Flækjusagan

Greinaröð
Þegar Ástralíumenn lærðu ekki að yrkja jörðina
Flækjusagan

Þeg­ar Ástr­al­íu­menn lærðu ekki að yrkja jörð­ina

Síð­ast­lið­inn fimmtu­dag, 23. mars, tók stjórn Ástr­al­íu þá ákvörð­un að halda þjóð­ar­at­kvæða­greiðslu um hvort vísa skuli sér­stak­lega til frum­byggja lands­ins og reynslu þeirra í stór­n­ar­skrá. Ekki von­um seinna, segja marg­ir. Ástr­al­ía hef­ur breyst meira þá ára­tugi sem mað­ur­inn hef­ur bú­ið þar en lengst af hef­ur ver­ið tal­ið. Þótt fólki blöskri hve út­breidd­ar eyði­merk­ur eru þar og land­ið hrjóstr­ugt, þá mun eyj­an stóra nú vera nán­ast eins og frjó­sam­ur blóma­garð­ur mið­að við ástand­ið þeg­ar menn komu þang­að fyrst.
Sögudólgurinn í Covid-plágunni? Hver er marðarhundurinn?
Flækjusagan

Sögu­dólg­ur­inn í Covid-plág­unni? Hver er marð­ar­hund­ur­inn?

Nýj­ar fregn­ir úr stríð­inu gegn covid-19 herma að grun­ur hafi nú vakn­að um að kannski hafi veir­an sem veld­ur sjúk­dómn­um borist í menn frá marð­ar­hund­um. Hing­að til hef­ur at­hygl­in fyrst og fremst ver­ið á leð­ur­blök­um. En hver er marð­ar­hund­ur­inn? Á ensku er marð­ar­hund­ur­inn nefnd­ur „raccoon dog“ sem þýð­ir ein­fald­lega þvotta­bjarn­ar-hund­ur. Ástæða nafn­gift­ar­inn­ar er aug­ljós, því marð­ar­hund­ur­inn er með svip­aða „grímu“...
Börnin gátu ekki lifað án þess að heyra raddir, finna blíðu
Flækjusagan

Börn­in gátu ekki lif­að án þess að heyra radd­ir, finna blíðu

Fyr­ir tæpu ári bað Hrafn bróð­ir minn mig að hjálpa sér að finna dæmi úr mann­kyns­sög­unni um harð­neskju­leg­ar upp­eldisað­ferð­ir og -til­raun­ir sem gerð­ar hefðu ver­ið á börn­um. Hann hugð­ist nota efn­ið í sam­an­tekt sem hann var að vinna að um kald­rana­leg­ar vöggu­stof­ur hér á landi upp úr miðri síð­ustu öld. Þeirri sam­an­tekt lauk hann ekki þar sem hann þurfti brátt öðru að sinna en hér koma — að breyttu breyt­anda — elstu dæm­in sem ég hafði graf­ið upp. Ég birti þetta þannig séð til minn­ing­ar um hann bróð­ur minn.
Hver var Makbeð?
Flækjusagan

Hver var Mak­beð?

Í Borg­ar­leik­hús­inu er nú ver­ið að sýna harm­leik Shakespeares um Mak­beð Skotakóng og hina ónefndu lafði hans. Leik­stjóri sýn­ing­ar­inn­ar er einn efni­leg­asti leik­stjóri Evr­ópu um þess­ar mund­ir, Uršulė Bartoševičiūtė frá Litáen. Leik­stjór­ar nú­tím­ans fara vit­an­lega sín­um eig­in hönd­um um efni­við Shakespeares en hvernig fór hann sjálf­ur með sinn efni­við, sög­una um hinn raun­veru­lega Mac Bet­had mac Findlaích sem vissu­lega var kon­ung­ur í Skotlandi?
Silkimaurar koma til hjálpar gegn krabbameini
Flækjusagan

Silkimaur­ar koma til hjálp­ar gegn krabba­meini

Þótt mikl­ar fram­far­ir hafi orð­ið í bar­áttu við krabba­mein á síð­ustu ár­um og ára­tug­um veld­ur þó enn mjög mikl­um vanda hve seint og illa get­ur geng­ið að greina krabb­ann — jafn­vel eft­ir að hann er far­inn að vinna veru­leg her­virki í lík­ama manna. Marg­ar teg­und­ir krabba­meins finn­ast vart nema sér­stak­lega sé leit­að að ein­mitt því, og liggi sjúk­dóms­grein­ing því ekki...
KGB-maðurinn lokar safni andófsmannsins á „afmæli“ innrásar
Flækjusagan

KGB-mað­ur­inn lok­ar safni and­ófs­manns­ins á „af­mæli“ inn­rás­ar

Einn hug­rakk­asti and­ófs­mað­ur­inn gegn þeirri kúg­un og þeim mann­rétt­inda­brot­um sem við­geng­ust í Sov­ét­ríkj­un­um var kjar­neðl­is­fræð­ing­ur­inn Andrei Sak­harov. Hann átti á sín­um tíma mik­inn þátt í að þróa sov­ésku vetn­is­sprengj­una en sner­ist síð­an gegn stjórn­völd­um í landi sínu og hóf óþreyt­andi bar­áttu gegn kúg­un­ar­stjórn­inni. Ár­ið 1975 fékk Sak­harov frið­ar­verð­laun Nó­bels fyr­ir bar­áttu sína. Hann fékk að sjálf­sögðu ekki að fara til...
Jörðin eftir 250 milljón ár: Reykjavík í næsta nágrenni við Dakar í Senegal
Flækjusagan

Jörð­in eft­ir 250 millj­ón ár: Reykja­vík í næsta ná­grenni við Dak­ar í Senegal

Fyr­ir 250 millj­ón­um ára voru öll meg­in­lönd Jarð­ar sam­an­kom­in í einni tröllauk­inni heims­álfu sem við köll­um Pangeu. Sú hafði ver­ið við lýði í tæp 100 millj­ón ár og var reynd­ar byrj­uð að trosna svo­lít­ið í sund­ur. Enn liðu þó tug­ir millj­óna ára áð­ur en Pangea klofn­aði end­an­lega í tvær minni risa­álf­ur, Láras­íu og Gondwana­land, sem löngu síð­ar leyst­ust upp í...