Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Köllunarklettur framtíðar

Anna María Boga­dótt­ir arki­tekt rýn­ir í end­ur­nýj­un húss Kassa­gerð­ar Reykja­vík­ur við Köll­un­ar­kletts­veg í von um að arki­tekt­úr for­tíð­ar­inn­ar verði Köll­un­ar­klett­ur fram­tíð­ar­inn­ar.

Köllunarklettur framtíðar
Von um framtíð „Endurnýjun höfuðstöðva Kassagerðar Reykjavíkur við Köllunarklettsveg er því ákall til framtíðar. Ákall sem felur í sér von. Von um að fleiri sjá tækifærin í veðruðu húsnæði, hlúi að og veðji á framtíð þess.“ Mynd: Heiða Helgadóttir

Í sérhverju húsi sem rís býr von. Rétt eins og hvert eitt hús sem jafnað er við jörðu felur í sér glötuð tækifæri. Mér hefur því fundist jafn gleðilegt að fylgjast með endurnýjun húss Kassagerðar Reykjavíkur við Köllunarklettsveg og mér fannst sárt að horfa á niðurrif eldri byggingar Kassagerðarinnar á horni Skúlagötu og Vitastígs fyrir nokkrum árum. Það hús umbreyttist í steinsteypuklassík þegar húsameistarinn Guðmundur H. Þorláksson teiknaði fjórar hæðir ofan á einlyft iðnaðarhús sem annar tveggja stofnenda Kassagerðarinnar hafði teiknað og látið reisa árið 1935. Eftir stækkunina var húsið orðið reisulegt með láréttum borðaböndum og turni, hús sem daðraði við art deco-stílinn eins og hús sem Guðmundur teiknaði síðar við Hlemmtorg og er verið að breyta í íbúðir.

Í fyrrnefndu húsi Kassagerðarinnar við Skúlagötu óx starfsemi fyrirtækisins uns hún sprengdi það utan af sér og fyrirtækið lét reisa nýjar og nútímalegar höfuðstöðvar austar við sundin blá. Við götu sem var lögð þar sem Köllunarklettur hafði staðið upp úr hafinu. Allt þar til stórvirkar vinnuvélar réðust á sjávarklettinn og efni úr grunnum sem voru teknir undir ný hús í Laugarneshverfinu var sturtað yfir ströndina. 

Síðan eru liðin sextíu ár. Viðmið og aðferðir sem beitt er við þróun byggðar eru orðin önnur. Verðmæti sem liggja í náttúrulegum strandlengjum og sjávarklettum njóta núorðið verndar og hugmyndin um að öll hús megi endurnýja og gefa nýtt líf sækir í sig veðrið. Steinsteypt hús Kassagerðarinnar við Köllunarklettsveg, sem reist var í áföngum á sjötta og sjöunda áratugnum, er gott dæmi um það hvernig mannvirki geta vaxið og þroskast. Umbreyst og fengið ný hlutverk.

Fysti áfangi byggingarinnar var einlyft verksmiðjuhúsnæði, reist eftir teikningum Arinbjörns Þorkelssonar. Síðar hannaði arkitektinn Gunnar Hansson veglega skrifstofuálmu og geymsluhúsnæði og loks tengibyggingu við verksmiðjuálmuna. Húsið í heild sinni dregur dám af alþjóðlegum módernisma líkt og fleiri hús sem risu upp úr miðbiki tuttugustu aldarinnar eftir teikningum Gunnars og fleiri arkitekta víða um borgina. Þar á meðal á Heklureit. Og nú þegar verið er að henda húsunum á Heklureit eins og einhverju rusli, gengur Kassagerðarhúsið við Köllunarklettsveg gegnum endurnýjun lífdaga. Sú endurnýjun er fagnaðarefni því iðnaðar- og skrifstofuhús á borð við hús Kassagerðarinnar eru einstök.

„Endurnýjun höfuðstöðva Kassagerðar Reykjavíkur við Köllunarklettsveg er því ákall til framtíðar.“

Þetta eru hús með sögu. Oftast vel byggð og með notagildið í fyrrirúmi. Til að rúma plássfreka iðnaðarstarfsemi eru verksmiðjusalirnir opnir, stórir og bjartir. Lofthæðin rífleg. Og hráleikinn ríkir enn í verksmiðjuálmu Kassagerðarinnar sem hýsir nú Góða hirðinn. Hér geta gamlir hlutir og húsgögn öðlast nýtt líf, líkt og húsið sjálft. Byggingapallar hringa sig nú um húsið og unnið er að því að einangra steinsteypuna utanvert með steinull og þekja yfir með litaðri álklæðningu. Upphaflegir litir og áferð steypunnar víkja þannig fyrir nýjum litum og áferð. Sem breytir ásýnd hússins frá upphaflegri mynd og viss eftirsjá er í.

Grunngerð byggingarinnar er óbreytt í meginatriðum. Skrifstofuálman hefur verið hækkuð og er nú jafnhá og upphaflegar teikningar gerðu ráð fyrir. Og með því að gera við steypuskemmdir, einangra húsið upp á nýtt og skipta út gluggum og gleri er gamalt hús að verða eins og nýtt. Gamall arkitektúr að verða nýr. Endurnýjun höfuðstöðva Kassagerðar Reykjavíkur við Köllunarklettsveg er því ákall til framtíðar. Ákall sem felur í sér von. Von um að fleiri sjái tækifærin í veðruðu húsnæði, hlúi að og veðji á framtíð þess. Von um að fleiri fyrirtæki hleypi þar nýju lífi í starfsemi sína. Von um að fleiri arkitektar beini kröftum sínum í endurhönnun húsnæðis sem þjónar nýjum tímum. Von um að fleiri sveitarfélög leiði skipulagsgerð þar sem eldra iðnaðar- og skrifstofuhúsnæði er ekki gert að víkja heldur öðlast nýtt líf. Von um að arkitektúr fortíðarinnar verði Köllunarklettur framtíðarinnar. 

Kjósa
17
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (1)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Hlynur Jörundsson skrifaði
    Þetta eru hús með sögu. Oftast vel byggð og með notagildið í fyrrirúmi. Til að rúma plássfreka iðnaðarstarfsemi eru verksmiðjusalirnir opnir, stórir og bjartir.

    Ekki beint mín skoðun þó svo ég hafi unnið þar á sínum tíma.

    Ja sei sei... blessuð konan greinilega aldrei unnið í gömlu Kassagerðinni... en jú stórir og opnir en ósköp miklir kumbaldar... og hávaðasamir, troðnir af pappír og pallíettum með afurðum, loftræstingin vissulega til staðar enda nauðsynlegt þegar vaxvélar og pappírsvinnuvélar vinna og fínn sallinn svífur um loftið osf osf. Stórir hráir salir og ekki beint þeir þægilegustu .. klassísk færibandavinna og ekkert þar sem þú tekur börnin með í vinnuna... en er virkilega nauðsynlegt að halda í svoleiðis umhverfi bara af því að einhverjir fræðingar.. þessu tilfelli arkitektar ... halda ekki vatni yfir einhverjum stefnum og straumum í fræðunum þeirra ?

    Það er skortur á íbúðarhúsnæði í Reykjavík... ekki þrælakistum fjöldaframeiðslu.
    1
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
3
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
2
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
3
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
6
FréttirKynferðisbrot

Mynd­ir af neyð­ar­mót­töku send­ar áfram: „Ekki mynd­ir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lög­reglu var heim­ilt að senda mynd­ir sem tekn­ar voru af Guðnýju S. Bjarna­dótt­ur á neyð­ar­mót­töku fyr­ir þo­lend­ur kyn­ferð­isof­beld­is á verj­anda manns sem hún kærði fyr­ir nauðg­un. Þetta er nið­ur­staða Per­sónu­vernd­ar. Guðný seg­ir ótækt að gerend­ur í kyn­ferð­isaf­brota­mál­um geti með þess­um hætti feng­ið að­gang að við­kvæm­um mynd­um af þo­lend­um. „Þetta er bara sta­f­rænt kyn­ferð­isof­beldi af hendi lög­regl­unn­ar.“

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár