Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en ári.

Fréttir

Geðhjálp segir fjármuni í geðheilbrigðismál aðeins dropa í hafið

Landssamtökin Geðhjálp segja í umsögn að fjárlagafrumvarp næsta árs teljist vonbrigði. Þeir fjármunir sem ætlaðir séu málaflokknum séu langt því frá fullnægjandi.

8. desember 2021 · 10:03

Ritstjórn

ritstjorn@heimildin.is

Landssamtökin Geðhjálp telja að framlög til geðheilbrigðismála, sem lögð eru til í frumvarpi til fjárlaga næsta árs, hvergi nærri duga til svo hægt sé að takast á við málaflokkinn. Þannig hafi samtökin ítrekað bent á að til margra ára geðheilbrigðismál verið undirfjármögnuð hér á landi. Hlutfall fjármagns til geðheilbrigðismála hafi verið um tólf prósent af heildarfjármagni til heilbrigðismála, en umfang málaflokksins sé um 30 prósent. „Þegar búið er við slíka undirfjármögnun í ár og jafnvel áratugi er ljóst að eitthvað lætur undan.“

Geðhjálp óskar í umsögn um fjárlagafrumvarpið eftir því að samtökin verði sett á fjárlög eða að samningur verði gerður við þau til lengri tíma. Stærstur hluti rekrarfjár samtakanna er sjálfsaflaféa en á bilinu 20 til 30 prósent eru opinberir styrkir. Þeir styrkir hafa komið í gegnum styrkjakerfi heilbrigðisráðuneytis og félagsmálaráðuneytis en eru alla jafna ekki ákveðnir fyrr en í febrúar ár hvert. Það skapar mikið óhagræði fyrir samtökin að vita ekki hver opinber framlög verða fyrr en almanaksárið er hafið, segir í umsögninni.

Geðhjálp segir að fjárlagafrumvarp fyrir árið 2022 verði að teljast nokkur vonbrigði, ekki síst í ljósi stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar. Í honum segir: „Við ætlum að efla geðheilbrigðisþjónustu fyrir alla hópa samfélagsins, ekki síst börn og ungmenni. Geðheilsuteymi verða efld um land allt, áhrif notenda á þjónustuna aukin, forvarnir bættar og áhersla lögð á að veita fjölbreytta þjónustu sem er miðuð að ólíkum þörfum.“

Ekki hægt að sjá aukningu fjármuna í málaflokkinn

Í fjárlagafrumvarpinu, segir í umsögn Geðhjálpar, skorti sýn til bæði skemmri og lengri tíma í málaflokknum. Margar spurningar vakni við lestur frumvarpsins. Þar á meðal nefna samtökin tímabundna hækkun framlaga til geðheilbrigðisþjónustu, í eitt ár, um 400 milljónir króna. Geðhjálp veltir því fyrir sér í umsögninni hvert það fjármagn eigi að fara. „Í ljósi þess verkefnis og vanda sem landssamtökin Geðhjálp hafa ítrekað bent á sl. misseri og ár er þetta út frá fjárþörf í raun aðeins dropi í hafið.“

„Að setja 100 m.kr. í það verkefni verður að teljast veruleg vonbrigði“

Úr umsögn Geðhjálpar um fjárlagafrumvarpið þar sem fjallað er um niðurgreiðslu sálfræðikostnaðar

Þá er bent á það í umsögn Geðhjálpar að í fjárlagafrumvarpinu sé gert ráð fyrir að settar verði 100 milljónir króna í niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu. Frumvarp um þá niðurgreiðslu var samþykkt á Alþingi vorið 2020 en hefur verið ófjármagnað síðan. „Að setja 100 m.kr. í það verkefni verður að teljast veruleg vonbrigði. Þess ber að geta að landssamtökin Geðhjálp settu árið 2021 rétt um 28 m.kr. í ráðgjöf og sálfræðiþjónustu sem var opin öllum að kostnaðarlausu. Þetta er meira en fjórðungur þeirrar upphæðar sem hér er lagt er til að verði sett árlega í niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu.“

Í fjárlagafrumvarpinu segir einnig að lögð hafi verið áhersla á stóraukna geðheilbrigðisþjónustu. „Landssamtökin Geðhjálp sá ekki þessa stórauknu áherslu á geðheilbrigðisþjónustu. Vissulega hefur verið viðleitni til að gera betur í málaflokknum en miðað við það takmarkaða fjármagn sem sett er í málaflokkinn og það sem kemur fram í þessu fjárlagafrumvarpi og fjármálaátætlun ríkisstjórnarinnar 2022 til 2026 er ekki hægt að tala um aukningu í málaflokkinn,“ segir í umsögninni.

Geðhjálp gerir þá athugasemdir við að einungis sé getin viku frestur til að bera fram athugasemdir við fjárlagafrumvarps næsta árs. Það sé ekki nægilegur tími til að fara ítarlega yfir viðamikið frumvarp, sem feli ekki einungis í sér fjárveitingar heldur einnig stefnuþætti.

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Viðtal

„Ég vona að ég eigi aldrei eftir að sökkva svo djúpt aftur“

Egill Helgason er á tímamótum. Hann er hættur með Silfrið sem lengi var kennt við hann sjálfan, helsta pólitíska umræðuþátt landsins. Hann segist í upphafi hafa skolfið eins og lauf í vindi þegar hann var í sjónvarpi en elski nú að vera í beinni. Egill kynntist eiginkonu sinni á nektarstað og þau eignuðust son ári síðar. Hann rifjar upp þegar ölvaður þingmaður mætti til hans í settið og þegar hann fleygði vatnskönnu út í sal í reiðikasti. Egill hefur háð sína glímu við kvíða og þunglyndi, og upplifði sinn versta tíma þegar Trump var kosinn forseti Bandaríkjanna.

Fréttir

Skaðlegar snyrtivörur: „Fólk er að veikjast“

Una Emilsdóttir umhverfislæknir segir að í hillum verslana á Íslandi sé „allt morandi í skaðlegum snyrtivörum“. Rannsóknir á langtímaáhrifum óæskilegra efna í snyrtivörum séu fáar og Una segir að afleiðingarnar séu þegar farnar að koma fram. Fólk sé farið að veikjast.

FréttirJarðefnaiðnaður í Ölfusi

Elliði telur sig vera undanþeginn siðareglum Ölfuss

Í siðareglum kjörinna fulltrúa í Ölfusi kemur fram að þær eigi við um alla þá sem sitja í nefndum og ráðum á vegum sveitarfélagsins. Elliði Vignisson situr í nefndum á vegum bæjarstjórnar Ölfuss auk þess sem hann situr alla bæjarstjórnar- og bæjarráðsfundi. Hann telur sig samt vera undanþeginn siðareglum kjörinna fulltrúa sem koma eiga í veg fyrir hagsmunaárekstra.

Viðtal

Hvetur fólk til að innleiða nýjungar í kynlífi

„Við framleiðum róandi og tengjandi taugaboðefni og hormón við að stunda kynlíf, hvort sem við fáum fullnægingu eða ekki,“ segir Áslaug Kristjánsdóttir, kynfræðingur, kynlífsráðgjafi og hjúkrunarfræðingur. Bókin hennar, Lífið er kynlíf, kom út í ágúst og sat hún fyrir svörum Heimildarinnar um kynlíf.

Myndband

Skilin eftir á ofbeldisheimili

Linda ólst upp hjá dæmdum barnaníðingi og stjúpmóður sem misþyrmdi börnunum. Eldri systir hennar var send í fóstur þegar rannsókn hófst á hendur foreldrunum. Hún var skilin eftir og ofbeldið hélt áfram þrátt fyrir vitneskju í kerfinu.

Fréttir

Stór kálfur skorinn úr kviði langreyðar

Hvalur 9 kom með tvær dauðar langreyðar að landi í morgun og úr kviði annarrar þeirra var skorið 3,5-4 metra fóstur. Móðirin hefur því verið langt gengin með kálf sinn er hún var skotin.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Snjóhengjan er byrjuð að bráðna yfir heimilin

Fasteignabólan er sprungin og verð á íbúðum er nú að lækka að raunvirði. Á sama tíma þurfa þúsundir heimila annaðhvort að færa sig yfir í verðtryggð lán í hárri verðbólgu eða takast á við tvöföldun á greiðslubyrði íbúðalána sinna. Annaðhvort verður það fólk að sætta sig við að eigið fé þess muni étast hratt upp eða að eiga ekki fyrir næstu mánaðamótum.

Mest lesið

1
Viðtal
„Ég vona að ég eigi aldrei eftir að sökkva svo djúpt aftur“
Egill Helgason er á tímamótum. Hann er hættur með Silfrið sem lengi var kennt við hann sjálfan, helsta pólitíska umræðuþátt landsins. Hann segist í upphafi hafa skolfið eins og lauf í vindi þegar hann var í sjónvarpi en elski nú að vera í beinni. Egill kynntist eiginkonu sinni á nektarstað og þau eignuðust son ári síðar. Hann rifjar upp þegar ölvaður þingmaður mætti til hans í settið og þegar hann fleygði vatnskönnu út í sal í reiðikasti. Egill hefur háð sína glímu við kvíða og þunglyndi, og upplifði sinn versta tíma þegar Trump var kosinn forseti Bandaríkjanna.
2
Fréttir
1
Skaðlegar snyrtivörur: „Fólk er að veikjast“
Una Emilsdóttir umhverfislæknir segir að í hillum verslana á Íslandi sé „allt morandi í skaðlegum snyrtivörum“. Rannsóknir á langtímaáhrifum óæskilegra efna í snyrtivörum séu fáar og Una segir að afleiðingarnar séu þegar farnar að koma fram. Fólk sé farið að veikjast.
3
FréttirJarðefnaiðnaður í Ölfusi
5
Elliði telur sig vera undanþeginn siðareglum Ölfuss
Í siðareglum kjörinna fulltrúa í Ölfusi kemur fram að þær eigi við um alla þá sem sitja í nefndum og ráðum á vegum sveitarfélagsins. Elliði Vignisson situr í nefndum á vegum bæjarstjórnar Ölfuss auk þess sem hann situr alla bæjarstjórnar- og bæjarráðsfundi. Hann telur sig samt vera undanþeginn siðareglum kjörinna fulltrúa sem koma eiga í veg fyrir hagsmunaárekstra.
4
Viðtal
Hvetur fólk til að innleiða nýjungar í kynlífi
„Við framleiðum róandi og tengjandi taugaboðefni og hormón við að stunda kynlíf, hvort sem við fáum fullnægingu eða ekki,“ segir Áslaug Kristjánsdóttir, kynfræðingur, kynlífsráðgjafi og hjúkrunarfræðingur. Bókin hennar, Lífið er kynlíf, kom út í ágúst og sat hún fyrir svörum Heimildarinnar um kynlíf.
5
Myndband
Skilin eftir á ofbeldisheimili
Linda ólst upp hjá dæmdum barnaníðingi og stjúpmóður sem misþyrmdi börnunum. Eldri systir hennar var send í fóstur þegar rannsókn hófst á hendur foreldrunum. Hún var skilin eftir og ofbeldið hélt áfram þrátt fyrir vitneskju í kerfinu.
6
Fréttir
10
Stór kálfur skorinn úr kviði langreyðar
Hvalur 9 kom með tvær dauðar langreyðar að landi í morgun og úr kviði annarrar þeirra var skorið 3,5-4 metra fóstur. Móðirin hefur því verið langt gengin með kálf sinn er hún var skotin.
7
Leiðari
9
Þórður Snær Júlíusson
Snjóhengjan er byrjuð að bráðna yfir heimilin
Fasteignabólan er sprungin og verð á íbúðum er nú að lækka að raunvirði. Á sama tíma þurfa þúsundir heimila annaðhvort að færa sig yfir í verðtryggð lán í hárri verðbólgu eða takast á við tvöföldun á greiðslubyrði íbúðalána sinna. Annaðhvort verður það fólk að sætta sig við að eigið fé þess muni étast hratt upp eða að eiga ekki fyrir næstu mánaðamótum.
8
Kjaftæði
Hrafn Jónsson
Að hræðast allt nema raunveruleikann
Börn hafa fengið að alast upp við klámvæðingu allt of lengi án þess að fá markvissa fræðslu um kynlíf, kynhegðun, upplýst samþykki, mörk og kynferðislega sjálfsvirðingu. Þegar lokst á að rétta úr kútnum virðist viðbragð margra vera bjargföst afneitun á þessum veruleika.
9
Skýring
2
Umhverfismat Sundabrautar hafið – Framkvæmdir hefjist 2026
Hún hefur verið á teikniborðinu í hálfa öld og nú, reyndar í annað sinn, er mat á umhverfisáhrifum Sundabrautar milli Sæbrautar og Kjalarness hafið. Brýr, göng, mislæg gatnamót, laxaganga, útsýni og gamlir, gaslosandi sorphaugar eru meðal þess sem skoða á ofan í kjölinn.
10
FréttirLaxeldi
4
Fiskeldi Austfjarða gaf Seyðisfirði 6 til 8 milljóna króna gjöf
Bæjarfulltrúar minnihlutans í Múlaþingi hafa spurt spurninga um gjöfina frá laxeldisfyrirtækinu. Fiskeldi Austfjarða þarf að fá íbúa Múlaþings í lið með sér ef það á að verða af laxeldisáformum fyrirtækisins í Seyðisfirði.

Mest lesið í vikunni

Viðtal

„Ég vona að ég eigi aldrei eftir að sökkva svo djúpt aftur“

Fréttir

Skaðlegar snyrtivörur: „Fólk er að veikjast“

ViðtalHinsegin bakslagið

„Ég er hrætt við að fólk finni mig í fjöru“

„Sjá þau ekki að heimurinn minn er að hrynja?“ hefur Mars M. Proppé spurt sig síðastliðna viku, á meðan hán kennir busabekk stærðfræði í Menntaskólanum í Reykjavík, spjallar við kollega sína á kaffistofunni og mætir á fyrirlestra í Háskóla Íslands. Það fylgir því óraunveruleikatilfinning að sinna venjulegu lífi á sama tíma og samfélagsmiðlar loga í deilum um hinsegin fræðslu og kynfræðslu í skólum. Deilum sem hafa farið að beinast að fólki eins og Mars.

FréttirJarðefnaiðnaður í Ölfusi

Elliði telur sig vera undanþeginn siðareglum Ölfuss

Viðtal

Hvetur fólk til að innleiða nýjungar í kynlífi

Myndband

Skilin eftir á ofbeldisheimili

ViðtalHinsegin bakslagið

Varð fyrir líkamsmeiðingum „en útilokunin var verst“

Anna Kristjánsdóttir segir að útilokun frá félagslegum samskiptum hafi valdið henni mestu vanlíðaninni eftir að hún kom fram opinberlega sem trans kona fyrir þrjátíu árum. Hún var líka beitt líkamlegu ofbeldi. „Einu sinni var keyrt viljandi yfir tærnar á mér, fólk hrinti mér og það var hellt úr glösum yfir höfuðið á mér á skemmtistöðum.“

Mest lesið í mánuðinum

ViðtalBrot Kjartans Adolfssonar

Bera ör barnæskunnar ævilangt: „Við vorum með sár úti um allt“

Linda ólst upp á heimili með dæmdum barnaníðingi og konu sem var síðar dæmd fyrir misþyrmingar gagnvart börnunum. Frá því að alsystir hennar leitaði til lögreglu leið eitt og hálft ár þar til Linda komst í fóstur. Á þeim tíma versnuðu aðstæður á heimilinu. Enn lengri tími leið þar til yngri systkini þeirra voru fjarlægð þaðan.

FréttirHátekjulistinn 2023

„Það er ekki alltaf falleg saga á bak við peningana“

Skattadrottning Kópavogsbæjar á síðasta ári greiddi 177 milljónir króna í skatta en segir það ekki hafa komið til af góðu. Eiginmaður Sigurbjargar Jónu Traustadóttur, Ágúst Friðgeirsson, fékk heilablóðfall árið 2021 og neyddust hjónin því til að selja fyrirtæki þau sem hann hafði stofnað og starfrækt.

FréttirHinsegin bakslagið

Reykjavíkurborg tilkynnir Samtökin 22 til lögreglu

Skóla- og frístundaráð Reykjavíkur hefur gert skólastjórnendum í grunnskólum Reykjavíkur viðvart um að óboðnir gestir frá Samtökunum 22 hafi komið í Langholtsskóla síðastliðinn fimmtudag. Eru skólastjórnendur beðnir að undirbúa starfsfólk fyrir slíkar uppákomur. Fólkið frá samtökunum 22 tók meðal annars upp myndbönd af starfsfólki skólans. Málið hefur verið tilkynnt til lögreglu.

Viðtal

„Ég vona að ég eigi aldrei eftir að sökkva svo djúpt aftur“

GreiningHátekjulistinn 2023

Sá yngsti erfði jörð og áratuga fjölskyldudeilur

Þegar Þorsteinn Hjaltested, eigandi Vatnsenda, lést árið 2018 erfði eldri sonur hans, þá aðeins sextán ára, jörðina samkvæmt erfðaskrá frá 1938. Magnús Pétur Hjaltested, yngsti maður á hátekjulista Heimildarinnar, hafði engar launatekjur í fyrra og greiddi því hvorki tekjuskatt né útsvar, en var með um 46,5 milljónir í fjármagnstekjur.

ViðtalSigtún, Selfoss og nýi miðbærinn

Bauð kjörnum fulltrúa fjárhagsaðstoð í skiptum fyrir pólitískan stuðning

Leó Árnason, fjárfestir og forsvarsmaður fasteignafélagsins Sigtúns á Selfossi, gerði bæjarfulltrúa tilboð árið 2020. Bæjarfulltrúinn, Tómas Ellert Tómasson, átti að beita sér fyrir því að sveitarfélagið hætti við að kaupa hús Landsbankans. Tilboðið fól í sér að Sigtún myndi greiða fyrir kosningabaráttu Miðflokksins.

FréttirHátekjulistinn 2023

„Ég hef aldrei séð peninga fyrr“

Skattakóngur Vestfjarða, Súgfirðingurinn Þorsteinn H. Guðbjörnsson, greiddi 95 milljónir í skatta á síðasta ári. Skattgreiðslurnar eru tilkomnar eftir sölu á fiskveiðikvóta en hann neyddist Þorsteinn til að selja til að ganga frá erfðamálum eftir að faðir hans dó.

Mest lesið í mánuðinum

1
ViðtalBrot Kjartans Adolfssonar
7
Bera ör barnæskunnar ævilangt: „Við vorum með sár úti um allt“
Linda ólst upp á heimili með dæmdum barnaníðingi og konu sem var síðar dæmd fyrir misþyrmingar gagnvart börnunum. Frá því að alsystir hennar leitaði til lögreglu leið eitt og hálft ár þar til Linda komst í fóstur. Á þeim tíma versnuðu aðstæður á heimilinu. Enn lengri tími leið þar til yngri systkini þeirra voru fjarlægð þaðan.
2
FréttirHátekjulistinn 2023
1
„Það er ekki alltaf falleg saga á bak við peningana“
Skattadrottning Kópavogsbæjar á síðasta ári greiddi 177 milljónir króna í skatta en segir það ekki hafa komið til af góðu. Eiginmaður Sigurbjargar Jónu Traustadóttur, Ágúst Friðgeirsson, fékk heilablóðfall árið 2021 og neyddust hjónin því til að selja fyrirtæki þau sem hann hafði stofnað og starfrækt.
3
FréttirHinsegin bakslagið
11
Reykjavíkurborg tilkynnir Samtökin 22 til lögreglu
Skóla- og frístundaráð Reykjavíkur hefur gert skólastjórnendum í grunnskólum Reykjavíkur viðvart um að óboðnir gestir frá Samtökunum 22 hafi komið í Langholtsskóla síðastliðinn fimmtudag. Eru skólastjórnendur beðnir að undirbúa starfsfólk fyrir slíkar uppákomur. Fólkið frá samtökunum 22 tók meðal annars upp myndbönd af starfsfólki skólans. Málið hefur verið tilkynnt til lögreglu.
4
Viðtal
„Ég vona að ég eigi aldrei eftir að sökkva svo djúpt aftur“
Egill Helgason er á tímamótum. Hann er hættur með Silfrið sem lengi var kennt við hann sjálfan, helsta pólitíska umræðuþátt landsins. Hann segist í upphafi hafa skolfið eins og lauf í vindi þegar hann var í sjónvarpi en elski nú að vera í beinni. Egill kynntist eiginkonu sinni á nektarstað og þau eignuðust son ári síðar. Hann rifjar upp þegar ölvaður þingmaður mætti til hans í settið og þegar hann fleygði vatnskönnu út í sal í reiðikasti. Egill hefur háð sína glímu við kvíða og þunglyndi, og upplifði sinn versta tíma þegar Trump var kosinn forseti Bandaríkjanna.
5
GreiningHátekjulistinn 2023
1
Sá yngsti erfði jörð og áratuga fjölskyldudeilur
Þegar Þorsteinn Hjaltested, eigandi Vatnsenda, lést árið 2018 erfði eldri sonur hans, þá aðeins sextán ára, jörðina samkvæmt erfðaskrá frá 1938. Magnús Pétur Hjaltested, yngsti maður á hátekjulista Heimildarinnar, hafði engar launatekjur í fyrra og greiddi því hvorki tekjuskatt né útsvar, en var með um 46,5 milljónir í fjármagnstekjur.
6
ViðtalSigtún, Selfoss og nýi miðbærinn
2
Bauð kjörnum fulltrúa fjárhagsaðstoð í skiptum fyrir pólitískan stuðning
Leó Árnason, fjárfestir og forsvarsmaður fasteignafélagsins Sigtúns á Selfossi, gerði bæjarfulltrúa tilboð árið 2020. Bæjarfulltrúinn, Tómas Ellert Tómasson, átti að beita sér fyrir því að sveitarfélagið hætti við að kaupa hús Landsbankans. Tilboðið fól í sér að Sigtún myndi greiða fyrir kosningabaráttu Miðflokksins.
7
FréttirHátekjulistinn 2023
1
„Ég hef aldrei séð peninga fyrr“
Skattakóngur Vestfjarða, Súgfirðingurinn Þorsteinn H. Guðbjörnsson, greiddi 95 milljónir í skatta á síðasta ári. Skattgreiðslurnar eru tilkomnar eftir sölu á fiskveiðikvóta en hann neyddist Þorsteinn til að selja til að ganga frá erfðamálum eftir að faðir hans dó.
8
Allt af létta
Bráðhress með fjórða stigs sortuæxli
„Ég geri þetta lifandi, held ég,“ segir Sigurbjörn Árni Arngrímsson, skólameistari á Laugum, íþróttalýsandi og bóndi, sem lýsti nýverið sínu 42. stórmóti í frjálsum íþróttum. Fjórða stigs sortuæxli aftrar honum ekki í daglegum störfum og fagnaði hann fimmtugsafmælinu á hestbaki á fjöllum við smalamennsku með fjölskyldunni.
9
ÚttektJarðefnaiðnaður í Ölfusi
8
Leynd yfir viðskiptum Elliða við námufjárfesta í Ölfusi: „Það er bara mitt mál“
Íbúar Ölfuss standa nú frammi fyrir því að ákveða hvort Þorlákshöfn eigi að verða námubær til framtíðar. Stærðarinnar mölunarverksmiðja þýska steypurisans Heidelberg er plönuð í túnfætinum. Samhliða á Elliði Vignisson bæjarstjóri í fasteignaviðskiptum við námufjárfestana Einar Sigurðsson og Hrólf Ölvisson sem eru sveipuð leynd.
10
Fréttir
1
Skaðlegar snyrtivörur: „Fólk er að veikjast“
Una Emilsdóttir umhverfislæknir segir að í hillum verslana á Íslandi sé „allt morandi í skaðlegum snyrtivörum“. Rannsóknir á langtímaáhrifum óæskilegra efna í snyrtivörum séu fáar og Una segir að afleiðingarnar séu þegar farnar að koma fram. Fólk sé farið að veikjast.