Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Ný lög: Flóttafólk fangelsað og rukkað fyrir fangelsisvistina

Ung­verj­ar hafa sam­þykkt ný lög sem kveða á um að flótta­fólk verði hand­tek­ið og fært í fanga­búð­ir á landa­mær­um Serbíu. Með­al ann­ars gert ráð fyr­ir að hægt verði að rukka fólk fyr­ir eig­in fang­elsis­vist. Flótta­manna­hjálp Sam­ein­uðu þjóð­anna og ým­is mann­rétt­inda­sam­tök gagn­rýna lög­in harð­lega.

Ungverska þingið hefur samþykkt afar umdeild lög sem kveða á um að allir þeir sem sóst hafa eftir alþjóðlegri vernd í landinu verði handteknir og færðir í varðhald. Viktor Orbán, forsætisráðherra Ungverjalands, segir löggjöfina nauðsynlega til þess verjast innflytjendum sem sæki að landinu hans úr öllum áttum. Á fundi sem Orban átti nýlega með sérþjálfuðum ungverskum landamæravörðum, sem eru raunar kallaðir „landamæraveiðimenn“ í Ungverjalandi, sagði hann að Ungverjaland gæti einungis treyst á sjálft sig þegar kæmi að því að verja landið.

Aðdáandi Trump
Aðdáandi Trump Viktor Orbán, forsætisráðherra Ungverjalands, er einhver helsti bandamaður Pútíns í Evrópu og mikill aðdáandi Donalds Trump

Orbán, sem er einhver helsti bandamaður Vladimir Pútín rússlandsforseta í Evrópu og sérstakur aðdáandi Donald Trump bandaríkjaforseta, hefur setið í stóli forsætisráðherra allt frá árinu 2010. Hann er leiðtogi hins þjóðlega og íhaldssama Fidesz-flokks sem hefur lengi gert út á útlendingaótta- og andúð. Alveg síðan flóttafólk tók að streyma í gegnum landið snemma árs 2015 hafa flokksmenn hert á orðræðu sinni í málaflokknum en þeir telja flóttafólk hreinlega ógn við hina kristnu sjálfsmynd og menningu Evrópu.

Nýju lögin, sem kveða á um fangelsun hælisleitenda hvar sem þeir finnast, eru langt í frá þau fyrstu sem ungverska þingið hefur lagt fram í þessum sama anda, en þau þykja til marks um hina harkalegu stefnu sem ungversk stjórnvöld halda uppi gagnvart flóttafólki. Ungverjar hafa síðustu ár reist mikla og rammgerða gaddavírsgirðingu við landmæri Serbíu í þeim tilgangi að halda flóttafólki frá landinu. Stefnt er á að stækka og hleypa rafmagni á hana innan tíðar. Bágar aðstæður í ungverskum flóttamannabúðum hafa oftar en einu sinni ratað í heimsfréttirnar:

Borga fyrir eigin fangelsun

Í umfjöllun Independent um málið kemur fram að framvegis verði öllu flóttafólki komið fyrir í sérstökum gámum sem settir hafi verið upp í fangabúðum á landamærum Serbíu á meðan hælisumsóknir þeirra eru til afgreiðslu. Þá verða þeir sem fyrir eru í landinu handteknir og þeir færðir í þessar sömu búðir á landamærunum. Ofan á þetta hefur afgreiðslutími áfrýjunarmála verið styttur verulega, er einungis þrír dagar, auk þess sem lagabreytingarnar kveða á um að þeir sem komi til landsins í gegnum Serbíu eða frá öðru öruggu ríki verði sendur beinustu leið aftur til baka. Eitt af því sem hefur vakið athygli við nýju lögin er að þar er gert ráð fyrir því að hælisleitendur sjálfir geti þurft að greiða fyrir eigin varðhaldsvist.

Á flótta
Á flótta Flóttamenn skríða undir gaddavírsgirðingu í Ungverjalandi árið 2015.

Flóttamannahjálp Sameinuðu þjóðanna, UNHCR, hefur gagnrýnt lagabreytingarnar harðlega og bent á að hinu nýju lög, ásamt þeim sem fyrir eru, muni gera það nær ómögulegt fyrir hælisleitendur að stíga fæti inn í landið, hvað þá að sækja um alþjóðlega vernd. Á blaðamannafundi í Genf í dag sagði Cécile Pouilly, talsmaður Flóttamannahjálparinnar, að nýju lögin gengu þvert gegn þeim alþjóðlegu skuldbindingum sem Ungverjaland hefur undirgengist, og að þau ættu einingis eftir að auka á þjáningar kvenna, barna og manna sem eiga nú þegar um sárt að binda.

Pouilly minntir ennfremur á að alþjóða- og Evrópulög kveða á um að flóttafólk og hælisleitendur væru ekki settir í varðhald nema í undantekningartilvikum og þá mætti aldrei, undir nokkrum kringumstæðum, beita slíkum úrræðum gagnvart börnum. Ýmis mannréttindasamtök sendu bréf á Evrópuráðið í síðasta mánuði þar sem lagafrumvarpið var sagt brjóta harkalega gegn mannréttinda- og flóttamannalögum.

Lamdir á landamærunum

Samkvæmt lögunum verður heimilt að handtaka og fangelsa allt flóttafólk yfir fjórtán ára aldri. Sem fyrr segir þá er þetta ekki í fyrsta skipti sem ungverska ríkisstjórnin fer fram með þessum hætti gagnvart flóttafólki en árið 2013 var ríkisstjórnin gerð afturreka með svipaða löggjöf eftir mikinn þrýsting frá Evrópusambandinu, Flóttamannahjálpinni og Mannréttindadómstóli Evrópu.

Föst í Búdapest
Föst í Búdapest Heimurinn fylgdist með þegar sýrlenskir flóttamenn voru strand á Keleti lestarstöðinni í höfuðborg Ungverjalands, Búdapest, árið 2015.

Benjamin Ward, framkvæmdastjóri Evrópu- og Mið-Asíu deildar Human Rights Watch, segir í yfirlýsingu að Evrópuráðið eigi ekki að standa hjá á meðan Ungverjaland geri réttinn á að sækja um hæli að engu. Ungverska þingið samþykkti lögin á sama tíma og töluverð umræða hefur verið um ofbeldi landamæravarða og lögreglu gagnvart flóttafólki á lokuðum búðum. Ku ástandið vera orðið svo slæmt, samkvæmt mannréttindasamtökum, að svo virðist sem ofbeldið sé hreinlega orðið hluti af innflytjendapólitíkinni sem rekin er í landinu.

„Þegar þeir börðu okkur þá voru þeir að hlæja hver að öðrum. Lögreglumennirnir, þegar þeir börðu okkur, þá vou þeir að taka sjálfur með okkur“

„Þegar þeir börðu okkur þá voru þeir að hlæja hver að öðrum. Lögreglumennirnir, þegar þeir börðu okkur, þá vou þeir að taka sjálfur með okkur.“ Þannig lýsir pakistanski hælisleitandinn, Shahid Khan, ofbeldinu sem hann varð fyrir af hálfu ungverskra lögreglumanna á landamærunum, að því er fram kemur í nýlegri umfjöllun Independent. Khan lýsti atburðarrásinni þannig að fyrst hafi hann verið laminn, svo ljósmyndaður og loks rekinn í burtu með lögregluhundana á hælununum. „Þeir koma fram við okkur eins og dýr, en við erum manneskjur.“

Rammgerðari girðing í smíðum

Guardian greinir frá því að Orbán hafi á fyrrgreindum fundi með „landamæraveiðimönnunum“ svokölluðu talað um að Ungverjaland væri enn undir árásum innflytjenda. Þá sagði hann að landamæri Ungverjalands yrðu áfram undir þrýstingi þar sem milljónir manna væru að undirbúa sig til brottfarar og í leit að betra lífi. „Stormurinn hefur ekki feykt sjálfum sér í burtu,“ er haft eftir honum.

Orbán sagði ennfremur að Ungverjaland yrði að bregðast við með þessum hætti þar sem Evrópusambandinu væri ekki treystandi til þess að takast á við flóttamannavandann. Þessi stefna hans og flokksins í garð flóttafólks yrði forgangsatriði þar til allir hefðu viðurkennt að massafólksflutningar væru í raun Trójuhestur sem fæli í sér hryðjuverk.

Ungverjar vinna nú hörðum höndum að því að stækka og betrumbæta gaddavírsgirðingu sem sett hefur verið upp á landamærum Ungverjalands og Serbíu. Markmiðið er að nýja girðingin verði tilbúin 1. maí en hún verður útbúin sérstökum eftirlitsmyndavélum auk þess sem rafmagni verður nú hleypt á vírana sem ná yfir 150 kílómetra landsvæði. Talsmaður ríkisstjórnarinnar sagði nýlega að girðingin verði sérútbúin þannig að landamæravörðum verði gert sérstaklega viðvart ef einhver reynir að skemma hana.

„Stormurinn hefur ekki feykt sjálfum sér í burtu“

Gauri van Gulik, framkvæmdarstjóri Amnesty International í Evrópu, sagði af þessu tilefni að Ungverjaland hefði náð nýjum botni. „Að safna saman mönnum, konum og börnum sem sækjast eftir alþjóðlegri vernd og setja það í varðhald mánuðum saman í gámabyggðum verður að teljast ný lægð þessari baráttu Ungverjalands að koma allra þjóða verst fram við hælisleitendur og flóttamenn.“

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Nýtt efni

Beinadalur
Hlaðvarp

Beinadal­ur

Níu þátta hlað­varps­serí­an Bo­ne valley, eða Beinadal­ur, fer með hlust­end­ur í rann­sókn­ar­leið­ang­ur í gegn­um mýr­ar og dómsali Flórída­rík­is í leit að sann­leik­an­um og rétt­læti fyr­ir Leo Schofield, sem var rang­lega dæmd­ur í lífs­tíð­ar­fang­elsi fyr­ir að hafa átt að bana eig­in­konu sinni, Michelle, ár­ið 1987.
Kærir Gísla til héraðssaksóknara og lætur kyrrsetja eignir
Fréttir

Kær­ir Gísla til hér­aðssak­sókn­ara og læt­ur kyrr­setja eign­ir

Fyrr­ver­andi eig­in­kona Gísla Hjálm­týs­son­ar, fjár­fest­is og pró­fess­ors, hef­ur kært hann fyr­ir að hafa hald­ið eft­ir pen­ing­um vegna sölu fast­eigna sem þau áttu sam­an. Sam­hliða hef­ur hún far­ið fram á kyrr­setn­ingu eigna hans vegna kröfu upp á 233 millj­ón­ir króna, sem með­al ann­ars er til­kom­in vegna við­skipt­anna sem hún kær­ir.
„Kannski er þetta grænþvottur“
RannsóknFernurnar brenna

„Kannski er þetta græn­þvott­ur“

Best væri að fern­um væri safn­að sam­an í sér­söfn­un, eins og gert er með til dæm­is bjór- og gos­dós­ir. Það er hins veg­ar ekki gert. Sorpa hef­ur, í kjöl­far fyr­ir­spurna Heim­ild­ar­inn­ar um mál­ið, ver­ið að reyna að átta sig á því í næst­um eitt ár hversu stórt hlut­fall af fern­um fer raun­veru­lega í end­ur­vinnslu. Eng­in skýr svör hafa borist.
Litlar breytingar á áratug: Karlar stýra enn peningum á Íslandi
Úttekt

Litl­ar breyt­ing­ar á ára­tug: Karl­ar stýra enn pen­ing­um á Ís­landi

Lög um kynja­kvóta í stjórn­um ís­lenskra fyr­ir­tækja tóku gildi fyr­ir tíu ár­um síð­an. Í út­tekt sem Heim­ild­in hef­ur gert ár­lega á þeim ára­tug sem lið­inn er frá þeim tíma­mót­um kem­ur fram að hlut­fall kvenna sem stýra fjár­magni á Ís­landi hef­ur far­ið úr því að vera sjö pró­sent í að vera 14,7 pró­sent. Af 115 störf­um sem út­tekt­in nær til gegna kon­ur 17 en karl­ar 98.
Sif Sigmarsdóttir
Sif Sigmarsdóttir
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Af­neit­un hinna far­sælu

Ef Ris­hi Sunak hefði ekki klæðst ákveðn­um sokk­um á G7-fundi hefði draum­ur sokka­sala um vel­gengni ekki ræst. Það þarf stund­um heppni og góð sam­fé­lög með öfl­ug skatt­kerfi til að njóta far­sæld­ar.
Verkföllin farin að hafa töluverð áhrif
Allt af létta

Verk­föll­in far­in að hafa tölu­verð áhrif

Kjara­deila BSRB-fé­laga hring­inn í kring­um land­ið og Sam­bands ís­lenskra sveit­ar­fé­laga hef­ur ver­ið í hörð­um hnút, þó mál hafi þokast áfram í vik­unni. Sonja Ýr Þor­bergs­dótt­ir stend­ur í stafni hjá BSRB.
Guðlaugur Þór: „Ég lít á þessa umfjöllun mjög alvarlegum augum“
FréttirFernurnar brenna

Guð­laug­ur Þór: „Ég lít á þessa um­fjöll­un mjög al­var­leg­um aug­um“

Guð­laug­ur Þór Þórð­ars­son, um­hverf­is-, orku- og lofts­lags­ráð­herra mun kalla for­svars­menn Sorpu og Úr­vinnslu­sjóðs á fund eft­ir helgi vegna frétt­ar Heim­ild­ar­inn­ar um skort á end­ur­vinnslu á fern­um.
Hafnar sáttaumleitunum Samherja
Fréttir

Hafn­ar sáttaum­leit­un­um Sam­herja

Sam­herji kom á fram­færi ósk í gegn­um lög­manns­stof­una Wik­borg Rein um að fella nið­ur mála­ferli á hend­ur lista­mann­in­um Oddi Ey­steini Frið­riks­syni vegna „We‘re Sorry“ list­gjörn­ings­ins. Það gerðu þeir um leið og ljóst var að Odee hefði feng­ið lög­menn sér til varn­ar. „Ég ætla ekki að semja um nokk­urn skap­að­an hlut,“ seg­ir lista­mað­ur­inn.
Börn og ópíóðar
Aðsent

Ragnheiður Björg Guðmundsdóttir, Sæunn Kjartansdóttir og Sigrún Júlíusdóttir

Börn og ópíóð­ar

Þrír sér­fræð­ing­ar segja að það sé ekki gef­ið að þeir sem glími við fíkn eigi erf­iða reynslu úr barnæsku. Börn með áfalla­sögu eða reynslu af van­rækslu eða of­beldi eru hins veg­ar í mun meiri áhættu en önn­ur börn gagn­vart fíkn.
Hvað verður um fernurnar?
Spurt & svaraðFernurnar brenna

Hvað verð­ur um fern­urn­ar?

Heim­ild­in ræddi við fólk um end­ur­vinnslu á fern­um.
Pósthúsið kalda á Vatnajökli
Menning

Póst­hús­ið kalda á Vatna­jökli

Sindri Freys­son skrif­ar um póst­hús­ið kalda á Vatna­jökli en á stóru safn­ara­sýn­ing­unni NORDIA 2023 sem hald­in er í Ás­garði í Garða­bæ dag­ana 2.-4. júní, má sjá fjöl­breytt úr­val sjald­gæfra sýn­ing­ar­gripa úr öll­um átt­um. Þar á með­al sýn­ir Vest­ur-Ís­lend­ing­ur­inn Michael Schumacher ákaf­lega skemmti­legt safn sem teng­ist sögu­leg­um sænsk-ís­lensk­um rann­sókn­ar­leið­angri á Vatna­jök­ul á vor­dög­um ár­ið 1936.
Spottið 2. júní 2023
Spottið

Gunnar Karlsson

Spott­ið 2. júní 2023

Mest lesið undanfarið ár

  • Jón Baldvin við nemanda: „Viltu hitta mig eftir næsta tíma“
    1
    Rannsókn

    Jón Bald­vin við nem­anda: „Viltu hitta mig eft­ir næsta tíma“

    Fimmtán ára stúlka í Haga­skóla hélt dag­bók vor­ið 1970 þar sem hún lýs­ir kyn­ferð­is­leg­um sam­skipt­um við Jón Bald­vin Hanni­bals­son sem þá var 31 árs gam­all kenn­ari henn­ar. Í bréfi sem hann sendi stúlk­unni seg­ist hann vilja stinga af frá öllu og liggja í kjöltu henn­ar.
  • Þar sem ósýnilega fólkið býr í borginni
    2
    Viðtal

    Þar sem ósýni­lega fólk­ið býr í borg­inni

    „Þetta var ör­ugg­asti stað­ur­inn minn,“ seg­ir Alma Lind Smára­dótt­ir þeg­ar hún opn­ar inn í ruslageymslu í bíla­kjall­ara í Reykja­vík. Þarna bjó hún hluta þeirra þriggja ára sem hún þvæld­ist um göt­ur bæj­ar­ins. Borg­in sést í öðru ljósi þeg­ar hún er séð með aug­um heim­il­is­lausra, ósýni­lega fólks­ins, þeirra sem flest­ir líta fram hjá eða hrekja burt. Ít­ar­legt og einlgæt við­tal við Ölmu Lind birt­ist í 162. tölu­blaði Stund­ar­inn­ar og má lesa í heild á slóð­inni: htt­ps://stund­in.is/grein/16051/
  • „Ég get ekki lifað við þessa lygi“
    3
    Viðtal

    „Ég get ekki lif­að við þessa lygi“

    Sig­ur­laug Hreins­dótt­ir seg­ir lög­regl­una hafa brugð­ist þeg­ar dótt­ir henn­ar hvarf fyr­ir fimm ár­um síð­an. Nefnd um eft­ir­lit með störf­um lög­reglu ger­ir fjöl­marg­ar at­huga­semd­ir við fram­göngu lög­reglu í mál­inu og bein­ir til­mæl­um um úr­bæt­ur til rík­is­lög­reglu­stjóra. „Ég biðst ein­lægr­ar af­sök­un­ar,“ skrif­ar Grím­ur Gríms­son, sem var hamp­að sem hetju og tók á móti við­ur­kenn­ingu sem mað­ur árs­ins. „Það var ótrú­lega sárt,“ seg­ir Sig­ur­laug. Sér hafi ver­ið fórn­að fyr­ir ímynd lög­regl­unn­ar.
  • „Hann hefur ekki beðist afsökunar“
    4
    Fréttir

    „Hann hef­ur ekki beðist af­sök­un­ar“

    Tón­list­ar­mað­ur­inn Auð­unn Lúth­ers­son, sem kall­ar sig Auð­ur, hef­ur við­ur­kennt að hafa far­ið „yf­ir mörk“ í sam­skipt­um við kon­ur. Kon­ur lýsa ágengni og meið­andi fram­komu sem hann hafi aldrei axl­að ábyrgð á.
  • Lifði af þrjú ár á götunni
    5
    Viðtal

    Lifði af þrjú ár á göt­unni

    Alma Lind Smára­dótt­ir end­aði á göt­unni eft­ir að hún missti son sinn frá sér. Þar þvæld­ist hún um í þrjú ár með sár sem náðu aldrei að gróa. Þeg­ar hún varð barns­haf­andi á ný mætti barna­vernd á fæð­ing­ar­deild­ina og fór fram á að hún myndi af­sala sér barn­inu.
  • Þóra Dungal fallin frá
    6
    Menning

    Þóra Dungal fall­in frá

    Þóra Dungal, sem varð tákn­mynd X-kyn­slóð­ar­inn­ar á Ís­landi skömmu fyr­ir alda­mót­in þeg­ar hún fór með að­al­hlut­verk í kvik­mynd­inni Blossa ár­ið 1997, er fall­in frá.
  • „Hann var ekki að kaupa aðgengi að mér þegar hann lánaði mér pening“
    7
    Afhjúpun

    „Hann var ekki að kaupa að­gengi að mér þeg­ar hann lán­aði mér pen­ing“

    Katrín Lóa Kristrún­ar­dótt­ir þótt­ist hepp­in þeg­ar henni var tjáð af vinnu­veit­anda sín­um, Helga Vil­hjálms­syni í Góu, að hann gæti lán­að henni fyr­ir út­borg­un í íbúð. Hún hefði þó aldrei þeg­ið slíkt lán ef hún hefði vit­að hvað það hefði í för með sér en Katrín Lóa lýs­ir því að eft­ir lán­veit­ing­una hafi hún þurft að sitja und­ir kyn­ferð­is­legri áreitni Helga svo mán­uð­um skipti. Helgi bið­ur Katrínu Lóu af­sök­un­ar á fram­ferði sínu.
  • Mata-veldið: Skattaundanskot og samkeppnisbrot í skjóli ríkisins
    8
    Úttekt

    Mata-veld­ið: Skattaund­an­skot og sam­keppn­is­brot í skjóli rík­is­ins

    Mata-systkin­in og fyr­ir­tæki þeirra hafa ít­rek­að ver­ið gerð aft­ur­reka með við­skiptaflétt­ur sem fólu í sér að koma mörg hundruð millj­óna hagn­aði und­an skatti. Á sama tíma og fyr­ir­tæki fjöl­skyld­unn­ar byggja hagn­að sinn á sölu mat­væla und­ir toll­vernd, hafa þau greitt há­ar sekt­ir fyr­ir sam­keppn­is­brot og lagst í ómælda vinnu við að kom­ast und­an því að greiða skatta hér á landi, með við­skiptaflétt­um í gegn­um þekkt skatta­skjól.
  • Skutlað sextán ára til fanga á Litla-Hrauni: „Ég var alltaf hrædd“
    9
    Viðtal

    Skutl­að sex­tán ára til fanga á Litla-Hrauni: „Ég var alltaf hrædd“

    Ingi­björg Lára Sveins­dótt­ir var sex­tán ára þeg­ar henni var ek­ið á Litla-Hraun í heim­sókn­ir til manns sem afplán­aði átta ára dóm fyr­ir full­komna am­feta­mín­verk­smiðju. Hún seg­ir sorg­legt að starfs­fólk hafi ekki séð hættu­merk­in þeg­ar hún mætti. Eng­inn hafi gert at­huga­semd við ald­ur henn­ar, þeg­ar henni var vís­að inn í her­bergi með steyptu rúmi þar sem henn­ar beið tölu­vert eldri mað­ur með hættu­leg­an af­brota­fer­il.
  • Eigandi Mandi ákærður fyrir líkamsárás: „Hann sparkaði í magann á mér og sló mig í höfuðið, ítrekað“
    10
    Fréttir

    Eig­andi Mandi ákærð­ur fyr­ir lík­ams­árás: „Hann spark­aði í mag­ann á mér og sló mig í höf­uð­ið, ít­rek­að“

    Hlal Jarah, eig­andi veit­inga­stað­ar­ins Mandi hef­ur ver­ið ákærð­ur fyr­ir að ráð­ast með bar­smíð­um á Kefs­an Fatehi á ann­an dag jóla 2020. Upp­tök­ur sýna Hlal slá Kefs­an í höf­uð­ið og sparka í hana. Sjálf lýs­ir hún ógn­un­um, morð­hót­un­um og kyn­ferð­is­legri áreitni af hendi Hlal og manna hon­um tengd­um.