Þessi grein birtist fyrir meira en 2 árum.

Öll kjarnorkuver Þjóðverja hætta framleiðslu

Fyrsta kjarn­orku­ver Þjóð­verja hóf fram­leiðslu ár­ið 1961 en Frakk­ar og Þjóð­verj­ar hafa lengi ver­ið í nánu sam­starfi við að þróa og byggja upp kjarn­orku­tækni. Eft­ir alda­mót hafa Þjóð­verj­ar hins veg­ar breytt um stefnu og nú eru síð­ustu ver­in að skella í lás, en ákvörð­un Þjóð­verja hef­ur ver­ið af­ar um­deild.

Öll kjarnorkuver Þjóðverja hætta framleiðslu

Í dag, þann 15. apríl 2023, munu síðustu þrjú kjarnorkuver Þýskalands hætta framleiðslu. Þar með lýkur 60 ára kafla í sögu slíkrar raforkuframleiðslu í landinu. Þjóðverjar byrjuðu að beisla kjarnorkuna fyrst á sjöunda áratug síðustu aldar í samstarfi við Frakka og þjóðirnar tvær fóru í miklar fjárfestingar á því sviði, sérstaklega eftir að olíuverð margfaldaðist í olíukreppunum 1973 og 1979. Þegar mest lét sköffuðu þýsk kjarnorkuver allt að 30% af raforkuþörf Þjóðverja undir lok síðustu aldar.

Orkustefna Þjóðverja tók hins vegar U-beygju um aldamót, sérstaklega í valdatíð Gerhards Schröder kanslara sem ákvað að þjóðin skyldi segja skilið við kjarnorkuna á næstu áratugum. Þjóðverjar ætluðu þess í stað að snúa sér til Rússlands og kaupa þaðan ódýrt jarðgas, ásamt því að fjárfesta í sólar- og vindorku.

Að kvöldi 9. desember 2005, aðeins 17 dögum eftir að Schröder hætti sem kanslari Þýskalands fékk hann símtal, frá Vladimir Putin forseta Rússlands, sem bauð honum starf sem formaður hluthafanefndar Nord Stream 1. Nord Stream 1 er gasleiðsla sem flytur jarðgas frá Rússlandi til Þýskalands og er í eigu rússneska orkurisans Gazprom. Schröder þáði boðið og var launað ríkulega fyrir, en fyrir störf hans hjá rússneska orkufyrirtækinu fær hann greitt 1 milljón dollara á ári (135 milljónir íslenskra króna).

Gerhard Schröder og Vladimir Pútín forseti Rússlands.Gerhard Schröder fyrrverandi kanslari Þýskalands átti stærstan þátt í því að Þjóðverjar snéru baki við kjarnorkuna. Pútín fagnaði þeirri stefnu mjög enda jókst útflutningur á rússnesku gasi til Þýskalands til muna eftir það.

Orkustefna þýskra yfirvalda síðustu 20 árin hefur verið afar umdeild bæði innanlands sem utan, af pólitískum og umhverfislegum ástæðum. Eftir að Úkraínustríðið afhjúpaði hversu háð þjóðin væri rússnesku gasi varð gagnrýnin enn háværari, og almenningsálitið hefur breyst töluvert en samkvæmt nýjustu könnunum eru 52% Þjóðverja hlynntir áframhaldandi starfsemi kjarnorkuvera og 37% á móti henni. Flokkur græningja er hins vegar aðili að sitjandi samsteypustjórn og hefur lengi talað fyrir lokun kjarnorkuvera. Núverandi yfirvöld hafa því ekki viljað breyta um stefnu, þó að lokun síðustu kjarnorkuvera, sem átti að eiga sér stað í fyrra, hafi verið frestað þangað til núna vegna hættu á orkuskorti veturinn 2022-23.

Eftir 30 ár af „Energiewende“ („orkuskipti“) Þjóðverja hefur komið í ljós að orkuskiptin hafa fyrst og fremst snúist um að skipta út kjarnorku fyrir rússneskt gas, en umhverfislegur ávinningur af því hefur reynst afar takmarkaður þrátt fyrir miklar fjárfestingar í sólar- og vindorku (Þjóðverjar hafa meðal annars reist um 28.000 vindmyllur á þessu tímabili).

Fá Evrópulönd eru með hærra hlutfall kolefnislosunar fyrir hverja framleidda kílówöttstund en Þýskaland. Þýska raforkukerfið losar um það bil 400 g af Co2 per kílówöttstund á meðan Norðurlöndin ásamt Frakklandi, Spáni og Austurríki eru með margfalt lægra hlutfall kolefnislosunar. Bretar voru lengi mjög háðir kolum í raforkuframleiðslu sinni en þeim hefur nánast verið útrýmt þar í landi á aðeins 30 árum (úr 62% árið 1991 niður í 1,8% árið 2021).

Kolefnislosun frá raforkuframleiðslu í Evrópu þann 14. apríl 2023.

Í Þýskalandi eru kol hins vegar enn um 31% af raforkuframleiðslu landsinsÞetta skýrist meðal annars af því að Þjóðverjar hafa þurft að halda kolaorkuverunum sínum gangandi til að vega upp á móti minni framleiðslu frá kjarnorkuverum, en kolaorkuver losa allt að 1000 g af Co2 á hverja kílówöttstund á meðan kjarnorkuver losa nær ekkert kolefni.

Þýsk yfirvöld hafa gjarnan réttlætt orkustefnu sína með því að vísa í öryggissjónarmið, sérstaklega eftir kjarnorkuslysið í Fukushima í kjölfar flóðbylgunnar í Japan árið 2011. Tölfræðin hefur hins vegar sýnt að raforkuframleiðsla með kolum er margfalt banvænni en kjarnorka, en loftmengun frá evrópskum kolaverum er talin valda allt að 34.000 ótímabærum dauðsföllum á ári.

Í Þýskalandi eru enn 63 kolaorkuver í gangi en í orkukreppunni sem fylgdi í kjölfar Úkraínustríðsins hafa Þjóðverjar gripið til þess ráðs að auka kolabrennslu til að vega upp á móti samdrætti í gasinnflutningi frá Rússlandi. Annað úrræði þeirra hefur verið að auka innflutningi á jarðgasi í fljótandi formi (LNG eða „Liquefied Natural Gas“), sem er meðal annars flutt inn frá Bandaríkjunum, en innflutningur LNG frá Bandaríkjunum til Evrópu hefur aukist um 75% síðan Úkraínustríðið hófst. Gagnrýnt hefur verið að kolefnislosun frá framleiðslu, þjöppun og skipaflutningi LNG frá Bandaríkjunum sé mögulega talsvert meiri en frá hefðbundnu rússnesku jarðgasi sem er flutt í gegnum gasleiðslur.

Gréta Thunberg borin burt.Aðgerðarsinninn Gréta Thunberg var handtekin af þýsku lögreglunni í janúar í mótmælum við kolanámuna í Luetzerath. Mótmælendur vildu koma í veg fyrir niðurrif Luetzerath-þorpsins en niðurrifið var forsenda fyrir stækkun kolanámunnar sem stendur við hlið þorpsins.

Kjósa
9
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
2
Úttekt

Dreng­ir kvört­uðu und­an kenn­ara og var mein­að að sitja kennslu­stund­ir

Tólf ára gaml­ir dreng­ir leit­uðu til skóla­stjóra vegna meints of­beld­is af hálfu kenn­ara. Í kjöl­far­ið var þeim mein­að að sitja kennslu­stund­ir hjá kenn­ar­an­um. Ann­ar baðst af­sök­un­ar eft­ir tvær vik­ur og fékk þá að koma aft­ur í tíma. Hinn sætti út­skúf­un í tvo mán­uði, áð­ur en skól­an­um var gert að taka dreng­inn aft­ur inn í tíma. For­eldr­ar drengs­ins segja kerf­ið hafa brugð­ist barn­inu og leit­uðu að lok­um til lög­reglu.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
3
Úttekt

Dreng­ir kvört­uðu und­an kenn­ara og var mein­að að sitja kennslu­stund­ir

Tólf ára gaml­ir dreng­ir leit­uðu til skóla­stjóra vegna meints of­beld­is af hálfu kenn­ara. Í kjöl­far­ið var þeim mein­að að sitja kennslu­stund­ir hjá kenn­ar­an­um. Ann­ar baðst af­sök­un­ar eft­ir tvær vik­ur og fékk þá að koma aft­ur í tíma. Hinn sætti út­skúf­un í tvo mán­uði, áð­ur en skól­an­um var gert að taka dreng­inn aft­ur inn í tíma. For­eldr­ar drengs­ins segja kerf­ið hafa brugð­ist barn­inu og leit­uðu að lok­um til lög­reglu.
Siðferðisspurningar vakna vegna uppbyggingar Andra og Birgis
6
Fréttir

Sið­ferð­is­spurn­ing­ar vakna vegna upp­bygg­ing­ar Andra og Birg­is

Fjár­fest­ar sem eru sak­að­ir um að hafa milli­göngu um iðn­að­ar­njósn­ir fyr­ir millj­arða­mær­ing­inn Björgólf Thor Björgólfs­son vilja reisa þétt­býlt hverfi í um tveggja kíló­metra fjar­lægð frá vatns­vernd­ar­svæði höf­uð­borg­ar­svæð­is­ins. Svo virð­ist sem eng­in krafa sé uppi um sið­ferði fjár­festa þeg­ar kem­ur að Kópa­vogs­bæ.

Mest lesið í mánuðinum

Margeir fær milljónir í bætur – Hafði áreitt samstarfskonu hjá lögreglunni
5
Fréttir

Mar­geir fær millj­ón­ir í bæt­ur – Hafði áreitt sam­starfs­konu hjá lög­regl­unni

Ís­lenska rík­ið þarf að greiða Mar­geiri Sveins­syni að­stoð­ar­yf­ir­lög­reglu­þjóni miska­bæt­ur fyr­ir að hafa færð­ur til í starfi eft­ir að sam­starfs­kona hans sak­aði hann um of­beldi og áreitni. Lög­reglu­stjóri til­kynnti hér­aðssak­sókn­ara um hugs­an­lega refsi­verða hátt­semi Mar­geirs en mál­inu var vís­að frá.
Einhverfir á vinnumarkaði: Starfsmannaskemmtanir bara ólaunuð yfirvinna
6
Úttekt

Ein­hverf­ir á vinnu­mark­aði: Starfs­manna­skemmt­an­ir bara ólaun­uð yf­ir­vinna

Í at­vinnu­aug­lýs­ing­um er gjarn­an kraf­ist mik­illa sam­skipta­hæfi­leika, jafn­vel í störf­um þar sem þess ekki er þörf. Þetta get­ur úti­lok­að fólk, til að mynda ein­hverfa, sem búa yf­ir öðr­um mik­il­væg­um styrk­leik­um. Bjarney L. Bjarna­dótt­ir gerði tíma­mót­a­rann­sókn á þessu og legg­ur áherslu á að at­vinnu­rek­end­ur efli fötl­un­ar­sjálfs­traust.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár