Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en ári.

Gagnrýni

Hin óskráða Íslandssaga

Íslenskar bókmenntir eru fullar af sjómannabókmenntum og sveitabókmenntum og bankamenn og hrunið hafa líka fengið sinn skammt. En á Íslandi er alltaf nýtt gullæði og það hefur sárvantað bókmenntir sem tókust almennilega á við massatúrismann sem skall á landinu eins og höggbylgja fyrir röskum áratug síðan.

26. desember 2021 · 15:45

Ásgeir H. Ingólfsson

skrifar

En núna er ein slík komin, skrifuð úr brjálæðinu miðju, eða kannski rétt eftir það, og sækir sum meðul sín í helsta gullæði íslenskra bókmennta síðustu ár, glæpasöguna. Út að drepa túrista er skáldsaga eftir rithöfund sem gerðist leiðsögumaður og gerðist svo rithöfundur aftur þegar ferðamennirnir hurfu. Þótt hann hafi vissulega aldrei alveg hætt að skrifa.

Strax í byrjun er þó dregið úr því hversu mikill skáldskapur þetta er. Áður en sagan hefst fáum við að vita að „Frásögn þessi er byggð á sannsögulegum atburðum sem áttu sér stað á Íslandi í mars 2020. Nöfnum hlutaðeigandi hefur í sumum tilvikum verið breytt af tillitssemi við aðstandendur hinna látnu. Athugið að fordómar, kynþáttahatur, fitusmánun, karlremba, kvenfyrirlitning, minnihlutasmánun, mistök í leiðsögn og ýmiskonar óeðli eru ekki höfundar.“

Þetta er kerknislegur formáli, við þykjumst vita að þessi morð eigi sér ekki stoð í raunveruleikanum – nema Þórarinn sé hér að fletta ofan af …

Skráðu þig inn til að lesa

Þú færð tvær fríar áskriftargreinar í mánuði. Þú hefur síðan val um að styrkja óháða blaðamennsku með áskrift á hagstæðu verði, frá aðeins 3.390 krónum á mánuði.

Leiðbeiningar má nálgast á heimildin.is/leidbeiningar.

Bók

Út að drepa túrista

Höfundur Þórarinn Leifsson

Útgefandi Forlagið - Mál og menning

288 blaðsíður

Niðurstaða: Merkileg og ansi fyndin og skemmtileg lýsing á nýlegri en þó merkilega illa skrásettri Íslandssögu, túristabrjálæðinu og árdögum kófsins. Óþarfa glæpasaga dregur annars fína bók töluvert niður, en truflar þó ekki um of, það má hreinlega leiða þetta glæpabrölt hjá sér og njóta þess að virða fyrir sér persónugalleríið og skemmtilegar hugleiðingar um þetta nýliðna síldarævintýri túrismans.

Gefðu umsögn

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Fréttir

Þröstur Helgason hættir sem dagskrárstjóri Rásar 1

Þröstur mun starfa á Rás 1 út mánuðinn en Þórunn Elísabet Bogadóttir tekur við skyldum hans sem dagskrárstjóri.

PistillÞað sem ég hef lært

Ragna Árnadóttir

Heilræði ömmu

Það er ekki alltaf einfalt að fylgja heilræði ömmu, en það hjálpar.

VettvangurLeigufélagið Alma

Saga Olgu: „Mér líður eins og svikara“

Úkraínskir flóttamenn í hótelíbúðum Ölmu við Lindargötu þurfa að flytja út úr þeim í mars. Samningurinn sem gerður var við Ölmu er einn versti og óhagstæðasti leigusamningur sem íslenska ríkið hefur gert. Í húsinu búa úkraínskir flóttamenn sem hafa lent sérstaklega illa í stríðinu í Úkraínu. Meðal þeirra eru Olga, sem gat ekki verið viðstödd jarðarför foreldra sinna vegna flóttans og Dima, en fjölskylda hans hefur þrisvar sinnum þurft að flýja stríðsátök Rússa.

Aðsent

Jóhann Hauksson

Auðsveipnin við auðræðið

Jóhann Hauksson segir í aðsendri grein að deilan um miðlunartillögu ríkissáttasemjara snúist ekki um heimildir embættisins „heldur verkfallsréttinn sjálfan sem með lævíslegum hætti hefur verið skertur á Íslandi“.

Fréttir

Þóra Arnórsdóttir hætt í Kveik

Þóra hættir í fréttaskýringaþættinum til að taka við öðru starfi utan RÚV. Ingólfur Bjarni Sigfússon tekur við sem ritstjóri fram á vorið.

Aðsent

Guðmundur Guðmundsson

Enn um myglu og raka í húsum

Fyrrverandi tæknilegur framkvæmdastjóri Sementsverksmiðju ríkisins segir að til þess að komast hjá myglumyndun þurfi aðeins að gera hús lekalaus.

FréttirKjaradeila Eflingar og SA

Ríkissáttasemjari: Lagði tillöguna fram og kynnti hana sem ákvörðun án kosts á samráði

Í greinargerð Eflingar fyrir Félagsdómi er því haldið fram að Eflingu hafi aldrei gefist tækifæri á að ræða miðlunartillögu ríkissáttasemjara heldur hafi hún verið kynnt sem ákvörðun sem búið væri að taka. Efling telur það í andstöðu við lög um stéttarfélög og vinnudeilur.

Mest lesið

1
Fréttir
3
Þröstur Helgason hættir sem dagskrárstjóri Rásar 1
Þröstur mun starfa á Rás 1 út mánuðinn en Þórunn Elísabet Bogadóttir tekur við skyldum hans sem dagskrárstjóri.
2
PistillÞað sem ég hef lært
2
Ragna Árnadóttir
Heilræði ömmu
Það er ekki alltaf einfalt að fylgja heilræði ömmu, en það hjálpar.
3
VettvangurLeigufélagið Alma
Saga Olgu: „Mér líður eins og svikara“
Úkraínskir flóttamenn í hótelíbúðum Ölmu við Lindargötu þurfa að flytja út úr þeim í mars. Samningurinn sem gerður var við Ölmu er einn versti og óhagstæðasti leigusamningur sem íslenska ríkið hefur gert. Í húsinu búa úkraínskir flóttamenn sem hafa lent sérstaklega illa í stríðinu í Úkraínu. Meðal þeirra eru Olga, sem gat ekki verið viðstödd jarðarför foreldra sinna vegna flóttans og Dima, en fjölskylda hans hefur þrisvar sinnum þurft að flýja stríðsátök Rússa.
4
Aðsent
4
Jóhann Hauksson
Auðsveipnin við auðræðið
Jóhann Hauksson segir í aðsendri grein að deilan um miðlunartillögu ríkissáttasemjara snúist ekki um heimildir embættisins „heldur verkfallsréttinn sjálfan sem með lævíslegum hætti hefur verið skertur á Íslandi“.
5
Fréttir
2
Þóra Arnórsdóttir hætt í Kveik
Þóra hættir í fréttaskýringaþættinum til að taka við öðru starfi utan RÚV. Ingólfur Bjarni Sigfússon tekur við sem ritstjóri fram á vorið.
6
Aðsent
2
Guðmundur Guðmundsson
Enn um myglu og raka í húsum
Fyrrverandi tæknilegur framkvæmdastjóri Sementsverksmiðju ríkisins segir að til þess að komast hjá myglumyndun þurfi aðeins að gera hús lekalaus.
7
FréttirKjaradeila Eflingar og SA
5
Ríkissáttasemjari: Lagði tillöguna fram og kynnti hana sem ákvörðun án kosts á samráði
Í greinargerð Eflingar fyrir Félagsdómi er því haldið fram að Eflingu hafi aldrei gefist tækifæri á að ræða miðlunartillögu ríkissáttasemjara heldur hafi hún verið kynnt sem ákvörðun sem búið væri að taka. Efling telur það í andstöðu við lög um stéttarfélög og vinnudeilur.
8
Pistill
Helga Rakel Rafnsdóttir
Hvers vegna er hann á nærbuxunum?
Helga Rakel Rafnsdóttir skrifar rýni og pælingar um menningarástand. Hér fjallar hún um ásýnd fólks með fötlun á ljósmyndum.
9
Fréttir
Nýr Laugardalsvöllur þétt upp við Suðurlandsbraut?
Formaður Knattspyrnusambands Íslands segir margt mæla með því að nýr þjóðarleikvangur knattspyrnu verði byggður þétt upp við Suðurlandsbraut og gamli Laugardalsvöllurinn standi sem þjóðarleikvangur frjálsra íþrótta. Hugmyndin kom frá arkitekt sem situr í mannvirkjanefnd KSÍ.
10
Erlent
Maðurinn með ennisbandið
Hann er danskur, síðhærður og ætíð með ennisband í vinnunni. Hann hefur þrisvar verið kjörinn besti handknattleiksmaður í heimi og aukakast sem hann tók á Ólympíuleikunum 2008 er skráð í sögubækur handboltans. Hann heitir Mikkel Hansen og er frá Helsingjaeyri.

Mest lesið í vikunni

Viðtal

Stimplaði sig út af næturvakt og fór í veikindaleyfi

Theódór Skúli Sigurðsson brann fyrir læknisfræði, vildi allt fyrir sjúklinga sína gera en hafði hvorki aðstæður né úrræði til þess. Hann átti æ erfiðara með að slíta sig frá vinnu, þar til hann lenti í heimspekilegu samtali um tilgang lífsins við mann deyjandi konu, og þar með var það ákveðið, hann yrði að skipta um kúrs. Þau Kristín Sigurðardóttir ræða streitu, aðferðir til að takast á við hana og lærdóminn.

Fréttir

Greiddu sér arð eftir að hafa þegið ríkisstyrk til að bæta aðbúnað svína

Íslenska ríkið hefur samþykkt hátt í 150 milljóna króna styrkbeiðnir til fyrirtækis Mata-systkinanna. Á sama tímabili hafa systkinin greitt sér sömu upphæð í arð út úr fyrirtækinu. Styrkveitingarnar áttu að hjálpa svínarækt systkinanna að bæta aðbúnað á búi sínu.

Fréttir

Þröstur Helgason hættir sem dagskrárstjóri Rásar 1

Þröstur mun starfa á Rás 1 út mánuðinn en Þórunn Elísabet Bogadóttir tekur við skyldum hans sem dagskrárstjóri.

Fréttir

Votlendissjóður stöðvar alla sölu – Einar Bárðarson hættir

Engar alþjóðlegar vottarnir eru til staðar um starfsemi sjóðsins. Sjóðurinn endurheimti aðeins 79 hektara votlendis á síðasta ári. Aðeins 345 hektarar votlendis hafa verið endurheimtir frá upphafi starfstíma sjóðsins.

PistillÞað sem ég hef lært

Ragna Árnadóttir

Heilræði ömmu

Það er ekki alltaf einfalt að fylgja heilræði ömmu, en það hjálpar.

FréttirJarðefnaiðnaður í Ölfusi

„Ég lít svo á að þetta hafi verið hótun“

Bæjarfulltrúi í Ölfusi, Ása Berglind Hjálmarsdóttir, lýsir því í viðtali hvernig hún telur að umsvifamikill athafnamaður í Þorlákshöfn hafi hótað sér vegna gagnrýni á hafnarframkvæmdir í bænum. Athafnamaðurinn, Einar Sigurðsson, hafnar þessari túlkun Ásu Berglindar.

FréttirKjaradeila Eflingar og SA

Ríkissáttasemjari: Skipaði Eflingu að afhenda kjörskrá en átti eftir að semja um vinnsluna

Ríkissáttasemjari fyrirskipaði Eflingu að afhenda kjörskrá þegar hann kynnti stéttarfélaginu miðlunartillögu. Daginn eftir lýsti hann því hins vegar yfir að aðeins hefði verið um tilmæli að ræða. Áður en Efling gat brugðist við hafði ríkissáttasemjari svo stefnt félaginu fyrir dómstóla og krafist afhendingar kjörskrár. Tímalína atburða er rakin hér.

Mest lesið í mánuðinum

Úttekt

Mata-veldið: Skattaundanskot og samkeppnisbrot í skjóli ríkisins

Mata-systkinin og fyrirtæki þeirra hafa ítrekað verið gerð afturreka með viðskiptafléttur sem fólu í sér að koma mörg hundruð milljóna hagnaði undan skatti. Á sama tíma og fyrirtæki fjölskyldunnar byggja hagnað sinn á sölu matvæla undir tollvernd, hafa þau greitt háar sektir fyrir samkeppnisbrot og lagst í ómælda vinnu við að komast undan því að greiða skatta hér á landi, með viðskiptafléttum í gegnum þekkt skattaskjól.

FréttirÁtök í Áramótaskaupinu

Skaupið í hættu eftir að framleiðendur hættu samskiptum

Leikstjóri Skaupsins kvartaði til RÚV undan framgöngu framleiðslufyrirtækisins sem gerði áramótaskaupið. Þrýstingur um að taka Skaupið í nýja miðbænum á Selfossi, duldar auglýsingar og falin fjárhagsáætlun varð til þess að upp úr sauð. Reynt var að afmá Ölfusárbrú út úr senu, eftir að Sigurjón Kjartansson sagði rangt frá um að engar útitökur hefðu farið fram á Selfossi.

FréttirÁtök í Áramótaskaupinu

„Hótuðu því að taka sketsinn úr Skaupinu ef við samþykktum ekki“

Söngvarar sem tóku upp lagið í poka atriði Áramótaskaupsins voru snuðaðir um greiðslu fyrir. Í stað þess að greiða hverjum og einum rúmar 50 þúsund krónur eins og kjarasamningar gera ráð fyrir hugðust framleiðendur greiða hverjum söngvara rúmar 5.000 krónur. Þegar farið var fram á að greitt yrði samkvæmt taxta hótuðu framleiðendur að taka atriðið út úr Skaupinu.

Viðtal

„Mig langar að búa í íbúð með herbergi“

Tveir drengir hafa verið á vergangi ásamt föður sínum í Reykjavík frá því síðasta sumar og hafast nú við í hjólhýsi. Félagsráðgjafi kom því til leiðar að þeir fengju að vera þar áfram eftir að vísa átti þeim af tjaldsvæðinu í október. Axel Ayari, faðir drengjanna, segir lítið um svör hjá borginni varðandi hvenær þeir komist í viðunandi húsnæði. „Þetta er ekkert líf fyrir strákana mína.“

PistillKjaftæði

Hrafn Jónsson

Strámannabrennan

Vinsælt umræðutól hjá yfirvöldum og lobbíistum hagsmunaafla í samfélaginu; áhrifalaus almenningur er alltaf aðalvandamálið og þar af leiðandi hlýtur hann að vera lausnin líka.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Við erum sennilega búin að tapa

Tækifærið til að leiðrétta það ranglæti sem sjávarútvegskerfið felur í sér er líklegast farið. Þau sem hagnast mest á kerfinu eru búin að vinna. Þau eru fáveldið sem ríkir yfir okkur.

Viðtal

„Ég lifði í stöðugum ótta“

Stundum er allt í lagi að verða sár og reið, segir Edda Falak, sem var gerð að svartri skessu á þrettándagleði ÍBV í Vestmannaeyjum og uppnefnd flak. Skessan var birtingarmynd á því áreiti sem hún hefur þurft að þola, líflátshótanir og refsiaðgerð, sem átti að felast í því að lokka hana inn í sendiferðabíl þar sem hópur karla myndi brjóta á henni.

Mest lesið í mánuðinum

1
Úttekt
11
Mata-veldið: Skattaundanskot og samkeppnisbrot í skjóli ríkisins
Mata-systkinin og fyrirtæki þeirra hafa ítrekað verið gerð afturreka með viðskiptafléttur sem fólu í sér að koma mörg hundruð milljóna hagnaði undan skatti. Á sama tíma og fyrirtæki fjölskyldunnar byggja hagnað sinn á sölu matvæla undir tollvernd, hafa þau greitt háar sektir fyrir samkeppnisbrot og lagst í ómælda vinnu við að komast undan því að greiða skatta hér á landi, með viðskiptafléttum í gegnum þekkt skattaskjól.
2
FréttirÁtök í Áramótaskaupinu
4
Skaupið í hættu eftir að framleiðendur hættu samskiptum
Leikstjóri Skaupsins kvartaði til RÚV undan framgöngu framleiðslufyrirtækisins sem gerði áramótaskaupið. Þrýstingur um að taka Skaupið í nýja miðbænum á Selfossi, duldar auglýsingar og falin fjárhagsáætlun varð til þess að upp úr sauð. Reynt var að afmá Ölfusárbrú út úr senu, eftir að Sigurjón Kjartansson sagði rangt frá um að engar útitökur hefðu farið fram á Selfossi.
3
FréttirÁtök í Áramótaskaupinu
1
„Hótuðu því að taka sketsinn úr Skaupinu ef við samþykktum ekki“
Söngvarar sem tóku upp lagið í poka atriði Áramótaskaupsins voru snuðaðir um greiðslu fyrir. Í stað þess að greiða hverjum og einum rúmar 50 þúsund krónur eins og kjarasamningar gera ráð fyrir hugðust framleiðendur greiða hverjum söngvara rúmar 5.000 krónur. Þegar farið var fram á að greitt yrði samkvæmt taxta hótuðu framleiðendur að taka atriðið út úr Skaupinu.
4
Viðtal
2
„Mig langar að búa í íbúð með herbergi“
Tveir drengir hafa verið á vergangi ásamt föður sínum í Reykjavík frá því síðasta sumar og hafast nú við í hjólhýsi. Félagsráðgjafi kom því til leiðar að þeir fengju að vera þar áfram eftir að vísa átti þeim af tjaldsvæðinu í október. Axel Ayari, faðir drengjanna, segir lítið um svör hjá borginni varðandi hvenær þeir komist í viðunandi húsnæði. „Þetta er ekkert líf fyrir strákana mína.“
5
PistillKjaftæði
13
Hrafn Jónsson
Strámannabrennan
Vinsælt umræðutól hjá yfirvöldum og lobbíistum hagsmunaafla í samfélaginu; áhrifalaus almenningur er alltaf aðalvandamálið og þar af leiðandi hlýtur hann að vera lausnin líka.
6
Leiðari
11
Þórður Snær Júlíusson
Við erum sennilega búin að tapa
Tækifærið til að leiðrétta það ranglæti sem sjávarútvegskerfið felur í sér er líklegast farið. Þau sem hagnast mest á kerfinu eru búin að vinna. Þau eru fáveldið sem ríkir yfir okkur.
7
Viðtal
7
„Ég lifði í stöðugum ótta“
Stundum er allt í lagi að verða sár og reið, segir Edda Falak, sem var gerð að svartri skessu á þrettándagleði ÍBV í Vestmannaeyjum og uppnefnd flak. Skessan var birtingarmynd á því áreiti sem hún hefur þurft að þola, líflátshótanir og refsiaðgerð, sem átti að felast í því að lokka hana inn í sendiferðabíl þar sem hópur karla myndi brjóta á henni.
8
Viðtal
2
Stimplaði sig út af næturvakt og fór í veikindaleyfi
Theódór Skúli Sigurðsson brann fyrir læknisfræði, vildi allt fyrir sjúklinga sína gera en hafði hvorki aðstæður né úrræði til þess. Hann átti æ erfiðara með að slíta sig frá vinnu, þar til hann lenti í heimspekilegu samtali um tilgang lífsins við mann deyjandi konu, og þar með var það ákveðið, hann yrði að skipta um kúrs. Þau Kristín Sigurðardóttir ræða streitu, aðferðir til að takast á við hana og lærdóminn.
9
FréttirÁtök í Áramótaskaupinu
3
Munaði hársbreidd að Spaugstofan hætti við þátttöku í Skaupinu
Spaugstofumönnum var tilkynnt af framleiðendum Áramótaskaupsins að þeir fengju ekki borgað fyrir þátttöku sína heldur yrði peningum veitt til Mæðrastyrksnefndar. Leikarnarnir leituðu til stéttarfélags síns vegna þessa. Framkvæmdastjóri stéttarfélagsins segir það hvernig staðið var að málum „gjörsamlega galið“.
10
Pistill
8
Jón Trausti Reynisson
Þegar maður verður maðkur
Hámenntaður, endurkominn fjölmiðlamaður beitir kjaftforan grínista afmennskun.