Hundruð eða þúsundir stuðningsmanna Jair Bolsonaro, fyrrverandi forseta Brasilíu, ruddust sunnudaginn 8. janúar í gegnum tálma lögreglu og öryggissveita og inn í forsetahöll landsins, inn í þinghúsið og byggingu hæstaréttar Brasilíu. Fjölmargir stuðningsmenn forsetans fyrrverandi komust inn í byggingarnar og ollu þar stórtjóni, brutu allt og brömluðu.
Bolsonaro laut í lægra haldi fyrir Luis Inacio Lula da Silva, ávallt kallaður Lula, í forsetakosningunum í Brasilíu í október síðastliðnum. Úrslitin voru tvísýn, Lula hlaut 50,9 prósent atkvæða gegn 49,1 prósenti Bolsonaro. Bolsonaro neitaði að viðurkenna úrslit kosninganna en í byrjun nóvember lýsti hann því þó að hann myndi virða niðurstöðuna. Hann hvatti stuðningsfólk sitt til að mótmæla með friðsamlegum hætti, hygðist það mótmæla úrslitum kosninganna. Hann hefur þó haldið því fram að brögð hafi verið í tafli og að um stórfelld kosningasvik hafi verið að ræða við kosningarnar. Engin gögn hafa komið fram sem styðja þær fullyrðingar.
Úrslit kosninganna voru staðfest 12. desember síðastliðinn og sama dag réðust stuðningsmenn Bolsonaros á lögreglustöðvar í höfuðborginni Brasilíu, meðal annars á höfuðstöðvar ríkislögreglunnar.
Lula var settur í embætti forseta 1. janúar síðastliðinn, í þriðja sinn, en hann gegndi áður embætti forseta á árunum 2003 til 2011. Forveri hans, Bolsonaro, var ekki viðstaddur innsetningarathöfnina en hann fór til Bandaríkjanna fyrir athöfnina. Áður hafði hann ávarpað stuðningsmenn sína, ítrekað að brögð hefðu verið í tafli í kosningunum en engu að síður fordæmt það ofbeldi sem stuðningsmenn hans höfðu beitt í kjölfarið.
Bolsonaro fordæmdi einnig árás stuðningsmanna sinna á þinghúsið, skrifstofur forsetaembættisins og hæstarétt á Twitter sama dag og árásirnar áttu sér stað. Lula forseti kallaði stuðningsmenn Bolsonaro fasista og ofstækismenn og lýsti því að allir þeir sem tekið hefðu þátt í óeirðunum yrðu leitaðir uppi og þeim refsað. Þjóðarleiðtogar fordæmdu hver af öðrum atburðina, þannig kallaði Alberto Fernandez, forseti Argentínu, þau tilraun til valdaráns. Joe Biden Bandaríkaforseti sagði árásina smánarlega og lýsti stuðningi sínum við brasilísk stjórnvöld og Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra Íslands, kallaði atburðina árás á lýðræðið.
Hinn 6. janúar síðastliðinn voru tvö ár frá því að æstur múgur réðst inn í þinghús Bandaríkjanna í Washington. Niðurstaða rannsóknarnefndar fulltrúadeildar Bandaríkjaþings var að þáverandi Bandaríkjaforseti, Donald Trump, bæri meginábyrgð á árásinni með því að æsa stuðningsmenn sína upp með endurteknum og ósönnum fullyrðingum um kosningasvik. Þá hafi hann hvatt stuðningsmenn sína til að mæta til Washington í mótmæli.
Jair Bolsonaro hefur verið kallaður Tropical-Trump, hinn suður-ameríski Trump. Lula hefur í yfirlýsingum sagt Bolsonaro bera ábyrgð á óeirðunum, rétt eins og Trump fyrir tveimur árum. Því hefur Bolsonaro eindregið hafnað.
Athugasemdir