Í gærkvöldi fór fram opinn fundur með frambjóðendum til formanns KÍ. Áhugasamir geta horft á hann hér.

Hver frambjóðandi fékk fimm mínútur til að kynna sig eða hugmyndir sínar í upphafi. Hér er mín kynning:

Það voru kennararnir

Það voru kennararnir sem gerðu mig að kennara.

Það var ekki litla gula hænan sem ég stautaði mig í gegnum í núllbekk, skrifstafaheftið sem ég stritaði yfir í þriðja bekk eða Íslandsklukkan nokkrum árum seinna. Og það var svo sannarlega ekki þýska skaftpottsreglan í menntaskóla eða rökfræðin í Háskólanum.

Það voru kennararnir.

Kennarinn sem las Enid Blyton fyrir okkur meðan við mauluðum nestið okkar sex ára gömul. Kennarinn og hljómsveitarstjórinn sem sat við píanóið og sagði tíu ára börnunum endalausar gamansögur og spann nótnaþræði af fingrum fram. Kennarinn sem benti mér á sköpunargáfa mín væri styrkur. Kennarinn sem skrifaði langar og heiðarlegar umsagnir um hverja einustu menntaskólaritgerð sem hann setti fyrir – og háskólakennarinn sem mætti með myndaslæður og geisladiska í hugmyndasögutíma – því fráleitt væri að kynna sér menningu án fegurðar.

Það voru kennararnir sem gerðu mig að kennara

– en það eru nemendurnir sem festu val mitt í sessi.

Á hverjum degi mæta nemendur í skólann tilbúnir að leggja traust sitt á sjálfa sig og kennara sína. Þeir eru tilbúnir að mæta áskorunum, axla nýjar byrðar og víkka út reynsluheim sinn. Þeir ganga á vit þess óþekkta af hugrekki, áhuga og gleði. Og kennarinn gengur gegnum allt það nákvæmlega sama.

En ég er uggandi.

Uggandi yfir því að íslenska þjóðin virðist hafa misst sjónar á mikilvægi menntunarinnar. Uggandi yfir því að alþjóðleg menntasóttkveikja virðist hafa numið hér land nánast mótspyrnulaust. Uggandi yfir því að fagmennskan skuli liggja undir skemmdum.

En fyrst og fremst uggandi yfir því að ef fram fer sem horfir þá hverfa kennararnir.

Hið fyrsta kennarafélag í landinu var frumhreyfill fræðslulaganna og kennaramenntunar. Kennarafélög eru jafngömul fagmennskunni. Kennarasamband Íslands á að verða öflugur aflvaki endurreisnar menntakerfisins. En þá verða breytingar að eiga sér stað.

Okkar bíða mörg brýn verkefni. Ég býð mig fram til að vinna þau með ykkur. En ég ætla ekki að breytast í pólitíkus og segja ykkur það sem ég held að þið viljið heyra. Ég mun t.d. ekki segja ykkur að stærsta verkefni mitt sem formanns verði að innheimta launahækkanir sem stjórnvöld hafi lofað okkur vegna skerðingar lífeyrisréttinda.

Ég mun ekki gera það vegna þess að slíkt loforð er ekki til. Það er hinsvegar skiljanlegt að margir vilji láta okkur halda það. Því afsal lífeyrisréttinda okkar er svo sannarlega til og endanlegt.

Staðreyndin er sú að jöfnun launa milli markaða á ekki að eiga sér stað fyrr en löngu eftir að kjörtímabili næsta formanns KÍ lýkur.

Það er líka ljóst, ef maður les samkomulagið, – sem ég skora á ykkur að gera – að þar er því aðeins lofað að minnka tiltekinn samkeppnislaunamun stétta sem starfa á báðum mörkuðum. Hið opinbera situr nánast eitt að kennurum og getur kosið að líta svo á að það skuldi okkur engar hækkanir.

Það er auðvitað ekkert því til fyrirstöðu að hækka laun kennara þrátt fyrir það. Og launin þurfa að hækka. En þau gera það ekki nema hið opinbera samþykki það – við höfum enga tryggingu og engin raunveruleg loforð. Og jafnvel þótt við hefðum loforð þá er eitt megineinkenni á samskiptum kennara og hins opinbera: Svikin loforð.  

Við höfum ekkert í hendi sem tryggir okkur bætt kjör. Við þurfum að knýja þau fram sjálf. Til þess þarf forysta kennara að hafa bit. Hún hefur ekki bit nema hún njóti trausts. Hún nýtur ekki traust án ástríðu og heiðarleika.

Því get ég hinsvegar lofað ykkur: Ástríðu og heiðarleika.

Á Íslandi hefur orðið forsendu- og trúnaðarbrestur í menntakerfinu. Stjórnvöld hafa gert margvíslegar kröfur um færni og menntun í skólasamfélaginu. Nemendur axla sína ábyrgð á hverjum degi, kennarar gera það einnig – sem og stjórnendur. Stjórnvöld hafa á móti hlaupist undan ábyrgð – og benda síðan ásakandi á aðra þegar á móti blæs. Þannig haga stjórnmálamenn sér.

Kennarasamband Íslands á að haga sér betur. Það á að standa við bakið á nemendum, foreldrum, kennurum og öðru skólafólki – og krefjast þess af stjórnvöldum að þau, ein, hafi ekki sjálfdæmi um það hvort þau axli sína ábyrgð.

Þau í okkar hópi sem telja Kennarasamband Íslands vera á réttri leið hafa tvo frambærilega valkosti í þessum kosningum.

Ef þið eruð hinsvegar sammála mér um að grundvallarbreytinga sé þörf – að ég tali ekki um ef þið eruð tilbúin að leggjast á árarnar og blása kröftuglega í glæður samtaka okkar – þá býð ég mig fram sem valkost.

Hvað sem þið veljið þá vona ég að þið takið afstöðu. Ég skal glaður styðja við nýjan formann þótt hann sé ekki ég – en ég skal líka glaður axla þá ábyrgð, fari svo að ég verði fyrir valinu.