík­is­mið­ils­ins. Far­ið yf­ir frammi­stöðu Jó­hann­es­ar Lofts­son­ar og allra hinna leið­tog­anna í ís­lenskri póli­tík, það sem kom á óvart og það sem gerði það ekki. Þema­lag þátt­ar­ins er Græt­ur í Hljóði eft­ir Prins Póló.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Grunaði að það ætti að reka hana
1
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.
Pólverjar æfir vegna ólígarkans okkar
3
FréttirÓlígarkinn okkar

Pól­verj­ar æf­ir vegna ólíg­ark­ans okk­ar

Áhrifa­mikl­ir pólsk­ir stjórn­mála­menn brugð­ust í vik­unni harka­lega við frétt­um af því að ólíg­arki frá Bela­rús, sem ít­rek­að hef­ur ver­ið reynt að beita við­skipta­þving­un­um, vegna tengsla hans við ein­ræð­is­stjórn­ina í Minsk, hefði kom­ið sér fyr­ir í Var­sjá. Um er að ræða ís­lenska kjör­ræð­is­mann­inn í Bela­rús, sem fer allra sinna ferða í skjóli vernd­ar sem sendi­full­trúi Bela­rús. Óá­sætt­an­legt er að hann sé full­trúi Ís­lands, seg­ir sér­fræð­ing­ur.

Mest lesið í mánuðinum

Lögreglan á nýrri slóð: Fundu skilaboð Þorsteins
1
AfhjúpunSamherjaskjölin

Lög­regl­an á nýrri slóð: Fundu skila­boð Þor­steins

Tækni­mönn­um á veg­um hér­aðssak­sókn­ara tókst á dög­un­um að end­ur­heimta á ann­að þús­und smá­skila­boð sem fóru á milli Þor­steins Más Bald­vins­son­ar og Jó­hann­es­ar Stef­áns­son­ar, á með­an sá síð­ar­nefndi var við störf í Namib­íu. Skila­boð­in draga upp allt aðra mynd en for­stjór­inn og aðr­ir tals­menn fyr­ir­tæk­is­ins hafa reynt að mála síð­ustu fimm ár.
Grunaði að það ætti að reka hana
4
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.
Missir húsið upp í skattaskuld fyrrverandi eiginmanns
6
Fréttir

Miss­ir hús­ið upp í skatta­skuld fyrr­ver­andi eig­in­manns

Fyrr­ver­andi eig­in­kona Sig­urð­ar Gísla Björns­son­ar í Sæ­marki sér fram á að missa fast­eign sína upp í skatta­skuld hans, eft­ir úr­skurð Hæsta­rétt­ar í síð­ustu viku. Hjóna­band­inu lauk fyr­ir rúm­um ára­tug og fjög­ur ár voru lið­in frá skiln­aði þeirra þeg­ar Sæ­marks-mál­ið, sem snýr að um­fangs­mikl­um skattsvik­um Sig­urð­ar, komst upp.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár