„Ekki Slay“ sem þýða má sem „ekki töff“, já eða „ekki slátra“, stóð á einu af pappaspjöldunum sem hvalveiðiandstæðingar höfðu útbúið til þess að halda uppi fyrir framan Alþingi á mótmælum gegn hvalveiðum. Á stéttina höfðu verið krítaðir kátir hvalir og jarðir í ljósum logum.
Matvælastofnun (MAST) stöðvaði í gær veiðar Hvals 8, annars af tveimur hvalveiðiskipum Hvals hf., vegna alvarlegra brota á reglugerð um velferð dýra sem framin voru við veiðar á skipinu.
„Það var léttir að hann væri stöðvaður,“ segir Ida Karólína Harris hjá Ungum umhverfissinnum sem skrópaði í tíma í Kvennaskólanum í Reykjavík til þess að mæta á mótmælin. „En ég vildi að það hefði verið undir öðrum kringumstæðum – ekki út af brotum á velferð dýra.“
29 mínútur liðu á milli fyrsta og annars skutuls sem veiðimenn á skipinu skutu í fyrstu langreyðina sem þeir drápu í ár. Það þýðir að það tók hana fleiri en 30 mínútur að deyja. Telur Matvælastofnun að með þessu hafi fyrirtækið brotið gegn reglugerð um velferð dýra.
En áfram fær Hvalur hf. að veiða, bara á Hval 9.
Ida myndi helst vilja að skipið væri alveg úr leik. „Ég vona að Hvalur 8 komi ekki aftur í leik fyrr en eftir langan tíma,“ segir Ida.
Skrópa og mótmæla
MAST hefur falið Hval hf. að komast að því hvað varð til þess að reglur voru brotnar um borð í Hval 8 og vinna að úrbótum. Hlutverk MAST er að fara yfir greiningu Hvals, meta hvort hún sé trúverðug og hvort úrbætur séu nægilegar. Aðeins þannig verður veiðistöðvuninni aflétt.
Ungt fólk sem vill að stjórnvöld geri meira í loftslagsmálum hefur hist og mótmælt fyrir utan Alþingishúsið í hverju föstudagshádegi í nokkur ár, eins og ungt fólk víðar um heim gerir reyndar líka. Hvalveiðimótmælin í dag voru hluti af þessum mótmælum, svokölluðum Föstudögum fyrir framtíðina (e. Fridays for Future). Ungmenni eins og Ida skrópa gjarnan í skólann til þess að mæta á mótmælin.
„Ég skil ekki af hverju ég á að vera að læra fyrir framtíð sem ríkisstjórnin okkar er alveg að rústa,“ segir Ida um það.
Þó að Ida viðurkenni að fjölmargt annað þarf að gera í umhverfismálum en að stöðva hvalveiðar þá telur hún það mikilvægt.
„Þeir eru svo stór hluti af vistkerfinu okkar,“ segir Ida. „Þetta eru ekki hvalirnir okkar. Þó þeir séu á hafsvæðinu okkar þá eru þetta hvalir sem ferðast um allan heim. Þetta eru hvalir sem er ólöglegt að drepa þegar þeir eru á öðrum stöðum.“
Ísland, Noregur, Japan og Færeyjar stunda enn hvalveiðar. Í sumar stimplaði Ísland sig út úr þeirri jöfnu þegar Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra lagði á tímabundið bann við veiðum á stórhvelum á grundvelli laga um dýravelferð. Það bann rann út 1. september og Svandís endurnýjaði það ekki. Hún kom þó á hertum reglum, reglum sem virðast hafa verið brotnar fyrsta daginn sem hvalveiðiskip Hvals hf. fóru á veiðar.
„Við erum allavega með einhver verkfæri í höndunum sem við höfðum ekki áður,“ sagði Hrönn Ólína Jörundsdóttir, forstjóri MAST, við Heimildina í gær.
Athugasemdir (1)