Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Þekking

Hundrað ára gamlar stofnfrumur

Rannsóknir á stofnfrumum, eiginleikum þeirra og virkni færa okkur nær því að geta nýtt stofnfrumur til meðferða í framtíðinni.

21. apríl 2020 · 07:00

Ritstjórn Hvatans

ritstjorn@heimildin.is

Allar frumur líkamans hafa sama uppruna, í upphafi vorum við öll bara ein okfruma. Þessi okfruma skipti sér svo og afleggjarar hennar hafa myndað allar þær frumur sem byggja líkama okkar, alveg sama hvaða hlutverki þær gegna.

Það er með ólíkindum að ein fruma geti endað sem allur sá fjöldi frumna sem daglega sjá til þess að líkami okkar virkar, eigi uppruna í einni og sömu frumunni. Þessi upphafsfruma gefur svo einnig af sér vefjasérhæfðar stofnfrumur sem sjá um að viðhalda vefjunum okkar.

Hvað eru stofnfrumur?

Stofnfrumur eru sérstakar vegna þess að þær hafa hæfileika til að mynda margar gerðir frumna. Fósturstofnfrumur eru fyrstu afleggjarar okfrumunnar. Okfruman og hennar allra fyrstu afkomendur hafa hæfileikann til að mynda hvaða frumugerð sem er en eftir því sem líður á þroska fóstursins verða stofnfrumurnar sérhæfðari. Að lokum verður til sú kynslóð frumna, í fósturþroska, sem myndar …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Vísindi

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

GreiningSjávarútvegur

Babb í bátinn: Hagnaður fluttur frá veiðum í vinnslu

Síðustu ár hefur 49 milljarða króna hagnaður flust frá fiskveiðum, sem bera veiðigjald, yfir til fiskvinnslunnar.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Sendillinn sem hvarf

Er „verðmætasta“ starfsfólkið raunverulega verðmætasta starfsfólkið?

Fréttir

Vildu að ríkisstjórnin legði fram frumvarp minnihlutans í sínu nafni

Kristrún Frostadóttir segir minnihlutann hafa afhent ríkisstjórninni lokað umslag með nýju frumvarpi um veiðigjöld og krafðist þess að hún legði það fram í eigin nafni og samþykkti, ef samningar ættu að nást.

Fréttir

Ræðumaður Íslands þvert á flokka vill steypa ríkisstjórninni af stóli

Margrét Friðriksdóttir sem var meðal ræðumanna á fundum Íslands þvert á flokka gegn hælisleitendum leggur til að næsti útifundur hópsins snúi að því að ríkisstjórnin víki, enda hafi komið fordæmi í Búsáhaldabyltingunni 2009.

Pistill

Indriði Þorláksson

Átökin um auðlindirnar

Átökin á Alþingi eru um það hvort eigi að ráða almannaréttur og þjóðareign á fiskveiðiauðlindinni eða völd þeirra sérhagsmunaaðila sem fengu tímabundið leyfi til að nýta hana.

Fréttir

Ákvæðinu beitt fimm sinnum í sögunni: „Áróðurinn trompar allt“

Dagur B. Eggertsson gagnrýnir Morgunblaðið og ver beitingu þess sem blaðið kallar „kjarnorkuákvæðið“ í grein sem birt var samhliða umræðum um málið á Alþingi í dag.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Fréttir

Áslaug Arna fær aftur laun þrátt fyrir að vera í leyfi

Þrátt fyrir að vera í New York í námi mun Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir fá greitt þingfararkaup þegar Alþingi er slitið og fram til 9. september ef varaþingmaður hennar tekur þá við eins og stendur til.

GreiningSjávarútvegur

Babb í bátinn: Hagnaður fluttur frá veiðum í vinnslu

Síðustu ár hefur 49 milljarða króna hagnaður flust frá fiskveiðum, sem bera veiðigjald, yfir til fiskvinnslunnar.

Pistill

Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir

Að leita sér hjálpar

Leikarinn Elliot Page birti mynd af sér og kærustunni sinni á regnbogagötunni á Skólavörðustíg og kommentakerfið fylltist af niðrandi athugasemdum. Ákall til leikarans um að leita sér hjálpar er áhugavert, því það er einmitt það sem trans fólk gerir.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Sendillinn sem hvarf

Er „verðmætasta“ starfsfólkið raunverulega verðmætasta starfsfólkið?

Fréttir

Laun stjórnenda Morgunblaðsins jukust um nær fjórðung

Árvakur, móðurfélag Morgunblaðsins, tapaði 277 milljónum króna í fyrra. Félagið er að mestu í eigu helstu útgerðarmanna Íslands. Systurfélagið sem rekur einu dagblaðaprentsmiðju landsins skilaði líka tapi.

Viðtal

Evrópa var aldrei í röð og reglu

Prófessor í mannfræði segir orðræðu um hælisleitendur ekki í samræmi við staðreyndir en dregið hefur úr umsóknum í ár. Hún segir múslima hafa verið hluta af evrópsku samfélagi í hundruð ára. Ekki sé þó gagnlegt að kalla alla sem áhyggjur hafa af málaflokknum rasista.

Mest lesið í mánuðinum

Fréttir

Ósammála um hvernig bregðast eigi við mótmælum gegn innflytjendum

Álitsgjafa á vinstri væng stjórnmálanna greinir á um hvort nálgast eigi meinta rasista með skilningi, háði, ofbeldi eða þögninni. „Ég hef nú svo sem reynt eitt og annað en veit ekkert hvort það virkar,“ segir háskólakennari um samtöl sín við fólk andvígt innflytjendum.

Úttekt

Verðmætasta starfsfólk Íslands: Tugmilljónatekjur íslenskra forstjóra

Launahæsti forstjórinn í íslensku Kauphöllinni stýrir fyrirtæki sem hefur tapað tugum milljarða frá stofnun. Hann ber höfuð og herðar yfir aðra forstjóra þegar kemur að tekjum en alla jafna njóta þeir kjara sem eru á við tíföld meðallaun á íslenskum vinnumarkaði.

Viðtal

Hann var búinn að öskra á hjálp

Hjalti Snær Árnason hvarf laugardaginn 22. mars. Foreldrar hans lásu fyrst um það í fréttum að hans væri leitað í sjónum, fyrir það héldu þau að hann væri bara í göngutúr. En hann hafði liðið sálarkvalir, það vissu þau. Móðir Hjalta, Gerður Ósk Hjaltadóttir, lýsir því hvernig einhverfur sonur hennar gekk á veggi allt sitt líf, og hvernig hann veiktist svo mikið andlega að þau voru byrjuð að syrgja hann löngu áður en hann var dáinn.

Fréttir

Brutu gegn siðareglum í máli Ásthildar Lóu

RÚV og Sunna Karen Sigurþórsdóttir brutu gegn Ásthildi Lóu Þórsdóttur ráðherra í umfjöllun um son hennar og samskipti við barnsföður. Siðanefnd Blaðamannafélagsins vísaði hins vegar frá öllum kröfum ráðherra nema einni.

Flækjusagan

Saga Írans 3: Þegar konungur Írans var messías Gyðinga

Hér segir frá upphafi stjórnartíðar Kýrusar mikla Persakonungs sem setti á stofn þriðja og mesta stórveldið í Íran, og var einhver merkasti, mildasti og skynsamasti stjórnarherra fornaldar.

GreiningSjávarútvegsskýrslan

Fjölskyldurnar sem eiga fiskana í sjónum

Innan við tíu fjölskyldur eiga og stýra stærstu sjávarútvegsfyrirtækjum landsins. Þau fyrirtæki sem skráð hafa verið á markað eru enn undir stjórn, og að uppistöðu í eigu, þeirra einstaklinga sem fengu gjafakvóta. Fjárfestingar eigenda útgerðanna í öðrum og óskyldum greinum nema tugum milljarða og teygja sig í majónesframleiðslu, skyndibitastaði, trampólíngarða og innflutning á bleyjum og sígarettum.