Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 2 árum.
Menning

Ævintýrið um íslenska matar(ó)menningu

Í nýrri bók um ís­lensk­ar mat­ar­hefð­ir er ís­lensk mat­ar­menn­ing síð­ustu alda og fram í sam­tím­ann greind með margs kon­ar hætti. Sú mikla fá­breytni sem ein­kenndi ís­lenska mat­ar­menn­ingu öld­um sam­an er dreg­in fram í dags­ljós­ið. Í bók­inni er sýnt fram á að það er eig­in­lega ekki fyrr en á allra síð­ustu ára­tug­um sem hrá­efn­is- og fæðu­fram­boð á Ís­landi fer að líkj­ast því sem tíðk­ast í öðr­um stærri og minna ein­angr­uð­um lönd­um.

Ævintýrið um íslenska matar(ó)menningu
Fábreytni, dýrafæða, kolvetnaþurrð og kalt í aski Í bókinni um íslenska matarmenningu eru helstu einkenni hennar dregin fram. Fram eftir öldum einkenndist matarmenning þjóðarinnar af dýrafæðu, kolvetnaþurrð, saltleysi og þeirri staðreynd að matur var yfirleitt borinn fram kaldur í öskum. Mynd: Stundin / Davíð Þór
Ingi Freyr Vilhjálmsson
ingi@heimildin.is

Vinur minn er með útstæða og hvelfda ístru. Hann er samt alls ekki jafnfeitur, bara belgmikill. Útlimir hans, háls, hnakki, rass og bak eru að mestu lausir við skvap, öfugt við líkama sumra okkar vina hans sem fitubjúgurinn sest á með jafnari hætti. 

Fyrir skömmu þegar vinur minn var heima hjá mér í mat gekk fjögurra ára dóttir mín að honum, lagði höndina blíðlega á læri hans, hallaði undir flatt og sagði: „Ertu með barn í maganum?“

Bumban á vini mínum á sér ákveðna ástæðu sem segja má að tengist matarmenningu og matarsögu íslensku þjóðarinnar kolvetnaböndum: Mjólk.

Þegar við vorum unglingar tuðaði mamma vinar míns oft og ítrekað yfir því að bumban á honum væri hvimleið. Mamma hans sagði frá því að hann væri svona útþaninn um miðjuna vegna þess að hann drykki of mikla nýmjólk, allt upp í tvo til þrjá lítra á dag. Mjólkin leynir á sér vegna …

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Efnisorð

Athugasemdir (3)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Þórir Jóhannsson skrifaði
    13. febrúar 2022 09:37
    Næringarketósa er ekki hættuleg og er annað en ketoacidosis. Leitt að sjá öðru haldið fram í annars mjög áhugaverðum greinum í bókinni. https://www.dietdoctor.com/low-carb/ketosis
    0
  • Margrét Sig skrifaði
    12. febrúar 2022 19:50
    Ekkert dvelur oní mér / upp ég sel um daga. / Sendu pela af Sjenever / sem fer vel í maga. !
    0
  • EÖ
    Edda Ögmundsdóttir skrifaði
    12. febrúar 2022 19:24
    Mér finnst fiskur bestur.
    0
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Nýtt efni

Jón Gnarr segir að ísraelskir landnemar í Palestínu þurfi að hypja sig
FréttirForsetakosningar 2024

Jón Gn­arr seg­ir að ísra­elsk­ir land­nem­ar í Palestínu þurfi að hypja sig

Jón Gn­arr lýs­ir yf­ir harðri and­stöðu við stríð­ið í Palestínu í ný­legu við­tali í hlað­varp­inu Vakt­inn. Hann vill taf­ar­laust vopna­hlé, póli­tíska end­ur­nýj­un í Ísra­el og að land­töku­byggð­ir Ísra­els í Palestínu verði lagð­ar nið­ur. „Það þarf bara að jafna þetta við jörðu og segja þessu liði að hypja sig.“
Ármann um Ortus: „Hef aldrei gætt neinna annarra hagsmuna en bankans“
Fréttir

Ár­mann um Ort­us: „Hef aldrei gætt neinna annarra hags­muna en bank­ans“

Ár­mann Þor­valds­son, for­stjóri al­menn­ings­hluta­fé­lags­ins Kviku banka, seg­ist hafa selt hluta­bréf sín í breska fast­eigna­fé­lag­inu Ort­us til Stoða ár­ið 2018. Tveim­ur ár­um síð­ar komu Stoð­ir inn í hlut­hafa­hóp Kviku og Ár­mann kom að því sem stjórn­andi hjá Kviku að kaupa hluta­bréf­in í Ort­us til baka af Stoð­um á upp­sprengdu verði.
Það er búið að einkavæða hafið og færa örfáum á silfurfati
Allt af létta

Það er bú­ið að einka­væða haf­ið og færa ör­fá­um á silf­urfati

Kjart­an Páll Sveins­son, formað­ur Strand­veiði­fé­lags­ins, elsk­ar haf­ið út af líf­inu, eins og hann orð­ar það, og vill ekki að það sé tek­ið af hon­um eða öðr­um Ís­lend­ing­um. Hann seg­ir haf­ið hafa ver­ið tek­ið af þjóð­inni, einka­vætt og fært ör­fá­um á silf­urfati. Hann vill að strand­veiði fái stærri hluta úr pott­in­um og pott­ur­inn fyr­ir aðra en kvótakónga stækki.
„Kapítalismi án samkeppni er arðrán“
Fréttir

„Kapí­tal­ismi án sam­keppni er arð­rán“

Í nítj­ánda þætti Pressu komu for­svars­menn Neyt­enda­sam­tak­anna, VR og Fé­lags at­vinnu­rek­anda til þess að ræða ný­leg­ar laga­breyt­ing­ar á bú­vöru­lög­um og stöðu sam­keppn­is­mála hér á landi al­mennt. Þá ræddu for­menn­irn­ir einnig ný­lega skýrslu um ólög­legt verð­sam­ráð skipa­fé­lag­anna og hugs­an­leg­ar lög­sókn­ir vegna sam­keppn­is­brot­anna.
Nauðung getur haft skelfilegar afleiðingar: „Þetta bara má ekki“
Fréttir

Nauð­ung get­ur haft skelfi­leg­ar af­leið­ing­ar: „Þetta bara má ekki“

Formað­ur ÖBÍ rétt­inda­sam­taka seg­ir beit­ingu nauð­ung­ar í þjón­ustu við fatl­að fólk vera íþyngj­andi úr­ræði sem að­eins skuli beita þeg­ar allt ann­að hef­ur ver­ið reynt til þraut­ar. Bæj­ar­full­trúi á Ak­ur­eyri hef­ur kall­að eft­ir gögn­um vegna máls Sveins Bjarna­son­ar sem um ára­bil var læst­ur inni í íbúð á veg­um bæj­ar­ins.
Heimilið er að koma aftur í tísku
Innlit

Heim­il­ið er að koma aft­ur í tísku

Í Hús­stjórn­ar­skól­an­um í Reykja­vík fá nem­end­ur tæki­færi til að læra allt sem við kem­ur því að reka heim­ili, auk þess sem þau læra hannyrð­ir. Kenn­ar­ar í skól­an­um segja hann frá­bær­an und­ir­bún­ing fyr­ir líf­ið en flest­ir nem­end­ur eru um tví­tugs­ald­ur­inn. Þá eru kenn­ar­arn­ir sam­mála um að hrað­inn í sam­fé­lag­inu sé orð­in mik­ill og þá sé fátt betra en að hægja á sér inni á heim­il­inu og sinna áhuga­mál­um sín­um og sér í leið­inni.
Upp á (þing)pallinn - Greifi á Alþingi
Helgi skoðar heiminn

Upp á (þing)pall­inn - Greifi á Al­þingi

Bassa­leik­ari hinn­ar goð­sagnak­endu sveit­ar Greif­anna, er einn af þing­vörð­um Al­þing­is. Jón Ingi Valdi­mars­son hef­ur gegnt starf­inu í sjö ár og þyk­ir gera það með sóma. Viddi, æsku­vin­ur hans og Greifi, seg­ir fáa betri drengi til en Jón. Fjöru­tíu ár eru síð­an hljóm­sveit­in var stofn­uð, kom sá og sigr­aði. Af­gang­inn skrifa menn um í sögu­bók­um. Hef­ur ekki áhrif á hæfi Bald­urs Þór­halls­son­ar, seg­ir stjórn­mála­fræð­ing­ur.

Mest lesið undanfarið ár