Þessi grein birtist fyrir rúmlega 2 mánuðum.

Spá því að stýrivextir muni hækka áfram og enda í 9,5 prósentum

Ís­lands­banki spá­ir því að verð­bólga mun fara að hjaðna á næsta ári og sam­hliða muni stýri­vext­ir lækka í hæg­um takti. Sá takt­ur eigi að skila stýri­vöxt­um í kring­um sex pró­sent í lok árs 2025. Þeir voru 0,75 pró­sent í apríl 2021.

Spá því að stýrivextir muni hækka áfram og enda í 9,5 prósentum
Hærri greiðslubyrði Mörg heimili í landinu hafa séð greiðslubyrði íbúðalána sinna hækka mikið samhliða fjórtán stýrivaxtahækkunum í röð. Íslandsbanki spáir því að hækkunarlotan sé ekki búin. Mynd: Bára Huld Beck

Vaxtahækkunarferli Seðlabanka Íslands mun ljúka fyrir lok árs 2023 og á fyrri hluta næsta árs mun hefjast hægfara vaxtalækkunarferli sem mun skila stýrivöxtum í kringum sex prósent við lok árs 2025. Áður en hækkunarferlinu, sem staðið hefur frá vormánuðum 2021 og þegar leitt af sér fjórtán vaxtahækkanir í röð, lýkur munu stýrivextir þó hækka einu sinni enn, um 0,25 prósentustig. Þeir munu því toppa í 9,5 prósentum í lok þessa árs.

Þetta er niðurstaða þjóðhagsspár Greiningar Íslandsbanka sem birt var í morgun, en þar er spáð fyrir um þróun efnahagsmála á Íslandi til loka árs 2025. 

Bankinn spáir því að verðbólgan verði 8,7 prósent að meðaltali í ár en að hún lækki skarpt á næsta ári og verði þá 5,4 prósent. Hún nái svo að verða að meðaltali 3,7 prósent á árinu 2025, sem er þó yfir 2,5 prósent verðbólgumarkmiði Seðlabanka Íslands. 

Ástæður þess að verðbólgan muni hjaðna liggur, að mati Íslandsbanka, meðal annars í því að íbúðamarkaður stefni í jafnvægi og íbúðaverð tempri þar með verðbólgu. Í nýlega birtu Fjármálastöðugleikariti Seðlabanka Íslands kom fram að raunlækkun hafi orðið á íbúðaverði á höfuðborgarsvæðinu síðastliðið ár. Það hafi lækkað um 5,3 prósent á tímabilinu eftir gríðarlegar hækkanir á undanförnum árum. Því virðist ákveðin leiðrétting vera að eiga sér stað á eignamörkuðum, sérstaklega á íbúða- og hlutabréfamarkaði, eftir miklar hækkanir. 

Íslandsbanki telur að stöðugt verðlag erlendis og hæg styrking krónu á spátímanum muni líka hjálpa til við að stuðla að verðbólguhjöðnun. 

Áfram eftirspurn eftir aðfluttu vinnuafli

Í Þjóðhagsspánni er einnig spáð að umtalsverður samdráttur verði í hagvexti í ár og að hann verði 2,2 prósent, en hagvöxtur var 7,2 prósent í fyrra. Þar skipti þó máli að efnahagslífið var að koma til baka eftir kórónuveirutímabilið og sérstaklega hin mannaflsfreka ferðaþjónusta. Gríðarleg aukning hefur orðið í komu ferðamanna sem munu verða fleiri en tvær milljónir í ár, og sú aukning hefur kallað á mikinn innflutning á fólki til að manna störf í geiranum. Eftirspurn eftir vinnuafli er enda miklu meiri en íslenskur vinnumarkaður réð við sem sést best á því að skráð atvinnuleysi var 2,9 prósent í ágúst, en það er undir því sem talist getur náttúrulegt atvinnuleysi. Þessi mikla eftirspurn hefur, ásamt síðustu kjarasamningum, gert það að verkum að laun hafa hækkað um 9,3 prósent á árinu 2023.

Vöxtur í ferðaþjónustu mun áfram leika lykilhlutverk í útflutningsvexti og bankinn spáir því að útflutningur muni aukast um 6,8 prósent í ár og 4,9 prósent á næsta ári. Það muni skila því að lítils háttar viðskiptaafgangur verði í ár, á næsta ári og á árinu 2025, en undanfarið hefur verið halli á utanríkisviðskiptum Íslands. 

Íslandsbanki spáir því að áfram verði talsverð þörf fyrir aðflutt vinnuafl en að atvinnuleysi muni hækka lítillega og verða á bilinu 3,8 til 4,0 prósent á næstu tveimur árum. Þessi umtalsverða spurn eftir vinnuafli muni viðhalda launaþrýstingi og skila því að laun muni hækka um 7,8 prósent á næsta ári og 6,1 prósent á árinu 2025, að mati bankans. 

Kjósa
6
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (3)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Sigmundur Guðmundsson skrifaði
    Íslendingar eru of fáir og of tengdir til þess að reka nútímalegt lýðræðisríki.

    Réttast væri að Ísland yrði fylki í Noregi.

    Þar er unnið af mun meiri fagmennsku á flestum sviðum.
    1
  • JÞM
    Jóhann Þór Magnússon skrifaði
    Spáin lýsir framtíð með lamaðri ríkisstjórn sem ekki reynir að hemja stjórnlausan vöxt ferðaþjónustu sem setur alla innviði á hliðina, leiðir af sér gríðarlega fólksfjölgun sem byggingariðnaðurinn á ekki minnsta möguleika að mæta. Þetta leiðir svo til verðbólgu og hárra vaxta sem gerir húsnæðiskostnaðinn nær ókleifan fyrir ungt fólk, líka ungt fólk í framhaldsnámi erlendis, t.d. lækna, sem velta fyrir sér að flytja heim. Afleiðingin er atgerfisflótti sem er orðinn ískyggilegur.
    0
    • John Sigurdsson skrifaði
      Ertu meðvitaður um að ferðaþjónustan aflar meiri gjaldeyris en allur sjávarútvegurinn?
      0
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Pressa: Fyrsti þáttur
1
Pressa#1

Pressa: Fyrsti þátt­ur

Í þætti dags­ins verð­um við á póli­tíska svið­inu. Breyt­ing­ar á kvóta­kerf­inu og fisk­veið­um, stjórn­mála­ástand­ið og áskor­an­ir sem stjórn­ar­meiri­hlut­inn stend­ur frammi fyr­ir. Einnig verð­ur rætt um þögla einka­væð­ingu heil­brigðis­kerf­is­ins. Við­mæl­end­ur eru Svandís Svavars­dótt­ir mat­væla­ráð­herra, Jón Gunn­ars­son, þing­mað­ur Sjálf­stæð­is­flokks, Stefán Vagn Stef­áns­son, þing­mað­ur Fram­sókn­ar, og Jó­hann Páll Jó­hanns­son, þing­mað­ur Sam­fylk­ing­ar.
Skipið sem skemmdi vatnsleiðsluna hafði áður misst akkerið í sjóinn
6
Fréttir

Skip­ið sem skemmdi vatns­leiðsl­una hafði áð­ur misst akk­er­ið í sjó­inn

Þeg­ar akk­er­ið á skipi Vinnslu­stöðv­ar­inn­ar féll út­byrð­is, dróst eft­ir botn­in­um og stór­skemmdi einu neyslu­vatns­lögn­ina til Eyja var skip­ið, Hug­inn VE, ekki að missa akk­er­ið út­byrð­is í fyrsta skipti. Fram­kvæmda­stjóri fyr­ir­tæk­is­ins, Sig­ur­geir Brynj­ar Krist­geirs­son, stað­fest­ir þetta við Heim­ild­ina. „Þetta er bull,“ sagði skip­stjóri tog­ar­ans síð­asta föstu­dag, er Heim­ild­in spurði hvort bú­ið væri að segja hon­um og frænda hans upp. Starfs­loka­samn­ing­ur var gerð­ur við menn­ina sama dag.
Þögul einkavæðing Willums Þórs á heilbrigðiskerfinu
8
SkýringKlíníkin og einkarekstur í heilbrigðiskerfinu

Þög­ul einka­væð­ing Will­ums Þórs á heil­brigðis­kerf­inu

Einka­væð­ing í heil­brigðis­kerf­inu hef­ur ver­ið stór­auk­in á síð­ustu ár­um í gegn­um Sjúkra­trygg­ing­ar Ís­lands. Til stend­ur að ganga lengra í þeim efn­um sam­kvæmt heil­brigð­is­ráð­herra, Will­um Þór Þórs­syni. Í miðri þess­ari um­ræðu er einka­rekna heil­brigð­is­fyr­ir­tæk­ið Klíník­in. For­stjóri Land­spít­al­ans, Run­ólf­ur Páls­son, hef­ur áhyggj­ur af áhrif­un­um á rík­is­rek­in sjúkra­hús og bend­ir á skort á eft­ir­liti með einka­rekstr­in­um.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Pressa: Fyrsti þáttur
1
Pressa#1

Pressa: Fyrsti þátt­ur

Í þætti dags­ins verð­um við á póli­tíska svið­inu. Breyt­ing­ar á kvóta­kerf­inu og fisk­veið­um, stjórn­mála­ástand­ið og áskor­an­ir sem stjórn­ar­meiri­hlut­inn stend­ur frammi fyr­ir. Einnig verð­ur rætt um þögla einka­væð­ingu heil­brigðis­kerf­is­ins. Við­mæl­end­ur eru Svandís Svavars­dótt­ir mat­væla­ráð­herra, Jón Gunn­ars­son, þing­mað­ur Sjálf­stæð­is­flokks, Stefán Vagn Stef­áns­son, þing­mað­ur Fram­sókn­ar, og Jó­hann Páll Jó­hanns­son, þing­mað­ur Sam­fylk­ing­ar.
Ummæli um þingkonu til skoðunar hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu
2
Fréttir

Um­mæli um þing­konu til skoð­un­ar hjá lög­regl­unni á höf­uð­borg­ar­svæð­inu

Í svari lög­regl­unn­ar á höf­uð­borg­ar­svæð­inu við fyr­ir­spurn Heim­ild­ar­inn­ar um það hvort það sam­ræm­ist vinnu­regl­um lög­regl­unn­ar að gefa það upp við Nú­tím­ann í hvers­kon­ar ástandi Arn­dís Anna Krist­ín­ar­dótt­ir Gunn­ars­dótt­ir var í þeg­ar lög­regl­an hand­tók hana á skemmti­stað, seg­ir að það sé með öllu óheim­ilt að gefa slík­ar upp­lýs­ing­ar upp og það verði nú tek­ið til skoð­un­ar hjá lög­reglu hvort slík­ar upp­lýs­ing­ar hafi ver­ið gefn­ar.
Tortólasnúningur Hreiðars á Íslandi afhjúpaðist í Danmörku
3
RannsóknLeyndarmál Kýpur

Tor­tóla­snún­ing­ur Hreið­ars á Ís­landi af­hjúp­að­ist í Dan­mörku

Sami mað­ur sá um fé­lag Hreið­ars Más Sig­urðs­son­ar, fyrr­ver­andi for­stjóra Kaupþings, sem af­hjúp­að­ist í Pana­maskjöl­un­um og fyr­ir Önnu Lísu Sig­ur­jóns­dótt­ur, eig­in­konu hans, og tvær aðr­ar kon­ur sem gift­ar eru fyrr­ver­andi lyk­il­stjórn­end­um bank­ans. Ný gögn sýna hvernig pen­ing­ar úr af­l­ands­fé­lög­um á Tor­tóla flæddu í gegn­um sjóðs­stýr­inga­fé­lag Ari­on banka og inn í ís­lenska ferða­þjón­ustu.

Mest lesið í mánuðinum

Loftkastali kaupfélagsstjórans í Djúpinu
1
Rannsókn

Loft­kastali kaup­fé­lags­stjór­ans í Djúp­inu

Stein­steypta hús­ið í kast­al­astil sem stend­ur við veg­inn í Ísa­firði vek­ur bæði undr­un og hrifn­ingu margra ferða­langa sem keyra nið­ur í Djúp­ið. Hús­ið er ein­stakt í ís­lenskri sveit og á sér áhuga­verða sögu sem hverf­ist um Sig­urð Þórð­ar­son, stór­huga kaup­fé­lags­stjóra í fá­tæku byggð­ar­lagi á Vest­fjörð­um, sem reyndi að end­ur­skrifa sögu kast­al­ans og kaup­fé­lags­ins sem hann stýrði.
Íslenskur karlmaður bauð „einstæðri móður með barn“ aðstoð
2
FréttirJarðhræringar við Grindavík

Ís­lensk­ur karl­mað­ur bauð „ein­stæðri móð­ur með barn“ að­stoð

Ís­lensk­ur karl­mað­ur setti inn um­deilda Face­book-færslu í hóp­inn Að­stoð við Grind­vík­inga, þar sem fólki í neyð er boð­in marg­vís­leg að­stoð frá hjálp­fús­um Ís­lend­ing­um. Með­lim­ir hóps­ins brugð­ust illa við þeg­ar mað­ur­inn bauðst til að að­stoða ein­stæða móð­ur með barn. „Skamm­astu þín karl fausk­ur.“
Valdablokkir í Matador um Marel
3
Rannsókn

Valda­blokk­ir í Mata­dor um Mar­el

Það geis­ar stríð í ís­lensku við­skipta­lífi. Stærstu eig­end­ur stærsta fjár­fest­inga­fé­lags lands­ins, Eyr­is In­vest, telja einn stærsta banka lands­ins, Ari­on banka, vera að reyna að tryggja Sam­herja og Stoð­um yf­ir­ráð í Mar­el. Enn vakna spurn­ing­ar um hvort eðli­legt sé að hefð­bund­in banka­starf­semi og fjár­fest­inga­banka­starf­semi, eigi yf­ir­höf­uð sam­an. Leik­flétt­an fel­ur í sér næt­ur­fundi, veðkall, af­sögn og á end­an­um greiðslu­stöðv­un sem ætl­að er að kaupa tíma fyr­ir þá sem gripn­ir voru í ból­inu.
Baneitrað samband á bæjarskrifstofunum
4
RannsóknÍsland í mútum

Ban­eitr­að sam­band á bæj­ar­skrif­stof­un­um

Ásak­an­ir um mút­ur, fjár­kúg­un og fjár­svik hafa ít­rek­að kom­ið upp í tengsl­um við bygg­ingu þriggja stærstu íþrótta­mann­virkja Kópa­vogs­bæj­ar. Verktaki sem fékk millj­arða verk hjá Kópa­vogs­bæ greiddi fyr­ir skemmti­ferð maka og emb­ætt­is­manna bæj­ar­ins, sem mælt höfðu með til­boði verk­tak­ans. Fjár­svikakæra gegn hon­um og starfs­manni bæj­ar­ins var felld nið­ur. „Það hefði átt að rann­saka þetta sem mút­ur,“ seg­ir bæj­ar­full­trúi og furð­ar sig á með­ferð bæj­ar­stjóra á mál­inu, sem var ekki eins­dæmi.
Pressa: Fyrsti þáttur
5
Pressa#1

Pressa: Fyrsti þátt­ur

Í þætti dags­ins verð­um við á póli­tíska svið­inu. Breyt­ing­ar á kvóta­kerf­inu og fisk­veið­um, stjórn­mála­ástand­ið og áskor­an­ir sem stjórn­ar­meiri­hlut­inn stend­ur frammi fyr­ir. Einnig verð­ur rætt um þögla einka­væð­ingu heil­brigðis­kerf­is­ins. Við­mæl­end­ur eru Svandís Svavars­dótt­ir mat­væla­ráð­herra, Jón Gunn­ars­son, þing­mað­ur Sjálf­stæð­is­flokks, Stefán Vagn Stef­áns­son, þing­mað­ur Fram­sókn­ar, og Jó­hann Páll Jó­hanns­son, þing­mað­ur Sam­fylk­ing­ar.
Fjárfestingaklúbbur Kaupþingskvenna
6
RannsóknLeyndarmál Kýpur

Fjár­fest­inga­klúbb­ur Kaupþings­kvenna

Eig­in­kon­ur þriggja fyrr­um stjórn­enda hins fallna Kaupþings banka eru um­svifa­mikl­ir fjár­fest­ar í fast­eigna­verk­efn­um á Spáni og víð­ar. Pen­ing­ar sem geymd­ir eru í fé­lög­um á Tor­tóla og Kýp­ur eru not­að­ir til að byggja lúxus­í­búð­ir. Hundruð millj­óna króna hagn­að­ur hef­ur orð­ið til í þess­um af­l­ands­fé­lög­um. Ein þeirra hef­ur einnig fjár­fest með hópi Ís­lend­inga í bresk­um hjúkr­un­ar­heim­il­um.
Hvernig peningaslóð stjórnenda Kaupþings og maka þeirra liggur til Tortólu
9
Skýring

Hvernig pen­inga­slóð stjórn­enda Kaupþings og maka þeirra ligg­ur til Tor­tólu

Notk­un eig­in­kvenna fyrr­ver­andi stjórn­enda Kaupþings­banka á fé­lög­um á af­l­ands­svæð­inu Kyp­ur er enn eitt dæm­ið um það að þess­ir að­il­ar hafi not­ast við slík fé­lög í við­skipt­um sín­um eft­ir efna­hags­hrun­ið 2008. Hreið­ar Már Sig­urðs­son, fyrr­ver­andi for­stjóri Kaupþings, og eig­in­konu hans tengd­ust til dæm­is fé­lög­um í Pana­maskjöl­un­um og ár­ið 2019 var sagt frá Tor­tóla­fé­lagi sem not­að var til að halda ut­an um eign­ir á Ís­landi sem tengd­ust þeim.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár